I.KRALLAR ( III. KRALLAR )
1.Bölüm: 1)Abişag'ın Davud'u yaşlılığında kayırması, 5)Adoniya'nın bozgunculuğu, 11)Natan'ın öngörüsü ile; 15)Batşeba'nın bu bozgunculuğu krala bildirmesi, 22)Onun söylemesine Natan'ın onayı, 28)Davut'un Batşeba'ya yemin etmesi, 32)Süleyman'ın mesholunmuş kral olması, 41)Adoniya yandaşlarının sıkıntıları, 50)Adoniya'nın sunağa (mezbaha) sığınması ve Süleyman'ın ona acıması.
1*Kral Davut yaşlanmış ve çökmüş olduğunda; onu örtüyle örtmelerine rağmen o yine de ısınamıyordu. 2*Hizmetçileri ona: - Efendimiz kral için genç bir bakire aransın ve kralın yanında durarak onu gözetip koynunda yatsın ki; efendimiz kral ısınsın, dediler. 3*Böylece tüm İsrailde güzel bir kız arandı ve Şunemli(1) Abişag’ı seçip onu kralın yanına getirdiler. 4*Bu kız çok güzel olup kralı gözetiyor ve ona hizmet ediyordu; ama kral onunla ilişki kurmadı. 5*Haggit’in(2) oğlu Adoniya: - Ben kral olacağım; diye sesini yükseltti ve kendisine arabalar, atlılar ve önünde(3) koşsun diye elli adam seçti. 6*Babası: ‘Neden böyle yapıyorsun?’ diye tüm yaşamı boyunca onu hiç azarlamamıştı. Onun görünüşü çok güzeldi ve annesi(4) onu Abşalom’dan sonra doğurmuştu. 7*Seruya’nın oğlu Yoab ve kâhin Abiatar’la(5) onun isteği birleşti. Bunlar(6) Adoniya’nın peşine takılıp ona yardım ediyorlardı. 8*Ama kâhin Sadok, Yehoyada’nın oğlu Benaya, Natan peygamber, Şimei(7) Rei ve Davud’un(8) yiğitleri Adoniya ile değillerdi. 9*Ve Adoniya En Rogel(9) pınarı yakınında, Seholet taşı yanında koyunlar, sığırlar ve besili hayvanlar saç üzerinde yakarak tüm krallık ailesinin kardeşleriyle kralın hizmetçisi olan tüm Yahudalılar’ı çağırdı. 10*Ama Natan peygamberi, Benaya ile yiğitleri ve kardeşi Süleyman’ı davet etmedi. 11*Natan Süleyman’ın annesi Batşeba’ya şöyle söyledi: - Haggit’in oğlu Adoniya’nın(10) kral olduğunu işitmedik mi? Ama efendimiz Davut daha bunu bilmiyor. 12*Şimdi gel de sana bir öğüt vereyim; böylece hem kendi canını ve hem de oğlun Süleyman’ın canını kurtarasın. 13*Kalk! Kral Davut’un yanına git ve ona şunu söyle: - Ey efendim kral! Sen yemin ederek cariyene: ‘Benden(11) sonra kral olup tahtıma çıkacak olan oğlun Süleyman’dır’ demedin mi? Öyleyse neden şimdi Adoniya kral oldu? 14*Sen orada kral ile konuşurken ben de senin ardın sıra gelip sözlerini onaylarım, dedi. 15*Bat Şeba kralın özel odasına girdi; kral çok yaşlanmış olup Şunemli Abişag krala hizmet etmekteydi. 16*Ve Batşeba eğilip krala dileğini belirtti; kral da: - Ne var? Dedi. 17*O da ona doğru: - Ey efendim! Sen(12) cariyene Allah’ın olan Rabb’in hakkı için yemin ederek; ‘Benden sonra kral olup tahtıma çıkacak olan senin oğlun Süleyman’dır’ demiştin; 18*Şimdi ise bak Adoniya kral oldu; ama efendim kral bunu daha bilmiyor, dedi. 19*Bu yüzden birçok(13) sığırlar, besili hayvanlar ve koyunları saç üzerinde yakarak tüm kralın oğullarını, imam Abiatar ile başkumandan Yoab’ı da davet etti. 20*Sen ey efendim kral! Tüm İsrailin gözleri sendedir. Tâ ki; senden sonra efendim kralın tahtına kimin çıkacağını onlara bildirmelisin. 21*Yoksa efendim kral kendi(14) babaları ile uyuduğunda ben ve oğlum Süleyman hatalı sayılacağız. 22*Tam bu sırada o kral ile konuşurken Natan peygamber çıkageldi. 23*Ve Natan peygamber buradadır diye krala bildirdiler. O kralın önüne geldiğinde yere kapanarak krala saygı gösterdi. 24*Natan: - Ey efendim kral! Sen: ‘Benden sonra Adoniya kral olup tahtıma o çıkacak’ dedin mi? 25*Çünkü(15) bugün geldi; birçok sığırlar, besili hayvanlar ile koyunları saç üstünde yakıp tüm kralın oğullarını, askerlerin başkumandanını ve kâhin Abiatar’ı davet etti. Şimdi onun önünde yiyip içiyor ve ‘Yaşasın kral(16) Adoniya’ diye bağırıyorlar. 26*Ama bu kulunu; imam(kâhin) Sadok ile Yehoyada’nın oğlu Benaya’yı ve kulun Süleyman’ı davet etmedi. 27*Bu buyruk efendim kral tarafından mı oldu? Ve efendim kraldan sonra tahtına kimin çıkacağını kuluna bildirmedik, dedi. 28*Kral Davut şöyle yanıtladı: - Batşeba’yı bana çağırın ve o da kralın önüne gelerek durdu. 29*Ve kral yemin ederek: - Canımı(17) her türlü sıkıntıdan kurtaran Rabb’in hayatı hakkı için. 30*İsrailin(18) Allah’ı Rabb ile sana yemin edip benden sonra oğlum Süleyman kral olacak; ve benim yerime tahtıma o çıkacaktır, dediğim sözümü kesinlikle bugün yerine getireceğim; dedi. 31*Batşeba(19) yüzüstü yere kapanıp Meliğe boyun eğdi ve: - Efendim kral sonsuza dek yaşasın, dedi. 32*Sonra kral Davut: ‘kâhin Sadok’u, Natan peygamberi ve Yehoyada oğlu Beneya’yı bana çağırın’ dedi. Onlar da kralın önüne geldiklerinde; 33*Kral onlara doğru: - Efendinizin(20) adamlarını beraber alıp oğlum Süleyman’ı benim(21) katırıma bindirerek onu Gihon’a(22) indirin. 34*Kâhin Sadok ile Natan peygamber onu(23) orada İsrail üzerine kral olmak için mesh etsinler ve boruyu(24) çalıp:‘Yaşasın kral Süleyman’ Diye bağırın. 35* Ve siz onun arkasından yukarıya çıkın. O da gelip tahtıma oturarak yerime kral olacaktır. Çünkü İsrail ile Yehoda üzerine başbuğ olmak için onu atadım, dedi. 36*O zaman Yehoyada oğlu Benaya kralı şöyle yanıtladı: - Amin! Efendim kralın Allah’ı Rabb böyle buyursun. 37*Rab(25) efendim kral ile olduğu gibi öylece Süleyman ile de olsun ve onun(26) tahtını efendim kral Davut’un tahtından daha çok yüceltsin; dedi. 38*Böylece kâhin Sadok, Natan peygamber ile Yehoyada oğlu Benaya(27) Keretîler ve Peletîler’le inip Süleyman’ı kral Davut’un katırına bindirerek onu Gi- hon’a götürdüler. 39*Kâhin Sadok Meskenden(*) yağ(28) boynuzunu alıp Süleyman’ı(29) meshetti; boruyu çaldılar ve tüm(30) halk: ‘Yaşasın kral Süleyman’ diye bağırdı. 40*Sonra da tüm halk onun ardısıra yukarıya çıkıp, düdük çalarak çok büyük sevinç gösterdi. O denli ki sanki yer seslerinden titriyordu. 41*Adoniya ve onunla birlikte olan tüm davetliler yemeği bitirdikleri sırada sesi işit- mişlerdi ve Yoab boru sesini işittiğinde: ‘Kentten gelen bu gürültü de ne oluyor?’ Dedi. 42*Tam o söylerken işte kâhin Abiatar’ın oğlu Yonatan geldi; ve Adoniya ona: - Gel; çünkü sen yiğit(31) bir adamsın ve iyi haber götürüyorsun; dedi. 43*Yonatan da Adoniya’ya şöyle yanıt verdi: - Efendimiz kral Davut gerçekten Süleyman’ı kral atadı. 44*Ve kral; kâhin Sadok’u, Natan peygamberi, Yehoyada oğlu Benaya’yı ve Keryatîler ile Peltîler’i onunla beraber gönderdi. Onu kralın katırına bindirdiler. 45*Kâhin Sadok ile Natan peygamber onu kral olmak üzere Gihon’da mesh(+) ettiler. Sonra sevinçle oradan yukarı çıktılar; ve kent gürültüyle doldu! Şimdi işittiğiniz ses budur. 46*İşte artık Süleyman saltanat tahtına(32) çıktı. 47*Ve kralın adamları efendimiz Davut’u kutlamak için gelip:‘Senin Allah’ın(33) Süleyman’ın adını; senin adından daha yukarıya ve senin tahtını onun tahtından daha büyük yapsın. Dileğinde bulundular. Kral(34) da yatağı üzerinde secde etti. 48*Hem de kral: - İsrailin Allah’ı Rab kutlu olsun ki; daha gözlerim görüyorken, bugün(35) tahtıma çıkacak bir kişiye lütfetti, dedi. 49*O zaman Adoniya’nın tüm davetlileri titrediler ve her biri kalkıp kendi yoluna gitti. 50*Adoniya da Süleyman’dan(§) korkarak kalkıp gitti ve Mezbah’ın(36) boynuzlarına sarıldı. 51*Bu durum Süleyman’a şu şekilde bildirildi: - Evet Adoniya kral Süleyman’dan korktuğu için mezbah’ın (sunağın) boynuzlarına sarılıyor ve: ‘Kral Süleyman bu kulunu kılıçla öldürmeyeceğine bugün bana yemin etsin’ diyor. 52*Süleyman da: - Eğer faziletli bir kişi olarak davranırsa bir(37) kılına bile zarar gelmeyecek; ama onda fesat bulunursa ölecektir, dedi. 53*O zaman kral Süleyman adamlarını gönderdi ve onu Mezbahtan indirdiler. O da gelip kral Süleyman’a boyun eğdi ve Süleyman ona: - Evine git, dedi.

(1)Yeş.19/18, (2)ll.Krl.3/4, (3)ll.Sam.15/1, (4)ll.Sam.3/3ve4, I.Trh.3/2, (5)ll.Sam.20/25, (6) B.2/22ve28, (7) B.4/18, (8)ll.Sam.23/8, (9)ll.Sam.17/17, (10)ll.Sam.3/4, (11)l.Trh.22/9, (12)13.ve30.Ayetler, (13)7.,8.,9.ve25.Ayetler, (14)Tes. 31/16, B.2/10,(15) 19.Ayet,(16) l.Sam.10/24, (17) ll.Sam.4/9, (18)17.Ayet, (19)Nahm.2/3, Dan.2/4, (20)ll. Sam.20/6, (21)Bak Est.6/8, (22)ll.Trh.33/30, (23)l.Sam.10/1, 16/3ve12, ll.Sam.2/4, 5/3, B.19/16, ll.Krl.9/3, 11/12, (24)ll.Sam.15/10, ll.Krl.9/13, 11/14,(25) Yeş.1/5ve17,l.Sam.20/13,(26)47.Ayet, (27)ll.Sam. 8/18, 23/20-23, (28)Çık. 30/23,25ve32, Mez.89/20, (*): Toplanma Çadırı, (29)l.Trh.29/22, (30)l.Sam.10/24, (+)Mesh: Buradaki anlamı kralın başından aşağı yağ dökmek, (31)ll.Sam.18/27, (32)l.Trh.29/23, (33)37.Ayet, (34)Tek.47/31, (35)B. 3/6, Mez. 132/11 ve 12, (§)İbranice: Süleyman’ın yüzünden. (36)B.2/28, (37)l.Sam.14/45, ll.Sam.14/11, Res. İşl. 27/34.

2.Bölüm: 1)Davut'un Süleyman'a; 3)Doğruluk için: 5)Yoab, 7)Barziiay, 8)Ve Şimei konularında öğüdü, 10)Ve onun ölümü, 12)Süleyman'ın egemenliği, 13)Adoniya'nın Abişag'ı istemesiyle ölümü, 26)Abiatar'ın imamlıktan(kâhin) uzaklaştırılması, 28)Yoab'ın mezbaha (Sunağa) sığınması ve öldürülmesi, 35)Benaya'nın başkumandan ve Sadok'un Baş İmam (Kâhin-i azam) yapılması, 36)Şimei'nin buyruklara müdahale etmesinden ötürü öldürülmesi.
1*Davut’un(1) ölümü günleri yaklaştığında oğlu Süleyman’a şöyle vasiyet etti: 2*Ben(2) tüm dünyanın gittiği yola gidiyorum; ama sen güçlen ve mert ol. 3*Her(3) ne yapar ve her nerede olursan; başarman(4) için Musa’nın Tevrat’ında yazıldığı gibi Allah’ın(5) Rabbin yollarında yürümek, yasalarını, buyruklarını, ilkelerini tutmak ve tanıklıklarını yerine getirmekle “O”nun öğütlerini yapmalısın. 4*Tâ ki; Rab benim için söylediğini; yani: ‘Oğulların(6) kendi işlerine dikkat ederek önümde(7) tüm yürekleri ve tüm canlarıyla gerçeklikle yürürlerse; İsrail(8) tahtında senin bir adamın eksik olmayacaktır’ diye(9) buyurduğu sözü tutsun. 5*Seruya oğlu Yoab’ın bana(10) yaptığını; yani İsrailin iki kumandanı olan Ner oğlu Abner(11) ve Yeter oğlu Amasaya’yı(12) öldürdüğünü; barış zamanında savaş kanı dökerek belindeki kuşağına ve ayağındaki çarıklara bulaştırdığını biliyorsun. 6*Böylece(13) bilgeliğin gereğini yaparak onun ak saçını esenlikle mezara indirme. 7*Ama Gilead’lı(14) Barzillay’ın oğullarına lûtfet ve sofranda(15) yemek yiyenler arasında bulunsunlar. Çünkü kardeşin Abşalom’un yüzünden kaçtığımda bu yolda(16) yanıma geldiler. 8*İşte Bahurim’li Gera’nın oğlu Şimei(17) yanındadır. Mahanaim’e gittiğim günde bu kişi şiddetle bana lanet etti. Ama beni(18) karşılamak için Erden’e indiğinde: ‘Ben seni kılıçla öldürmeyeceğim’ diyerek Rabb’in(19) hakkı için ona yemin ettim. 9*Sen onu(20) şimdi suçsuz say; çünkü sen bilge bir kişisin ve ona ne yapacağını biliyorsun. Onun ak saçını mezara kanla(21) indir. 10*Sonra Davut(22) ataları ile uyuyup Davut(23) kentinde gömüldü. 11*Davut’un İsraile egemen(24) olduğu günler kırk yıldı. Hebron’da yedi yıl ve Oruşalim’de otuz üç yıl saltanat sürdü. 12*Süleyman(25) babası Davut’un tahtına çıkarak egemenliği çok güçlü oldu. 13*Haggit’in oğlu Adoniya Süleyman’ın annesi Batşeba’nın yanına geldi. O da: - Gelişin(26) hayırlı mıdır? Diye sorduğunda: - Barışladır, dedi. 14*Ve: - Sana bir sözüm var; demesi üzerine: - Söyle, dedi. 15*O da: - Egemenlik buyruğu benim için olup(27) kral olmam için tüm İsrailin bana yöneldiklerini biliyorsun. Ama egemenlik buyruğu çevrilip kardeşimin yönetimine geçti; çünkü bu Rab(28) tarafından ona verildi. 16*Şimdi senden bir ricam var; lütfen bunu benden esirgeme, dediğinde o da: - Söyle, dedi. 17*Ve o: - Bunu kral Süleyman’a söylemeye razı ol (Çünkü o dileğini senden esirgemiyecektir.) Şunemli(29) Abilag’ı eşim olması için bana versin, dedi. 18*Batşeba da: - Tamam; ben senin için krala söylerim, dedi. 19*Bunun üzerine Batşeba Adoniya için söylemek üzere kral Süleyman’ın yanına vardı. Kral da onu karşılamağa kalkıp ona saygı(30) gösterdi ve tahtına oturduğunda ayrıca kralın annesi için de taht koydurdu; o da(31) onun sağında oturdu. 20*Ve: - Sana küçük bir ricam var; benden esirgeme, dediğinde; kral ona: - Buyur annem; çünkü senden esirgemem, dedi. 21*Şunemli Abişag kardeşin Adoniya’ya eş olarak verilsin, dedi. 22*Ve kral Süleyman annesine şöyle yanıt verdi: - Sen ne sebepten Şunemli Abişag’ı Adoniya için istiyorsun? Saltanatı da onun için iste; (Çünkü o benim büyük kardeşimdir.). Evet onun için ve imam (kâhin) Abiatar(32) ile Seruya oğlu Yoab için iste, dedi. 23*O zaman kral Süleyman Rabb’in hakkı için yemin edip:‘Allah(33) bana böyle ve daha çok etsin ki, Adoniya bu sözü kendi canına karşı söylemiştir. 24*Şimdi beni sarsılmaz kılan, babamın tahtına çıkaran ve söylediği(34) gibi beni hanedan yapan yüce Rabb’in hakkı için Adoniya bugün öldürülecektir, dedi. 25*Ve kral Süleyman Yehoyada’nın oğlu Benaya’yı gönderdi. O da onu vurarak öldürdü. 26*Sonra kral kâhin (imam) Abiatar’a dönerek: - Sen Anatot(35) çiftliğine git; çünkü sen ölümü hak ettin. Ama(36) Rab - Yehovah’ın Antlaşma Sandığı’nı babam Davut’un önünce getirdin ve babamın(37) tüm sıkıntılarına katıldığın için bugün seni öldürmeyeceğim, dedi. 27*Ve Süleyman Eli’nin evi için Rabbin(38) Şilo’da söylediği sözleri yerine getirmek üzere Abiatar’ı Rabbin kâhini (imamı) olmaktan attı. 28*Bu bilgi Yoab’a ulaştığında; (Çünkü Yoab, Abşalom’a boyun eğmediyse de Adoniya’ya(39) boyun eğmişti.) Yoab Rabbin meskenine sığınarak Mezbah’ın(40) boynuzlarına sarıldı. 29*Kral Süleyman’a Yoab’ın Rabbin meskenine sığınarak Mezbah’ın(Sunak) yanında bulunduğu bildirildiğinde Süleyman Yehoyada’nın oğlu Benaya’yı gönderip: - Git onu öldür, dedi. 30*Beneya da Rabb’in meskenine giderek ona: - Bu kralın buyruğudur; çık dışarı, dedi. O da: - Hayır; burada öleyim, deyince; Benaya kralın yanına geri döndü ve: -Yoab böyle söylüyor ve bu şekilde konuşuyor, diyerek durumu ona bildirdi. 31*Kral da ona: - Onun dediğini yap(41) onu öldür ve göm ki, benden(42) ve babamın evinden Yoab’ın sebepsiz döktüğü kanı kaldırasın, dedi. 32*Rab(43) onun döktüğü kanı başına getirecektir. Çünkü babam Davut’un haberi olmadan kendisinden daha çok doğru ve iyi(44) iki kişiye; yani İsrailin kumandanları Ner oğlu Abner(45) ile Yehoda’nın kumandanı Yeter’in oğlu Amasa’ya(46) saldırarak kılıçla onları öldürdü. 33*Ve bunların kanı sonsuza dek Yoab’ın başı üzerine, onun soyunun(47) başı üzerine olsun (dönsün). Ama Davut’la soyu(48) evi ve tahtı üzerine Rab tarafında sonsuza dek selamet olsun, dedi. 34*O zaman Yehoyada oğlu Benaya çıkıp onu vurarak öldürdü. O da çöldeki kendi evinde gömüldü. 35*Kral, Yehoyada oğlu Benaya’yı onun yerine başkumandan atadı. Sonra da kral, kâhin (imam) Sodok’a(49) Abiatar’ın(50) görevini verdi. 36*Ve kral adam gönderip Şimei’yi(51) çağırdı; ona: - Kendin için Oruşalim’de (Kudüs’te) bir ev yap orada yaşa; hiçbir yere de çıkma. 37*Eğer çıkıp Kidron(52) deresini geçersen; bunu iyi belle ki, kesinlikle öleceksin ve kanın(53) kendi başın üzerinde olacaktır, dedi. 38*Şimei de krala: - Bu sözler iyidir. Efendim kralın buyruğu gereği kulun bunu yapacaktır, dedi. Ve Şimei Oruşalim’de uzun bir zaman oturdu. 39*Üç yıl sonra Şimei’nin iki kulu Gat kralı Maaka oğlu Akiş’in(54) yanına kaçtıklarında Şimei’ye: -İşte kullarınız Gat’tadır, diyerek bildirdiler. 40*Şimei de kalkıp eşeğine eğer vurarak kullarını aramak için Akiş’in yanına Gat’a gitti ve Şimei gidip kendi kullarını Gat’tan götürdü. 41*Şimei’nin Oruşalim’den Gat’a gidip geri dönmüş olduğu Süleyman’a bildirildiğinde; 42*Kral Şimei’yi çağırtarak ona: - Sen çıkıp bir yere gittiğinde kesinlikle öleceğini bilmiş ol, diyerek sana Rabb’in hakkı için yemin edip tanık olmadım mı? Sen de bana: - Duyduğum söz iyidir demiştin. 43*Şimdi niçin Rabb ile olan yemini ve sana verdiğim sıkı sözleri tutmadın? Dedi. 44*Ve kral Şimei’ye: - Sen babam Davut’a yaptığın tüm(55) kötülüğü biliyorsun; buna yüreğin de tanıktır ve Rabb kötülüğünü(56) senin başına döndürecektir. 45*Ama kral Süleyman kutlu ve Davut’un(57) tahtı Rabbin önünde sonsuza dek sarsılmayacaktır, dedi. 46*Ve kral, Yehoyada oğlu Benaya’ya emretti; o da çıkıp onu vurarak öldürdü ve egemenlik(58) Süleyman’ın yönetiminde kaldı.

(1)Tek.47/29, Tes.31/14, (2)Yeş.23/14, (3)Tes.29/9, Yeş.1/7, I.Trh.22/12ve13,(4)l.Sam.18/5,14ve30,(5)Tes. 17/19 ve 20, (6)Mez. 132/12, (7)ll.Krl.20/3,(8)ll.Sam.7/12ve13,B.8/25, (9)ll.Sam.7/25,(10) ll.Sam.3/39,1 8/5,12ve14,19/5-7, (11)ll.Sam.3/27, (12)ll.Sam.20/10, (13)9. Ayet, Sül.Mes.20/26, (14)ll.Sam.19/31-38,(15)ll.Sam.9/7ve10, 19/28, (16)ll.Sam. 17/27, (17)ll.Sam. 16/5, (18)ll.Sam.19/18, (19)ll.Sam. 19/23, (20)Çık.20/7, Eyp.9/28, (21)Bak Tek. 42/38, 44/31, (22)B.1/21, Res.İşl.2/29,13/36,(23)ll. Sam.5/7,(24)ll.Sam.5/4,l.Trh. 29/26ve27, (25)l.Trh.29/23, ll. Trh.1/1, (26)l.Sam.16/4ve5, (27)B.1/5, (28)l.Trh.22/9ve 10, 28/5-7, Sül.Mes.21/30, Dan.2/21, (29)B.1/3ve4, (30)Çık. 20/12, (31)Bak.Mez.45/9, (32)B.1/7, (33)Rut 1/17, (34)ll.Sam.7/11ve13, l.Trh.22/10, (35)Yeş.21/18, (36)l. Sam.23/6,ll.Sam. 15/24ve29, (37)l.Sam.22/20ve23, I.Sam.15/24,(38)l.Sam.2/31-35,(39)B.1/7, (40)B.1/50, (41)Çık. 21/14, (42)Say.35/33, Tes.19/13, 21/8ve9, (43)Hak. 9/24ve57, Mez.7/16, (44)ll.Trh.21/13, (45)ll.Sam.3/27, (46)ll. Sam.20/10, (47)ll.Sam.3/29,(48)Sül.Mes.25/5,(49)Say.25/11-13, l.Sam.2/35, Bak l.Trh.6/53, 24/3, (50)27.Ayet, (51)ll.Sam.16/5, 8.Ayet, (52)ll.Sam. 15/23, (53)Lev.20/9,Yeş.2/19,ll.Sam.1/16, (54)l.Sam.27/2, (55)ll.Sam. 16/5, (56)Mez.7/16, Hez.17/19, (57)Sül.Mes.25/5, (58)12.Ayet, ll.Trh.1/1.

3.Bölüm: 1)Süleyman'ın Firavun'un kızını alması; 2)Ve Gibeon'da kurbanlar yakması, 5)Süleyman'ın hükümeti seçmesi ile ona bilgelik, mülk ve serbestlik verilmesi, 16)Süleyman'ın meşhur olan yargı laması.
1*Süleyman(1) Mısır kralı Firavun’un kızını alarak onunla akraba oldu ve Davut(2) kentine getirdi. Kendi sarayını(3) Rabb’in(4) Evi’ni ve Oruşalim’i(5) çeviren surları yapıncaya dek o orada kaldı. 2*Ama(6) halk yüksek yerlerde kurbanlar yakıyordu; çünkü o güne dek Rabbin adına bir Ev inşa edilmemişti. 3*Süleyman babası(7) Davut’un yasalarına göre gidiyor ve Rabb’i(8) seviyordu. Buna rağmen yine de yüksek yerlerde kurbanlar sunmaya devam ediyor ve buhurlar yakıyordu. 4*Gibeon(9) yüksek bir yer olduğundan saç üzerinde kurban yakmak için kral(10) oraya gitti; ve Süleyman o Mezbah(Sunak) üstünde bin baş yakmalık sunu sundu. 5*Gibeon’da(11) Rab, Süleyman’a gece(12) rüyada göründü ve Allah: - Sana ne vereyim iste, dedi. 6*Buna Süleyman(13) da şöyle yanıt verdi: - Kulun babam Davut’a, seninle(14) doğruluk ve iyi kalple yolunda yürüdüğü için büyük lûtuf gösterdin; ve bugün olduğu gibi onun tahtına(15) çıkan bir oğul vererek ona bu büyük lütfu gösterdin. 7*Şimdi ya Allah’ım Rabb. Sen babam Davut’un yerine kulunu kral yaptın ise de ben(16) küçük bir çocuğum ve çıkıp(17) girmeyi bilmiyorum. 8*Kulun seçtiğin(18) halkın arasında; ve o, o denli büyük bir halk ki sayılamaz(19) kalabalıkta. 9*Şimdi(20) halkını yargıla; iyiliği(21) ve kötülüğü bilmek için kuluna bilgelik dolu bir(22) yürek ver. Çünkü senin bu kadar büyük milletini kim yargılayabilir? Dedi. 10*Bu söz; yani Süleyman’ın bu türlü dileği Rabb’in gözüne hoş göründü. 11*Allah ona dedi ki: - Bu şeyi istediğin; kendine uzun bir yaşam(23) servet ve düşmanlarının canlarını istemediğin; ama ancak adaleti ortaya dökmek uğruna kendine akıl istediğin için. 12*Ben de sözümün gereği(24) sana(25) anlayışlı ve bilge bir yürek verdim. Bu o denli ki senden daha büyük, senin gibisi olmamış ve senden sonra da olmayacaktır. 13*İstemediğin şeyleri(26) yani tüm ömrün boyunca krallar arasında hiç benzerin olmayacak şekilde sana servet(27) ve güç verdim. 14*Eğer baban(28) Davut’un yaptığı gibi yasalarımı ve buyruklarımı tutarak yollarımda yürürsen; günlerini çoğaltırım(29) dedi. 15*Süleyman uyandığında(30) bunun bir düş olduğunu anladı; ve Oruşalim’e gidip Rabb’in ‘Antlaşma Sandığı’ önünde durarak kurbanlarla esenlik kurbanları yaktı ve tüm(31) hizmetçilerine de bir şölen düzenledi. 16*O zaman iki fahişe kralın önüne(32) gelip durdular. 17*Bu kadınlardan biri: - Aman efendim! Ben ve bu kadın bir evde yaşarken o evde onun yanında bir çocuk doğurdum. 18*Benim doğurmamın üçüncü gününde bu kadın da doğurdu. Biz beraberdik; evde yanımızda bizden başka hiç kimse olmadığından evde ikimiz yalnızdık. 19*Bu kadının çocuğu gece öldü; çünkü üzerine yatmıştı. 20*Gece yarısı kalkıp cariyen uyurken oğlumu yanımdan aldı ve kendi koynuna yatırıp ölü oğlunu da benim koynuma yatırmış. 21*Ben sabahleyin oğlumu emzirmeye kalktığımda baktım; ölüydü. Sabahleyin dikkatle ona baktım ve o benim doğurduğum oğlum değildi, dedi. 22*Ama diğer kadın: - Hayır! Diri çocuk benim oğlum; ölü olan ise senin oğlundur, derken o kadın da: - Hayır! Ölü olan senin oğlun ve diri olan ise benim oğlumdur, diyerek kralın önünde söylüyorlardı. 23*O zaman kral: - Bu kadın: ‘Diri çocuk benim oğlumdur ve ölü olan senin oğlundur’ diyor diğeri de: -Hayır! Ama ölü olan senin oğlun ve diri olan benim oğlumdur; diyorlar, dedi. 24*Sonunda kral: - Bana bir kılıç getirin, dediğinde; kralın önüne bir kılıç getirdiler. 25*Kral da: - Sağ çocuğu ikiye bölün; yarısını birine ve diğer yarısını da öbürüne verin, dedi. 26*O zaman sağ çocuğun annesi oğlu için yüreği(33) yanarak krala doğru: - Aman efendim! Diri çocuğu ona verin ve onu öldürmeyin; dedi. Ama diğeri: - Ne bana, ne de sana olsun; onu ikiye ayırın, dedi. 27*Kral da şöyle yanıtladı: - Sağ olanı ona verin ve öldürmeyin; annesi odur, dedi. 28*Bütün İsrail kralın bu yargısını duyduğunda kraldan korktular; çünkü gördüler ki, yargılamak için onda Allah’ın(34) bilgeliği var.

(1)B.7/8,9/24,(2)ll.Sam.5/7,(3)B.7/1,(4)B.6,(5)B.9/15ve19, (6) Lev.17/3-5,Tes.12/2,4ve5, B.22/44, (7)6.ve14. Ayetler, (8)Tes.6/5, 30/16ve20, Mez.31/23,Rom.8/28, l.Kor.8/3, (9)l.Trh.16/39, ll. Trh.1/3, (10)ll.Trh.1/3,(11)B. 9/2,1/7, (12)Say.12/6, Mat.1/20, 2/13ve19, (13)ll.Trh.1/8ve diğ., (14)B.2/4, 9/4, ll.Krl.20/3, Mez.15/2,(15)B.1/48, (16)l.Trh.29/1, (17)Say.27/17,(18)Tes.7/6, (19)Tek.13/16, 15/5,(20)Mez.72/1ve2, (21)İbr.5/14,(22)ll.Trh. 1/10,Sül. Mes. 2/3-9,Yakb.1/5,(23)Yakb.4/3,(24)l.Yuh.Mek. 15/14 ve15,(25)B.4/29-3 1,5/12,10/24,Vaiz1/16,(26)Mat.6/33, Efs.3/20,(27)B.4/21ve24,10/23,25vediğ.,Sül.Mes.3/16, (28)B.15/5,(29)Mez.91/16,Sül.Mes.3/2, (30)Tek.41/7, (31)Tek. 40/20,B. 8/65 ,Est.1/3 ,Dan.5/1 ,Mark.6/21 ,(32)Say. 27/2, (33)Tek. 43/30,İş.49/15,Yerm.31/20,Hoş.11/8, (34)9.,11.ve12.Ayetler.

4.Bölüm: 1)Süleyman'ın beyleri, 7)Azık başkanları, 22)Günlük yiyecek gereksinimi, 24)Egemenliğinin büyüklüğü, 29)Ve bilgeliği.
1*Kral Süleyman tüm İsrail üzerine egemen olduğunda başkanları bunlardı: 2*İmam(kâhin) Sadok oğlu Azerya, 3*Şişa’nın oğulları Elihoref’le Ahiya baş yazman ve Ahilut’un oğlu Yehoşafat(1) tarihçi. 4*Yehoyada oğlu Benaya(2) kumandan, Sadok ile Abiatar(3) imamlar(kâhinler) 5*Natan’ın oğlu Azerya ambarlardan(4) sorumlu bakan, Natan’ın oğlu Zabud başbakan (vezir) ve kralın(5) danışmanı, 6*Ahişar saray müdürü ve Abda’nın oğlu Ado niram(6) da angaryacıların başıydı. 7*Süleyman’ın İsrail üzerine on iki bakanı olup bunların herbiri yılda bir ay, kral ve saray yiyecekleri için erzak gereksinimini karşılıyordu. 8*Adları şunlardır: Efraim dağında Ben Hur (Hur oğlu) 9*Makaz’da, Şalbim’de Güneş Evi ve Elon Hanan Evi’nde Ben Deker (Deker oğlu) 10*Arubbot’ta Ben Hesed (Hesed oğlu) olup Soko ve tüm Hefer yöresi de onun yönetimindeydi. 11*Tüm Dor yaylası Ben Abinadab’ın (Abinadab oğlu) olup Süleyman’ın kızı Tafat onun eşi oluyordu. 12*Taanak’taki Megiddo’da Yizreel altında Zeratan yanındaki Şean evinden Abel Mehola’ya ve Yokmeam’ın ötesine dek tüm Şean evini Ahilud’un oğlu Baana’nın; 13*Ramot Gilead da Ben Geber’in (Geber oğlu) olup Manessa oğlu Yair’in(7) Gilead’ta olan kasabaları ve Başan’daki surlu, döküm kapı sürgüleri olan ve altmış büyük kenti kapsayan Argob(8) yöresi de onun yönetimindeydi. 14*Mahanaim’de İddo’nun oğlu Ahinadab; 15*Naftali de Ahimas’ın olup; o da Süleyman’ın kızı Basamat ile evlendi. 16*Aşer ve Bealot’ta Huşay’ın oğlu Baana, 17*İssakar’da Paruan’ın oğlu Yehoşafat, 18*Bünyamin’de Ela’nın oğlu Şimei, 19*Ve Gilead yöresinde Amorîler’in kralı Sihon’un ve Başan kralı Og’un ülkesinin(9) tek bakanı (valisi) olan Uri oğlu Geber bulunuyordu. 20*Yahuda ile İsrail deniz(10) kenarındaki kum kadar çoğaldı ve yiyip(11) içip eğleniyorlardı. 21*Süieyman Fırat(12) nehrinden Filistinliler ülkesine ve Mısır sınırlarına dek olan tüm(13) ülkelere egemendi. Bunlar da vergilerini(14) Süleyman’a vererek tüm yaşamında ona boyun eğmişlerdi. 22*Süleyman’ın günlük yiyecek gereksinimi: Otuz ölçek(*) en iyi un ve altmış ölçek normal un; 23*Geyikler, yaban keçileri, ceylanlar, besleme kuşlar, on tane besili sığır ile otlaktan gelmiş yirmi sığır ve yüz koyun idi. 24*Çünkü nehirin tüm beri tarafına; yani Tifsah’tan Gaza’ya dek nehrin berisinde bulunan tüm krallıklara(15) egemendi ve tüm çevresindekiler(16) ile de barış içindeydi. 25*Süieyman’ın tüm günlerinde Yahuda ile İsrail; Dan’dan(17) Beerşeba’ya dek herkes(18) kendi asması(+) ve kendi incir ağacı altında, emniyette huzur içinde(19) oturuyordu. 26*Araba(20) atları için Süleyman’ın kırk(21) bin at yemliği ve on iki bin süvarisi vardı. 27*Ve(22) o bakanlar her ay hiçbir şey eksik bırakmadan kral Süleyman’ın ve onun sofrasına gelenlerin tümünün yiyecek gereksinimlerini karşılıyorlardı. 28*Atlar ile binek atları(23) için bulundukları yere; herkes kendi payına düşen arpayla samanı getiriyordu. 29*Allah(24) Süleyman’a bilgelik, akıl ve deniz kenarındaki kum kadar geniş yürek verdi. 30*Süleyman’ın bilgeliği(§) tüm doğu(25) halkının bilgeliğinden ve tüm Mısır’ın(26) bilgisinden daha çoktu. 31*Çünkü o denli(27) insanlardan; Ezrahî Eytan(28) ile Mahol oğulları’ndan Heman(29) Kalkol ve Darda’dan daha çok bilge olarak tüm çevresindeki milletlere ün yapmıştı. 32*Üç bin(30) özdeyiş (mesel) söyledi ve şiirleri(31) de bin beşe erişti. 33*Lübnan’da olan Erz ağacından; duvarda biten züfa otuna dek bitkilerden konularını seçerek hayvanlar, kuşlar, böcekler ve balıklar için de söyledi. 34*Tüm(32) milletler ve onun bilgeliği için bilgilendirilen dünya egemenleri Süleyman’ın bilgeliğini dinlemek için geliyorlardı.
(1)ll.Sam.8/16,20/24,(2)B.2/35,(3)Bak.B.2/27,(4)7.Ayet, (5)l.Krl. 15/37, 16/16, l.Trh.27/33, (6)B.5/14, (7)Say. 32/41, (8)Tes.3/4,(9)Tes.3/8, (10)Tek.22/17,B.3/8,Sül.Mes. 14/28,(11)Mez.72/3ve7,Mik.4/4,(12)BakTek. 15/18ve Yeş. 1/4(Arz- ı Mevud/vaad edilen topraklar), 13)ll.Trh. 9/26,Mez.72/8, (*)Veyakor:30 Kor yaklaşık 4 ton,(14)Mez. 68/29,72/10 ve 11, (15)Mez.72/11, (16)l.Trh.22/9, (17)Hak.20/1, (18)Mik.4/4, Zek. 3/10, (+)Bak.l.Mak.14/12, (19)Bak Yer.23/6,(20)BakTes. 17/16, (21)B.10/26,ll.Trh. 1/14, 9/25, (22)7.Ayet, (23)Est.8/14, Mik.1/13, (24)B. 3/12, (§)Bak Ekl.,(25)Tek.25/6,(26)BakRes.İşl. 7/22,(27)B.3/12,(28)l.Trh.15/19,89.Mez.,(29)Bakl.Trh. 2/6,6/33, 15/19, 88.Mez., (30)Sül.Mes.1/1, Vaiz.12/9, (31)Neş. Neş.1/1, (32)B.10/1, ll.Trh.9/1ve23.

5.Bölüm: 1)Allah'ın Evi'nin inşası ve kerestesi için Süleyman'ın Hiram (usta) ile haberleşmesi, 9)Hiram'ın Süleyman'dan keresteye karşılık alacaklarının sözleşmesi, 13)Süleyman'ın hizmetçileri.
1*Sur(1) kralı Hiram Süleyman’ın kendi babası yerine kral meshedildiğini işittiğinde adamlarını onun yanına gönderdi. Çünkü(2) Hiram Davut’u hep sevmişti. 2*Süleyman(3) da Hiram’a adamlarını gönderip dedi ki: 3*- Babam Davut’un çevresinde olan savaşlar(4) yüzünden Rab onları tâ ayağının tabanı altına koyuncaya dek Allah’ı olan Rabbin adına bir Ev inşa edemediğini biliyorsunuz. 4*Ama şimdi Allah’ım Rab bana her(5) yönden huzur vermiştir. İşte düşman yok ve kötü bir olay da yoktur. 5*Rabbin(6) babam Davut’a: ‘Senin yerine tahtına oturtacağım oğlun adıma bir Ev yapacak’ dediği için ben(7) de Allah’ım Rabbin adına bir ev yapmak istiyorum. 6*Şimdi benim için Lübnan’dan(8) erz ağaçları kesilmesini buyur. Kullarım da kulların ile beraber olsunlar ve bana belirttiğin gibi onların parasını tamamiyle sana veriyorum. Çünkü ağaç kesmede; Saydalılar kadar ustalıklı işçilerin aramızda olmadığını biliyorsun. 7*Böylece Hiram Süleyman’ın sözlerini işitince çok sevindi ve: ‘Bu büyük halk üzerine Davut’a egemenlik için bir oğul veren Rabb bugün kutlu olsun’ dedi. 8*Sonra Hiram Süleyman’a adamlar göndererek: - Bana buyurduğunu işittim; erz ağaçları ve çam ağaçları için her istediğini yapıyorum; 9*Benim kullarım ağaçları Lübnan’dan denize indirsinler; ben(9) de onları sallar üzerinde belirlediğin yere denizden göndererek orada çözdürürüm ve sen de kaldırırsın. Bunun karşılık ev(10) halkımın yiyeceklerini vermekle istediğimi yapmış olursun’ dedi. 10*Böylece Hiram Süleyman’a istediği kadar erz ağaçları ile çam ağaçlarını veriyordu. 11*Süleyman(11) da Hiram’a: -Ev halkının yiyeceği için yirmi bin kor(*) buğday ve yirmi ölçek saf zeytinyağı veriyordu. Süleyman tüm bunları her yıl veriyordu. 12*Rab kendi sözüne göre(12) Süleyman’ a bilgelik verdi ve Hiram ile Süleyman arasında barış vardı; birbirleriyle antlaştılar. 13*Kral Süleyman tüm İsrail’den adamlar topladı ve tüm bu topladıkları da otuz bin kişiydi. 14*Ve onları bölük bölük ayda on bin kişi olarak gönderiyordu. Bir ay Lübnan’da ve iki ay kendi evlerinde kalıyorlardı. Adoniram(13) bu kayıtlar için memur atanmıştı. 15*Süieyman’ın(14) yetmiş bin hamal’ı(+) ve dağda seksen bin baltacısı vardı. 16*Bundan başka Süleyman’ın iş üzerinde üç bin üç yüz gözcüsü vardı; ve bunlar iş yapan halkın bekçileriydiler. 17*Kralın buyruğu üzere Ev’in temelinin yontulmuş(15) taşlardan yapılması için büyük ve değerli taşlar kestiler. 18*Süleyman’ın yapıcıları ile Hiram’ın yapıcıları ve Geballılar(16) Ev’in inşası için ağaçlarla taşları yontup hazırladılar.

(1)10.ve18.Ayetler, ll.Trh.2/3, (2)ll.Sam.5/11, l.Trh.14/1, Amos 1/9, (3)ll.Trh.2/3, (4)l.Trh.22/8, 28/3, (5)B.4/24, l.Trh. 22/9, (6) ll.Sam. 7/13,l.Trh. 17/12,22/10, (7) ll.Trh.2/4, (8)ll.Trh.2/8ve10, (9)ll.Trh.2/16, (10)Bak Ezr.3/7, Hez. 27/17, Res.İşl.12/20, (11)Bak ll.Trh.2/10, (*): 1Kor 220 Lt., (12)B.3/12, (13)B.4/6, (14)B.9/21, ll.Trh. 2/17 ve 18, (+)Hamal: Sırtında yük taşıyan işçi, (15)l.Trh.22/2, (16)Hez.27/9.
6.Bölüm: 1)Allah'ın Evi'nin inşaası, 11 )Rabbin vaadi (sözü), 15)Ev'in tavanı ve düzeni, 23)Kerubîler (Melek şekilleri), 36)Avlu, 37)Ve ne kadar zamanda yapıldığı.
1*İsrail oğullarının Mısır’dan çıkmalarının dörtyüz sekseninci yılında; ve Süleyman’ın(1) İsraile egemenliğinin dördüncü yılında Ziv (iyyar) ayı; yani ikinci ayda Beyt el(2) Rabb’i (Rabbin evini) inşa etmeye başladılar. 2*Kral Süleyman’ın Rab için bina ettiği evin(3) uzunluğu altmış, eni yirmi ve yüksekliği de otuz arşındı. 3*Ev’in Tapınağı önünde olan eyvanın uzunluğu Ev’in enine göre yirmi arşın olup onun eni de Ev’in önünde on arşındı. 4*Ve Ev için tümüyle kafesli pencereler yaptı. 5*Evin duvarı çevresinde evin duvarına bitişik olarak Tapınak ile ‘En kutsal yer’in(4) etrafına tabakalar(5) yapıp her tarafta odalar inşa etti. 6*Alt tabakanın eni beş arşın, ortadakinin eni altı arşın ve üçüncünün eni de yedi arşın idi. Çünkü evin duvarı içine ağaçların konulmaması için dış tarafta evin çevresinde omuzlar bıraktı. 7*Ve ev(6) inşa olunurken taş ocağında hazırlanmış taşlarla binası inşa edilirken Ev içinde çekiç, balta veya herhangi demir bir aletin sesi hiçbir gün işitilmedi. 8*Orta katın kapısı Ev’in sağ tarafında olup helozonî merdivenle orta kata ve orta kattan da üçüncü kata çıkıyordu. 9*En sonunda evi(7) bina edip bitirdiler; ve eve erz ağaçları ile tahtalarından oymalı tavan yaptılar. 10*Tüm evin çevresinde beş arşın yüksekliğinde odalar inşa edip erz ağaçlarıyla Ev’e bitiştirdiler. 11*Ve Rabb’in sözü Süleyman’a şöyle geldi: 12*’Bu evi bina ediyorsun. Eğer(8) yasalarımı tutup ilkelerimi benimser ve tüm buyruklarımı tutarsan; baban(9) Davut’a verdiğim sözü senin üzerinde sarsılmaz kılacak; 13*Ve İsrail(10) oğulları arasında yaşayarak halkım İsraili terk(11) etmeyeceğim, dedi. 14*Böylece(12) Süleyman evi bina ederek bitirdi. 15*Evin duvarlarını iç taraftan tabandan(13) tavana dek erz tahtalarıyla kapladı. Böylece iç tarafını tahtayla kaplayıp evin döşemesini de çam tahtalarıyla döşedi. 16*Ve evin arkasını tabandan tavana dek yirmi arşın olan erz ağaçlarıyla kapladı ve iç aralığa bir oda(14) yani ‘En Kutsal yer’ inşa etti. 17*Ama ev; yani önündeki Tapınak kırk arşındı. 18*Evin içindeki erz tahtalarında acı hıyar (su kabağı) ve açılmış çiçek şekilleri goncaları oyulmuştu. Tüm içi erz tahtalarıyla kaplanmış ve asla taş görünmüyordu. 19*Rabbin Antlaşma Sandığı’nı (Tâbut el Ahit) içine koymak için içerdeki evde En Kutsal Yer’i hazırladı. 20*Ve En Kutsal Yer’in uzunluğu yirmi arşın, eni yirmi arşın ve yüksekliği de yirmi arşın olup enini saf altınla kapladı; ve erz ağacından olan Mezbahı (Sunağı) da kapladı. 21*Süleyman evin içini saf altınla kaplayıp ‘En Kutsal Yer’in (Makdisin) önüne altın zincirlerle bir perde geçirdi ve bunu da altınla kapladı. 22*Tüm evi tamamlayıncaya dek onu altınla kapladı ve ‘En Kutsal Yer’in önünde olan tüm(15) Sunağı altınla kapladı. 23*Herbirinin yüksekliği on arşın olan yağ (zeytin) ağacından; ‘En Kutsal Yer’de iki(16) Kerubî yaptı. 24*Kerubîler’in bir kanadı beş arşın ve Kerubî’nin diğer kanadı da beş arşın olup bir kanadın ucundan diğer kanadın ucuna dek on arşın oluyordu. 25*Ve ikinci Kerubî de on arşın olup iki Kerubî’nin ölçüsü ve şekli birdi. 26*Bir Kerubî’nin yüksekliği on arşın olup diğer Kerubî de tıpatıp onun gibiydi. 27*Kerubîleri içerdeki evin içine koydu. Kerubîler kanatlarını uzatmışlar; birinin kanadı bir duvara dokunuyor ve diğerinin kanadı da öbür duvara dokunuyordu ve evin ortasında kanatları kanat kanada değiyordu. 28*Bu Kerubîler’i altınla kapladı. 29*İçerdeki ve dışardaki evin tüm duvarlarında her taraftan oyma Kerubîler, hurma ağaçları ve açan çiçek figürlerini oyma işçiliğinde yaptı. 30*İçerdeki ve dışardaki evin döşemesini altınla kapladı. 31*‘En Kutsal Yer’in kapısına (zeytin) yağı ağacından kanatlar yaptı ki, bunlar kapının söğeleriyle beraber perdenin beşte birini kaplıyordu. 32*Yağ ağacından yapılan iki kanat üstüne oyma Kerubîler ve hurma ağaçları ile açılmış çiçekler oyup altınla kapladı. Kerubîler ile hurma ağaçları üstüne altın döşedi. 33*Bununla beraber Tapınağın kapısına duvarın dörtte biri olarak (zeytin) yağı ağacından kapı söğeleri yaptı. 34*İki kanadı ise çam ağacındandı. Bir kanat iki parçadan olup katlanıyor ve diğer kanat da iki parçadan olarak katlanıyordu. 35*Üzerlerine Kerubîler ile hurma ağaçları ve açılmış çiçekler oyup, nakışlara uygun olarak altınla kapladı. 36*İçerdeki avluyu üç sıra yontulmuş taş ve bir sıra erz kirişleriyle yaptı. 37*Rabbin evinin temelleri dördüncü yılda Ziv (iyyar) ayında konuldu. 38*Onbirinci yılda Bul (Ab) ayında; yani sekizinci ayda ev kendine ait olan herşeyi ile ve tümüyle düzenlenmiş olarak bitti. Böylece onu yedi yılda bitirdiler.
(1)ll.Trh.3/1ve2,(2)Res.İşl.7/42,(3)BakHez.41/1, (4)16.,19,20. ,21.ve31.Ayetler, (5)Bak Hez.41/6, (6)Bak Tes. 27/5ve6, B.5/18, (7)14.ve 38.Ayetler, (8)B.2/4ve9/4, (9)ll.Sam.7/13, l.Trh.22/10, (10)Çık.25/8, Lev.26/11, ll.Kor. 6/16, Vah.21/3, (11)Tes.31/6, (12)38.Ayet, (13)16. Ayet, (14)Çık.26/33, Lev.16/2, B.8/6, ll.Trh.3/8, Hez.45/3, İbr.9/3, (15)Hez.30/1,3ve6, (16)Çık.37/7- 9, ll.Trh.3/10-12, (17)Çık.25/20, 37/9, ll.Trh.5/8, (18)Hez.41/23- 25, (19)1.Ayet, (20)1.Ayetle karşılaştır.

7.Bölüm: 1 )Süleyman'ın sarayı, 6)Direkli Eyvan, 7)Mahkeme eyvanı, 8)Firavun'un kızı için ev, 13)İki adet döküm pirinç direk, 23)Dökme havuz, 27)On adet taban, 38)On adet kurna (musluk), 40)Çeşitli araç ve gereçler.
1*Süleyman kendi sarayını on(1) üç yılda bitirip tüm sarayını tamamladı. 2*Lübnan ormanı tarzı sarayın uzunluğu yüz arşın, eni elli arşın ve yüksekliği otuz arşın olup erz ağacından dört sıra direkler; bu direklerin üstüne de erz ağacından kirişler yaptı. 3*Her sırada onbeş adet direk olmak üzere kırkbeş tane direk üzerinde olan odaların üstü erz ağaçlarıyla örtülmüştü. 4*Birbirlerinin karşısında üç kat sıra kafesli pencere olup; 5*Kapılarla kapı söğelerinin tümü dört köşeli ve kafesli pencereler de birbirlerinin karşısında üç sıra olarak dizilmişlerdi. 6*Direkli eyvanın uzunluğunu elli arşın ve enini otuz arşın olarak yaptı. Bunun önünde de bir eyvan olup yine onun önünde direklerle merdiven vardı. 7*Mahkeme eyvanını; yani dava konuları için kürsü eyvanını yaptı. Tabandan tavana dek erz ağaçlarıyla kaplanmıştı. 8*Kendi yaşaması için olan dairede saray ile eyvanın arasında bu şekilde başka bir avlu vardı. Süleyman’ın(2) aldığı Firavun’un kızı için bu eyvan gibi bir ev yaptı. 9*Bunların tümü temelden üstüne kadar; içerisi, dışarısı ve dışardaki büyük avluya dek yontma taşların ölçüsüne göre bıçkıyla biçilmiş değerli taşlardandı. 10*Temeli de kıymetli taşlardan; yani uzunluğu onar ve sekizer arşın büyük taşlardandı. 11*Üstü yontulmuş taşlar ölçüsüne göre değerli taşlardan ve erz ağaçlarındandı. 12*Büyük avlunun her tarafı; Rabbin evinin iç avlusuyla Rabbin evinin eyvanı(3) üç sıra yontulmuş taşlardan ve bir sıra erz kirişlerinden yapılmıştı. 13*Kral Süleyman Sur’da Hiram’ı(4) getirtti. 14*Bu(5) adam Naftali oymağından dul bir kadının oğlu olup babası(6) Sur’lu bir bakırcı idi. Merhum(7) her çeşit bakır işçiliğinde bilgili, becerikli ve yetenekli biriydi. Bu adam kral Süleyman’ın yanına gelip onun her işini yaptı. 15*Yüksekliği on sekiz arşın ve çevresi ikişer arşın olan iki(8) adet pirinç direk döktü. 16*Direklerin tepelerine koymak için birinin yüksekliği beş arşın ve diğerinin yüksekliği de beş arşın olan pirinçten dökme iki başlık yaptı. 17*Direklerin tepelerinde olan başlıklar için şapka ile zincir işinden olan ve bir başlık için yedi tane örme nakış yaptı. 18*Böylece direkleri yaptı ve tepede olan başlığı kaplamak için herbir şapkalı nakış üzerinde her tarafta iki sıra narlar dizdi. Ve diğer başlığı da aynen böyle yaptı. 19*Eyvanda olan direklerin tepesindeki başlıklar zambak şeklinde dört arşındı. 20*İki direğin üstündeki başlıklarda ve şapkalı nakışa yakın olan yumru üzerinde de narlar olup iki başlığın üzerinde sırayla(9) dizili iki yüz nar vardı. 21*Direkleri(10) Tapınağın(11) eyvanında dikti; sağ taraftaki direği dikip ona ‘yakın’(+) adını verdi ve sol taraftaki direği dikip ona da Boaz(*) adını verdi. 22*Direklerin başı üstünde zambak şeklinde nakış bulunuyordu; ve böylece direklerin işi bitirilmiş oldu. 23*Havuzu(12) dökme yaptı. Bunun kenarından kenarına çapı on arşın, yüksekliği beş arşın ve çevresi otuz arşın olarak şekli yuvarlaktı. 24*Havuzun(13) etrafında onar arşın olan ve kenarları altındaki çemberde acı hıyar(Su kabağı) resimleri dizilmiş bulunuyordu. Ve bu acı hıyarlar iki sıralı dizilmiş olup; havuz döküm olarak dökülürken yapıldı. 25*Bu havuz(14) on iki dökme öküz üzerinde duruyor; bunların üçü kuzeye, üçü batıya, üçü güneye ve üçü de doğuya bakıyordu. Havuz onların üzerinde olup tümünün arkası içeriye dönüktü. 26*Kalınlığı dört parmak ve kenarı zambak şeklinde yapılmış kadeh kenarı gibi olup içi(15) iki bin bat su alıyordu. 27*Dökme pirinçten on iki tana taban (kaide) yaptı. Herbir tabanın uzunluğu dört arşın, eni dört arşın ve yüksekliği de üç arşındı. 28*Ve tabanlarının şekli böyleydi. Yani kenarlı olup; kenarlar da pervazlar arasındaydı. 29*Pervazlar arasında olan kenarlı levhaların(Aynalıklar) üstünde aslanlar, öküzler ve kerubîler resmedilmiş olup pervazlar üzerinde yukarıda kılıflar ve aslanlar ile öküzlerin aşağısında da zincir(§) işi vardı. 30*Her tabanın pirinçten dört tekerleği ve pirinçten dingilleri olup dört ayak da onları omuzluyordu. Ve her zincirin yanında kurna(°) altında döküm omuzlar vardı. 31*Tabanın ağzı da başlığın içinden yukarıya doğru bir arşın olup; ağzı zarif işi gibi yuvarlak ve çapı birbuçuk arşındı. Ağzı üstünde oymalar vardı; ve bunların kenarları yuvarlak olmayıp dört köşeliydiler. 32*Dört tekerlek kenarların altındaydı. Tekerleklerin dingilleri tabana bitişikti ve her tekerleğin yüksekliği bir buçuk arşındı. 33*Te- kerleklerin yapısı araba tekerleklerinin yapısı gibi olup dingilleri, çemberleri, parmakları ve tüm başlıkları dökmeydi. 34*Her tabanın dört köşesinde dört omuz olup bu omuzlar da asıl kaideden (tabandandı) idi. 35*Tabanın başında yarım arşın yüksekliğinde bir daire vardı ve tabanın başı üzerinde bulunan pervaz ile kenarlar kendindendi. 36*Ve her yerin ilgisine göre pervazların tahtaları üzerinde, kenarlar üzerinde kerubîler, aslanlar ve hurma ağaçları oyulmuş olup çevresinde de zincirler vardı. 37*On tane tabanı bu şekilde yaptı. Tümünün dikilişi, ölçüsü ve şekli birdi. 38*Dökme pirinçten(16) on adet kurna yaptı; ve her kurnanın hacimi kırk bat idi. Her kurna dört arşın olup on taban üstünde birer kurna vardı. 39*Bu beş tabanı evin sağına ve diğer beşini de evin soluna koydu. Havuzu da evin sağına güneydoğu yönüne yerleştirdi. 40*Hiram, kurnaları, kürekleri ve leğenleri yaptı. Böylece Hiram Rabbin evi için kral Süleyman’ın buyruğu üzere tüm yaptığı işleri bitirdi. 41*Yani iki direği ve iki direğin tepesinde olan başlıkların üstündeki küreleri örtmek için herbir şapkalı(17) nakışın üstünde olan iki dizi narları; 42*Ve iki şapkalı nakışların toplam döryüz narını. Yani direklerin tepesindeki başlıkların iki top küresini örten herbir şapkalı nakış işlemenin üstündeki iki dizi narları. 43*On tane ayağını ve ayakları üstündeki on kurnayı; 44*Bir havuz ve havuzun altında olan on iki öküzü. 45*Kızgınlar(18) kürekler ve leğenler ile tüm bu araç gereçleri Hiram, kral Süleyman’ın buyruğuna göre Rabbin evi için saf pirinçten yaptı. 46*Kral(19) bunları Erden ovasındaki balçıkta; Sukkot(20) ile Saretan(21) arasında döktürdü. 47*Bunların bir sürü araç gereçleri olduğundan dökme pirincin ağırlığı hesaba(22) gelmiyordu ve Süleyman onları tarttırmadı. 48*Süleyman tüm Rabbin evinin araç gereçlerini; yani altın(23) sunağı ve üzerine huzur ekmeği(24) konulacak altın(25) sofrayı. 49*Beşi sağdan ve beşi soldan olarak iç odanın önünde olan şamdanları saf altından; çiçekleri, kandilleri ve meşaleleri de altından. 50*Tasları, makasları, leğenleri, buhur kaplarını ve buhurdanlıkları saf altından, içerdeki evin; yani ‘En Kutsal yer’in kapı kanatlarının ve evin; yani Tapınağın kapılarının menteşelerini de altından yaptı. 51*Böylece Rabbin evi için kral Süleyman’ın yaptırdığı tüm şeyler bitti. Sonra Süleyman babası(26) Davut’un kutsadığı şeyleri; yani gümüşü, altını ve takımlarını götürüp Rabbin evi hazinesine koydu.

(1)Bak B.9/10, II.Trh.8/1, (2)B.3/1, II.Trh.8/11, (3)Yuh.10/23, Res.İşl.3/11 ,(4)II.Trh.4/11 ,Bak40.Ayet, (5)II.Trh. 2/14, (6)II.Trh. 4/16, (7)Çık.31/3,36/1, (8)II.Krl.25/17,II.Trh.3/15,4/12, Yerm. 52/21, (9)Bak II.Trh.3/16, 4/13, Yer. 52/23, (10)II.Trh.3/17, (11)B.6/3, (+):Sabit kılacak, (*)Onda güç, (12)II.Krl.25/13, II.Trh.4/3, Yerm.52/17, (13)II. Trh.4/3, (14)II.Trh.4/4,5, Yerm. 52/20, (15)Bak II.Trh.4/5, (§)Veya: Sarkık çelenk gibi çember şekilleri, (°)Kurna: Su tankı veya önünde musluğu olan tunç kazan, (16)II.Trh.4/6, (17)17.ve18.Ayetler, (18)Çık. 27/3, II.Trh.4/16, (19)II. Trh.4/17, (20)Tek.33/17, (21)Yeş.3/16, (22)I.Trh.22/14, (23)Çık.37/25, (24)Çık.25/30, Lev.24/5-8, (25)Çık. 37/10 ve diğ., (26)II.Sam.8/11, II.Trh.5/1.

8.Bölüm: 1)Tapınağın taktisi bayramı, 12-14)Süleyman'ın bereket duası, 22-53)Onun duası, 62)Kurbanları.
1*O zaman Süleyman(1) İsrailin sözü geçen yaşlılarıyla tüm oymakların başkanlarını, israil oğullarının atalarının aşiret beylerini, Rabbin(2) Antlaşma sandığını ve Davut(3) kentinden; yani Sion’dan yukarı götürmek için Oruşalim’e kral Süleyman’ın yanına toplandı. 2*Tüm İsrail erleri Etanim (Tammus) ayında; yani yedinci ayın bayramında(4) kral Süleyman’ın yanma toplandılar. 3*İsrailin tüm sözü geçen yaşlıları geldiğinde kâhinler(5) Tâbut’u (sandığı) kaldırdılar. 4*Kâhinler ile Levililer Rabbin Sandığı’nı, toplanma(6) çadırını ve çadırda olan tüm kutsal takımları yukarı kaldırdılar. 5*Kral Süleyman ile yanında toplanan tüm İsrail toplumu; sandığın önünde çok sayıda sayısız koyun ve sığırları(7) saç üstünde yakmalık kurban olarak sundular. 6*Kâhinler(8) Rabbin Antlaşma Sandığı’nı makamına(9) evin içine; yani ‘En Kutsal yer’e kerubîler’in(10) kanatları altına götürdüler. 7*Çünkü kerubîler kanatlarını sandığın makamı üzerine yayarak sandık ile kollarını üstünden örtüyorlardı. 8*Kolları uzattılar(11) şöyle ki kolların uçları dışardan görünmüyor ama iç odanın önünde olan Kutsal Mekân’dan(12) (Makdisten) görünüyorlardı; ve bugüne değin oradadırlar. 9*Rab(13) İsrail oğulları ile Mısır ülkesinden çıktıklarında antlaştığı zaman; Musa’nın Horeb’te Sandığın(14) içine koyduğu(15) iki taş(16) levhadan başka onun içinde birşey yoktu. 10*Kâhinler (imamlar) Kutsal Mekân’dan çıktıklarında Rabbin evi bulut ile(17) doldu. 11*O denli ki; kâhinler hizmetlerini yapmak için bulut sebebinden duramıyorlardı. Çünkü Rabbin evi Rabbin Celâli ile doluydu. 12*O zaman(18) Süleyman dedi ki: “- Rab kara(19) bulutta oturduğunu söylemişti. 13*Oturumun(20) için bir Ev ve sonsuza dek(21) mesken tutacağın bir yer yaptım. 14*Bu sözleri tüm(22) İsrail cemaati ayak üstü dinliyordu ve kral onlara yüzünü çevirerek şöyle bereket okudu: 15*- Kendi(23) ağzıyla babam Davut’a söz veren ve eliyle yerine getiren İsrail’in(24) Allah’ı Rab mübarek olsun (O’na övgüler olsun). 16*Çünkü buyurmuştur ki: “Halkım(25) İsraili Mısır’dan çıkardığım günden beri; adıma(26) bir yer olsun diye bir ev yapmak için İsrailin tüm oymaklarından bir kent seçmedim. Ama halkım İsrail üzerine kral olsun diye Davut’u seçtim“(27) 17*İsrail’in(28) Allah’ı Rabbin adına bir ev inşa etmek Babam Davut’un gönlündeydi. 18*Ve Rab(29) babam Davut’a: ‘Adım için bir ev yapmayı gönlüne koydun ve bunu gönlüne koyduğun iyi oldu. 19*Ama evi(30) sen inşa etmeyeceksin. Ancak senin soyundan gelecek oğlun adıma evi inşa edecektir’ dedi. 20*Ve Rabbin sözü gereği, sözü tutarak ben babam Davut’un yerine geçtim; Rabbin(31) buyurduğu gibi İsrailin tahtına oturup Allah’ın Rabbin adına bu evi inşa ettim. 21*Atalarımızı Mısır ülkesinden çıkardığı zaman onlarla Rabbin antlaştığı(32) anda göre Tâbut (sandık) için orada özel bir yer ayırdım. 22*Sonra Süleyman Rabbin(33) Mezbahı (sunağı) önünde; İsrailin tüm cemaati önünde durup ellerini(34) göğe doğru kaldırarak dedi ki: 23*”Ey! İsrail’in Allah’ı Rab(35) önünde tüm yürekleriyle yürüyen kullarına; andı(36) ile lütfeden senin gibi bir el(37) ne yukarıdaki gökte ve ne de aşağıdaki yerde vardır. 24*Bugün yazılmış olduğu gibi, sen kulun ve babam olan Davut’a verdiğin sözü tutup, ağzınla söylediğini elinle yerine getirdin. 25*Şimdi ey İsrailin Allah’ı Rab! Kulun, babam Davut’a söylediğini; yani: ‘Önümde yürüdüğün gibi, oğulların da önümde yürümek için, görevlerini yerine getirmek şartıyla; önümde(38) İsrailin tahtına çıkacak bir adamın noksan olmayacak’ diye verdiğin sözünü tut. 26*Şimdi(39) ey İsrail’in Allah’ı! Kulun ve babam Davut’a söylediğin söz yerini bulsun. 27*Ama gerçek budur(40) hiç Allah yerde oturur mu? İşte gök(41) ve göklerin göğü senden gizli olamaz; nerde kaldı ki bu bina ettiğim ev? 28*Ey Allahım Rab! Kulunun bugün önünde söylediği yakarış ve duayı işitmek için kulunun dua ve yalvarışına bak. 29*Gece gündüz bu eve; yani: ‘Adım(42) orada olacak ’ diye söylediğin makama gözlerin açık olarak kulunun bu yerde edeceği duayı duy. 30*Kulunun(43) ve halkın İsrailin bu yerde edecekleri duayı işitip oturduğun yerden; yani göklerden işittiğinde buna katıl ve bağışla. 31*Bir kişi komşusuna karşı günah (suç) işler, ona yemin(44) ettirir ve bu yemin de bu evde senin sunağının önünde yapılacak olursa; 32*Sen göklerden işitip kullarının duasını bil ve suçluyu yargılayıp(45) yaptığını onun başına getir; doğruyu terbiye ederek ona iyiliğine göre ver. 33*Halkın(46) İsrail sana karşı günah işledikleri için düşmanları önünde yenildikleri zaman, eğer sana(47) geri dönüp adını anarak bu evde sana dua edip yakaracak olurlarsa; 34*Sen göklerden duyup halkın İsrailin suçlarını bağışla ve onları atalarına verdiğin ülkeye tekrar getir. 35*Sana karşı günah ettiklerinden ötürü gökler(48) kapanmış yağmurlar yağmıyorsa, eğer bu yerde dua edip adını anarlar ve onları bu yolla eğittiğin için günahlarından dönerlerse; 36*Sen göklerden işitip gidecekleri iyi(49) yolu onlara(50) öğretmek için kullarının ve halkın İsrailin günahlarını affedesin; halkına miras olmak için verdiğin topraklara yağmur veresin. 37*Ülkede(51) kıtlık ile veba olduğunda; yanıklık, sarılık, çekirgeler ve tırtıllar çıktığında veya düşmanları onları sıkıştırdıkları zaman bu türlü bela ve hastalıklar onların başına gelirse; 38*Tüm halkın İsrailden herhangi bir adam dua ve yakarışta bulunursa ve herkes kendi yüreğinin kaygısını bilerek ellerini bu eve doğru uzatacak olursa; 39*Sen göklerden oturduğun(*) yerden işit, bağışla ve yap. Yüreğini bildiğin her kişiye işlerine göre ver; [Çünkü tüm İnsanoğullarının yüreğini(52) bir sen biliyorsun.] 40*Tâ ki(53) atalarımıza verdiğin ülkede yaşadıkları tüm günlerde senden korksunlar. 41*Senin yüce adın, güçlü(54) elin ve uzanmış kolunu duysunlar. 42*Halkın İrailden olmayan; ama adın için uzak bir ülkeden gelen bir yabancı bu evde dua ederse, 43*Sen göklerden oturduğun mekândan işitip bu yabancının sana ettiği her duaya göre yap. Tâ ki(55) yeryüzündeki tüm milletler (ümmetler) adını tanısın ve halkın İsrail gibi senden(56) korksunlar. Bu yaptığım evin senin adınla anıldığını bilsinler. 44*Eğer halkın, düşmanına karşı onları göndereceğin yoldan savaşmak için çıkıp da seçtiğin kente ve ismin için yaptığım eve dünüp Rabbe dua ederse; 45*Sen göklerden dua ile yakarışlarını işit ve haklarını ver. 46*Eğer sana karşı suçlu olurlarsa; [Çünkü(57) günahsız bir tek kişi bile yok]. Sen de öfkeye kapılıp onları düşmanlarının eline düşürürsen ve onları ele geçirenler onları yakında veya uzakta olan düşmanların ülkesine tutsak(58) götürürlerse; 47*Esir(59) oldukları ülkede yürekten tövbe edip geri dönerler ve kendilerini esir edenlerin ülkesinde sana: ‘Günah işledik(60) kötülük ve haksızlık ettik’ diye yalvarırlarsa; 48*Sana(61) tüm canıyla ve diliyle döner, kendilerini tutsak alanların ülkesinden atalarına verdiğin kendi ülkelerine doğru seçtiğim kentin adına ve yaptığım eve doğru sana(62) dua ederlerse; 49*Sen göklerden oturduğun yerden dua ve yakarışlarını işit, haklarını ver. 50*Halkının sana karşı yaptığı günahı ve tüm hataları bağışla. Onları(63) esir edenlerin yüreklerini onlara acımağa ve lütfa döndür. 51*Çünkü onlar Mısır’dan(64) demir fırın(65) içinden çıkardığın halkın ve mirasındır. 52*Kulunun yalvarışlarına ve halkım İsrailin yakarışlarına, sana her seslerini yükselttiklerinde onları duymak için gözlerin açık olsun. 53*Çünkü sen ya Rab Yehovah, atalarımızı Mısır’dan çıkardığın zaman kulun(66) Musa vasıtasıyla söylediğin gibi onları mirasın olmak üzere dünyanın tüm milletlerinden ayırdın.” 54*Süleyman Rabbe söylediği tüm bu dua ve yakarışları bitirince, Rabbin Mezbahı (sunağı) önünden ellerini göğe doğru kaldırıp diz çöktüğü yerden kalktı. 55*Ve ayakta durup tüm(67) İsrail cemaatine yüksek sesle şöyle bereket okudu: 56*- Buyurduğu her sözüne göre, halkı İsraile huzur veren Rab kutlu olsun. Kulu(68) Musa vasıtasıyla söylediği tüm iyi sözlerinden hiç biri boşa çıkmadı. 57*Allahımız Rab atalarımızla beraber olduğu gibi bizimle de beraber olsun, bizi(69) atmayıp bırakmasın. 58* Ama atalarımıza gösterdiği tüm ilke ve yasalarda yürümek, buyruklarını tutmak ve korumak için yüreğimizi(70) kendisine döndürsün. 59*Rabbin önünde arzettiğim bu yakarışın sözlerini kulunun ve halkı İsrailin günden güne gelişen hakkını yerine getirmesi için Allah’ımız Rabbe gece gündüz katılsın. 60*Tâ ki; Yehovah’ın(71) kendisinin Allah olup, ondan bir başkasının olmadığı dünyanın(72) tüm milletlerince bilinsin. 61*Bugün olduğu gibi, yasalarını tutmak ve ilkelerinde gitmek için Allahımız Rabbe yüreğiniz(73) sadık olsun, dedi. 62*Sonra kral(74) ve onunla beraber olan tüm İsrail Rabbin önünde kurbanlar saç üstünde yaktılar. 63*Selamet kurbanı olmak için Süleyman’ın Rabbe sunduğu kurbanlar: Yirmi iki bin sığır ve yüz yirmi bin koyun idi. Böylece kral ve tüm İsrail, Rabbin Evi’nin kutsamasını yaptılar. 64*Rabbin(75) önündeki tunç döküm Mezbah(Sunak) yakmalık kurbanlar, ekmek sunuları ve esenlik sunularının yağını almak için yeterli olmadığından o gün(76) kral Rabbin Evi önünde olan avlunun orta yerini kutsayıp yakılacak kurbanları, ekmek sunularını ve esenlik kurbanlarının yağını orada sundu. 65*O zaman Süleyman ve onunla beraber olan tüm İsrail; yani Hamat’ın(77) girişinden Mısır(78) vadisine dek olan yerlerden gelen büyük bir topluluk Allahımız Rabbin önünde yedi(79) gün ve yedi gün: Yani ondört gün bayram(80) yaptılar. 66*Ve sekizinci(81) günde halkı serbest bıraktı. Bunlar da krala iyilik dileyerek Rabbin kulu Davut’a ve halkı İsraile yaptığı her iyilik için sevinçle söyleşerek çadırlarına gittiler.

(1)ll.Trh.5/2 ve Diğ., (2)ll.Sam.6/17, (3)ll.Sam.5/7ve9, 6/12 ve16, (4)Lev.23/34, ll.Trh.7/8, (5)Say.4/15, Tes.31/9, Yeş.3/3ve6, l.Trh.15/14 ve15, (6) B.3/4,ll.Trh.1/3, (7)ll.Sam.6/13, (8)ll.Sam.6/17, (9) Çık.26/33ve34,B.6/19,(10)B. 6/27, (11)Çık.25/14 ve15, (12)ll.Trh.5/9, (13)Çık. 34/27ve28, Tes.4/13, 21 .Ayet, (14)Çık.25/21, Tes.10/2, (15)Çık. 40/20, (16)Tes.10/5, İbr.9/4,(17)Çık.40/4, 34ve35,ll.Trh.5/13ve14, 7/2, (18)ll.Trh.6/1 ve diğ.,(19)Lev.16/2, Mez. 18/2, Mez.18/11, 97/2, (20)ll.Sam. 7/13,(21)Mez.132/14, (22)ll.Sam.6/18, (23)ll.Sam. 7/5ve25, (24)Luk.1/68, (25)ll.Sam. 7/6, ll.Trh.6/5, (26)29.Ayet, Tes.12/11, (27)l.Sam.16/1,ll.Sam.7/8,l.Tıh.28/4, (28)ll.Sam.7/2, l.Trh.17/1, (29) ll.Trh. 6/8ve9, (30) ll.Sam.7/5,12ve13,B.5/3ve5, (31)l.Trh.28/5 ve6, (32)9.Ayet, Tes.31/26, (33)ll.Trh.6/12ve diğ., (34)Çık. 9/33, Ezr.9/5, İş. 1/15, (35)Tek.17/1, B.3/6, ll.Krl.20/3, (36)Tes.7/9, Nahm.1/5,Dan.9/4,(37)Çık. 15/11, ll.Sam.7/22, (38)ll.Sam.7/12 ve16, B.2/4, (39)ll.Sam.7/25, (40)ll.Trh.2/6, İş.66/1,Yerm.23/24,Res.İşl.7/49, 17/24, (41)ll.Kor. 12/2, (42)Tes.12/11, (43)ll.Trh. 20/9,Ndım. 1/6,(44)Çık.22/11 ,Lev.5/1, (45)Tes. 25/1, (46)Lev. 26/17, Tes.28/25,(47)Lev. 26/39ve40, Nahm.1/9,(48)Lev.26/19,Tes.28/23, (49)l.Sam. 12/23, (50)Mez. 25/4, 27/11,94/12,143/8,(51)Lev. 26/16, 25 ve 26, Tes.28/21, 22,27, 38,42 ve 52, ll.Trh.20/9, (*)Bak lll.Mak.2/13, Tes. 26/15, Sül. Bilg.9/10, (52)l. Sam.16/7, l.Trh.28/9, Mez.11/4, Yerm.17/10, Res.İşl. 1/24,(53)Mez. 130/4, (54)Tes. 3/24,(55)l.Sam.17/46,ll.Krl. 19/19,Mez. 67/2, (56)Mez. 102/15,(57)ll.Trh. 6/36, Sül.Mes. 20/9, Vaiz7/20, Yakb. 3/2, l.Yuh.1/8ve10,(58)Lev.26/34ve44, Tes. 28/36 ve64,(59)Lev.26/40, (60)Nahm. 1/6, Mez.106/6,Dan.9/5, (61)Yerm. 29/12-14,(62)Dan.6/10,(63)Ezr.7/6,Mez. 106/46, (64)Tes. 9/29, Nahm.1/10,(65)Tes. 4/20, Yerm. 11/4,(66)Çık.19/5, Tes.9/26ve29,14/2,(67)ll. Sam.6/1 8, (68)Tes. 12/10,Yeş. 21/45,23/14,(69)Tes.31/6,Yeş. 1/5,(70)Mez. 119/36, (71)Tes. 4/35ve39,(72)Yeş.4/24, l.Sam. 17/46, ll.Kırl.19/19, (73)B.11/4, 15/3ve14,ll.Krl.20/3,(74)ll.Trh.7/4 ve diğ., (75)ll.Trh. 4/1, (76)ll.Trh.7/7, (77)Say. 34/8, Yeş.13/5, Hak.3/3, ll.Krl.14/25, (78)Tek.15/18, Say.34/5, (79)ll.Trh. 7/8, (80)2.Ayet, Lev.23/34, (81)ll.TRh. 7/9 ve 10.

9.Bölüm: 1)Allah'ın Süleyman'la sözleşmesi, 10)Süleyman ile Hiram Usta'nın birbirlerine gönderdikleri hediyeler, 15)Süleyman'a verilen vergi ve onun haraç veren kulları, 24)Firavun'un kızının başka yere taşınması, 25)Süleyman'ın yıllık kurban ları, 26)Onun gemileriyle altınların taşınması.
1*Süleyman(1) Rabbin evini ve kral(2) sarayını inşa edip Süleyman(3) yapmağı istediği tüm şeyleri tamamladıktan sonra; 2*Rab(4) Gibeon’da ona göründüğü gibi ikinci kez de Süleyman’a göründü. 3*Ve Rab ona: - Önümde(5) yaptığın dua ve yakarışını duyarak adımı(6) sonsuza dek oraya koymak için bina ettiğin bu evi kutsadım. Gözlerim ve(7) kalbim sonsuza dek orada olacaktır. 4*Eğer sen baban(8) Davut’un yürüdüğü gibi, iyi(9) yürekle ve doğru olarak; sana tüm buyurduklarımı yapar yasalarımı ve ilkelerimi tutarak önümde durursan. 5*Ben de: ‘İsrail tahtı üstünde bir adamın noksan olmayacaktır’ dediğim gibi baban(10) Davut’a verdiğim söze göre İsrail üstüne egemenliğinin tahtını sonsuza dek sarsmam. 6*Eğer(11) siz ve oğullarınız bana uymaktan sapar, önünüze koyduğum buyruklar ve yasalarımı tutmayarak; gidip başka ilâhlara hizmet edip tapınacak olursanız; 7*Ben(12) de İsraili onlara verdiğim yeryüzünden kaldıracak ve ismim(13) için kutsadığım bu evi önümden atacağım. Böylece İsrail(14) tüm milletler içinde bir eğlence öyküsü ve alay konusu olacaktır. 8*Bu büyüklükte(15) olan bir yer için; her yanından geçen şaşıracak ve ıslık çalacak. Rab(16) bu yere ve eve niçin böyle yaptı? Diyecekler. 9*Buna yanıt ise şudur: Atalarını Mısır ülkesinden çıkaran kendilerinin Allah’ı Rabbi bıraktılar ve başka ilâhlara uyup onlara tapınarak hizmet ettiler; ve Rab da tüm bu belaları onların üzerine getirdi. Diyeceklerdir. 10*Süleyman(17) bu iki evi; yani Rabbin evi ile kral sarayını inşa etmekte olduğu yirmi yılın sonunda, 11*Sur(18) kralı Hiram Süleyman’a tam istediği kadar erz ağaçlarıyla çam ve altın vermiş olduğundan; o zaman kral Süleyman da Hiram’a Galile yöresinde yirmi kent verdi. 12*Hiram Süleyman’ın kendisine vermiş olduğu kentleri görmeye Sur’dan çıktı ve onlar hoşuna gitmediğinden şöyle dedi: 13*- Bu bana verdiğin kentler nedir kardeşim? Diyerek onlara(19) Kavul(+) yöresi adını verdi ki bugüne dek bu ad ile anılıyor. 14*Hiram, kral Süleyman’a yüz yirmi talant altın gönderdi. 15*Kral(20) Süleyman’ın belirttiği vergi Rabbin evini, kendi sarayını, Millo’yu(21) Oruşalim’in surunu, Hasor’u(22) Megiddo’yu(23) ve Gezer’i(24) inşa etmek içindi. 16*(Çünkü Mısır kralı Firavun çıkıp Gezer’i almış, ateşe vermişti, o kentte(25) yaşayan Kenanlılar’ı katletmiş ve onu kendi kızı olan Süleyman’ın eşine çeyiz vermişti.) 17*Süleyman Gezer’i, aşağıdaki(26) Horon evini; 18*Baalat’ı(27) ülkede çöldeki Tamar’ı; 19*Süleyman’ın tüm ambar kentlerini, araba(28) kentlerini, süvari kentlerini ve Süleyman Oruşalim ile Lübnan’da; egemen olduğu tüm ülkede yapmayı(29) tasarladıklarının tümünü yaptı. 20*İsrail oğulları’ndan(30) olmayan Amorî, Hititli, Perizzî, Hivî ve Yebusîler’den arda kalan tüm halkı; 21*Yani onlardan sonra(31) o yörede geriye kalmış olup da İsrail(32) oğullarının tamamen yok edemedikleri oğullarını, Süleyman bugüne değin haraç(33) veren kullar(34) yaptı. 22*Ama Süleyman İsrailoğulları’ndan hiç kimseyi köle(35) gibi kullanmadı. Bunlar askerlerin, hizmetçilerin, başkanların, subayların, arabaların ve süvarilerilerin başı oldular. 23*Süleyman’ın işleri üzerinde beşyüz(36) elli büyük memur bulunup bunlar çalışan halkın üstüne bakan oldular. 24*Firavun’un(37) kızı Davut kentinden çıkıp Süleyman’ın onun için inşa etmiş olduğu saraya(38) gitti(39) ve o zaman Süleyman Millo’yu inşa etti. 25*Süleyman(40) Rab için inşa etmiş olduğu Mezbah(Sunak) üzerinde yılda üç kez yakmalık kurbanlar ve esenlik kurbanları sunarak Rabb’in önünde olan sunak üstünde buhur yakıyordu. 26*Evi tamamladıktan sonra kral Süleyman Edom yöresinde Kızıldeniz sahilinde Elot yakınlarında olan Esyon(41) Geber’de gemiler(42) yaptı. 27*Hiram da(43) Süleyman’ın kulları ile beraber, kendi kullarından denize; denizden anlayan denizcileri o gemiler ile gönderdi. 28*Bunlar Ofir’e(44) gidip oradan dörtyüz yirmi talant altın alarak kral Süleyman’a götürdüler.
(1)ll.Trh.7/11, (2)B.7/1, (3)ll.Trh.8/6, (4)B.3/5, (5)ll.Krl.20/5, Mez. 10/17, (6)B.8/29, (7)Tes.11/12, (8)B.11/4,6 ve 38, 14/8, 15/5, (9)Tek. 17/1, (10)ll.Sam.7/12ve16, B.2/4, 6/12, l.Trh.22/10, Mez.132/12,(11)ll. Sam.7/14,ll.Trh. 7/19, 20,Mez.89/30, (12)Tes.4/26, ll.Krl.17/23, 25/21, (13)Yerm.7/14, (14)Tes.28/37, Mez.44/14,(15)ll.Trh.7/21, (16)Tes. 29/24,25ve26, Yerm.22/8ve9, (17)B.6/37 ve 38, 7/1, ll.Trh. 8/1,(18)Bak ll.Trh.8/2, (19)Yeş.19/27, (+)Makbul değil, değersiz, (20)B.5/13,(21)24.Ayet, ll.Sam.5/9, (22)Yeş.19/36, (23)Yeş.17/11, (24)Yeş.16/10,Hak.1/29, (25)Yeş. 16/10,(26)Yeş.16/3,21/22,ll.Trh.8/5,(27)Yeş. 19/44,ll.Trh.8/4,6 vediğ., (28)B.4/26, (29)1.Ayet, (30)ll.Trh. 8/7vediğ., (31)Hakm. 1/21,27ve29,3/1 ,(32)Yeş.15/63,17/12, (33)Hak.1/28, (34)Bak.Tek.9/25ve26,Ezr.2/55ve58, Nah.7/57, 11/3, (35)Lev. 25/39, (36)Bakll.Trh.8/10,(37)B.3/1,ll.Trh.8/11,(38)B.7/8,(39)ll. Sam.5/9,B.11/27,ll.Trh. 32/5, (40)ll.Trh.8/12,13ve16,(41)Say. 33/35, Tes. 2/8, B.22/49, (42)ll.Trh.8/17ve18, (43)B.10/11, (44)Eyp.22/24.

10.Bölüm: 1)Saba Melikesinin (kraliçenin) Süleyman'ın bilgeliğini dinlemek için gelmesi, 14)Süleyman'ın yıllık altını, 16)Onun siper ve kalkanları, 18)Onun fildişi tahtı, 21)Onun takımları, 24)Ona getirilen armağanlar, 26)Ve arabalarıyla süvarileri.
1*Şeba(1) kraliçesi Rabbin ismiyle Süleyman’ın ününü işittiğinde, bir dizi anlaşılması güç(2) konularla onu sınamaya geldi. 2*Büyük bir kalabalıkla baharat, gayet çok altın ve değerli taşlar yüklü develerle Oruşalim’e (Kudüs) geldi. Süleyman’ın yanına giderek tüm yüreğinde olanları ona söylediğinde; 3* Süleyman da onun tüm sorunlarına yanıt buldu ve kralın ona açıklayamadığı gizli hiç bir şey yoktu. 4*Şeba kraliçesi Süleyman’ın tüm bilgeliğini ve yaptığı Ev’i; 5*Sofrasındaki yemekleri, adamlarının evlerini, hizmetçilerinin duruşunu, giysilerini, onun sucularını ve Rabbin(3) evine "çıkan merdiveni(+) gördüğünde beti benizi attı (yüzü soldu). 6*Ve krala doğru: - Senin işlerin ve bilgeliğin için kendi ülkemde işittiğim sözler doğruymuş. 7*Ben ise gelip kendi gözlerimle görmeden o sözlere inanmamıştım. Oysa ki, bunların yarısı bile bana söylenmemiş. Senin bilgeliğin ve mutluluğun işittiklerimden daha çok. 8*Ne mutlu senin adamlarına(4) ne mutlu daima önünde duran ve bilgeliğini işiten hizmetçilerine. 9*Senden(5) hoşnut olup seni İsrail tahtına çıkaran Allah’ın Yehovah kutlu olsun. Yehovah İsraili sonsuza dek sevdiğinden hak(6) ve adalet yapman için seni seçti, dedi. 10*Ve krala(7) yüz yirmi talant altın, birçok baharat ve değerli taşlar verdi. Şeba kraliçesinin kral Süleyman’a verdiği gibi bu denli çok baharat bir daha Süleyman’a gelmedi. 11*Hiram’ın(8) Ofir’den altın getiren gemileri; Ofir’den birçok Almuğ ağaçları(9) ile kıymetli taşlar getirdiler. 12*Kral(10) Almuğ ağacından Rabbin evi ile kendi sarayı için direkler ve müzikçiler için de lirler ile çenkler yaptırdı. Bugüne değin böyle Almuğ(11) ağaçları gelmemiş ve görülmemiştir. 13*Kral Süleyman’ın cömertçe verdiklerinden başka; Şeba kraliçesinin arzu ve tüm isteklerini de kral Süleyman ona verdi. O da hizmetçileriyle beraber kendi ülkesine dönerek gitti. 14*Alışveriş yapanlarla tüccarlardan, Ara bistan’ın(12) tüm krallarından ve ülkenin valilerinden aldığından başka; 15*Bir yıl içinde Süleyman’a gelen altının ağırlığı altıyüz altmış altı talant altın idi. 16*Kral Süleyman çekiçle döğülmüş altından ikiyüz tane siper (büyük kalkan) yaptırdı ve her siper altıyüz şekel altın ağırlığındaydı. 17*Döğülmüş(13) altından üçyüz adet kalkan yaptırdı ve her kalkan üç mına altın ağırlığındaydı. Kral bunları ‘Lübnan Ormanı’(14) sarayına koydu. 18*Kral(15) fildişlerinden büyük bir taht yaptırdı ve onu saf altınla kaplattı. 19*Bu tahtın altı ayaklı merdiveni olup, tahtın tepesi arkadan yuvarlaktı. Oturulacak yerde iki tarafta kollar bulunuyor ve kolların yanında da iki aslan duruyordu. 20*Altı ayağın iki yanında on iki aslan duruyordu; ve buna benzer birşey hiçbir ülkede yapılmamıştı. 21*Kral(16) Süleyman’ın tüm bardakları altından ve ‘Lübnan Ormanı’ sarayının tüm kapları da saf altından idi. Gümüşten hiçbir şey yoktu; çünkü Süleyman’ın günlerinde gümüşe çok değer verilmiyordu. 22*Kralın Tarşiş gemileri Hiram’ın gemileriyle beraber denizde bulunuyor ve Tarşiş gemileri(17) üç yılda bir kez altın, gümüş, fildişi, maymunlar ve tavus kuşlarıyla yüklü olarak geliyorlardı. 23*Kral(18) Süleyman zenginlik ve bilgelikte dünyanın tüm krallarından daha büyük oldu. 24*Ve tüm yeryüzü, Süleyman’ın yüreğine Allah’ın verdiği bilgeliği işitmek için onun önüne gelmeyi arzuluyordu. 25*Bunların her biri, her yıl armağanlar; yani gümüş kaplar, altın kaplar, giysiler, silahlar, baharlar, atlar ve katırlar getiriyorlardı. 26*Süleyman(19) da arabalar(20) ve atlılar topladı. Onun bin dört yüz arabası ve on iki bin süvarisi vardı. Onları araba kentlerine Oruşalim’in yanına yerleştirdi. 27*Kral(21) Oruşalim’de (Kudüs’te) gümüşü taşlar gibi değersiz ve Erz ağaçlarını da ovadaki(*) cemiz (Yabanıl incir) ağaçları gibi çoğalttı. 28*Süleyman(22) için Mısır’dan atlar getiriliyordu. Kralın tüccarları onları bölük bölük belli bir bedelle alıyorlardı. 29*Mısır’dan bir araba altıyüz ve bir at yüz elli şekel gümüşe alınıp getiriliyordu. Böylece(23) Hititler’in tüm kralları ve Suriye kralları için, onların elleriyle getirilmiş oluyorlardı.
(1)ll.Trh.9/1ve diğ., Mat.12/42, Luk.11/31, (2)Bak Hak.14/12, Sül.Mes.1/6, (3)l.Trh.26/16, (+)Veya: Sunduğu Yakmalık kurbanlarını!, (4)Sül. Mes.8/34, (5)B.5/7,(6)ll.Sam.8/15, Mez.72/2, Sül.Mes.8/15, (7)Mez.72/10ve15, (8)B.9/27, (9)Bir çeşit Ardıç ağacı türü olabilir! Bak ll.Trh.2/7, 9/10ve11, (10)ll.Trh.9/11, (11)ll.Trh.9/10, (12)ll. Trh. 9/24, Mez.72/10, (13)B.14/26, (14)B.7/2, (15)ll.Trh.9/17ve diğ., (16)ll.Trh. 9/20ve diğ.,(17)Tek.10/4, ll.Trh. 20/36, (18)B.3/12ve13, 4/30, (19)B.4/26, ll.Trh.1/14, 9/25, (20)Tes.17/16, (21)ll.Trh.1/15-17, (*): Bazı çevirilerde “Şefeladaki”, (22)Tes.17/16, ll.Trh. 1/16, 9/28, (23)Yeş.1/4, ll.Krl.7/6.

11.Bölüm: 1)Süleyman'ın eşleri ve odahklan(Cariyeleri), 4)Onların nedeniyle putperestliğe düşmesi, 9)Rabbin ona öfkelenmesi,14)Süleyman'ın düşmanları: Hadad, 23)Rezon, 26)Yeroboam, 41 )Süleyman'ın işleri, egemenlik yılları ve ölümü, 43)Onun oğlu Rehoboam.
1*Kral(1) Süleyman Firavun’un kızından başka birçok(2) yabancı kadın; yani Moab’lı, Ammon’lu, Edom’lu, Sayda’lı ve Hitit’li kadınları sevdi. 2*Bunlar o milletlerdendiler ki; Rab İsrail Oğulları’na onlar için: ‘Onlarla(3) evlenmeyiniz ve onlar da sizle evlenmesinler. Çünkü yüreğinizi kendi ilâhlarına döndürüyorlar ’ diye buyurmuştu. Ama Süleyman bunlara sevgiyle yapıştı! 3*Onun yediyüz karısı kral kızlarından idi ve yediyüz cariyesi vardı. 4*Süleyman’ın yaşlılığında kadınları(4) onun yüreğini başka ilâhlara çevirdi ve babası(5) Davut’un kalbinin bağlılığı gibi onun(6) kalbi Allah’ı Rabbe bağlı kalmadı. 5*Böylece Süleyman, Saydalılar’ın tanrıçası Aştarti’ye(7) ve Ammonlular’ın iğrenç ilâhı Malok’a(8) uydu. 6* Ve Süleyman Rabbin önünde kötü olanı yaparak, babası Davut gibi sadakatle(9) Rabbe bağlı kalmadı. 7*O zaman Süleyman Moablılar’ın(10) pis şeyi Kemoş ve Ammonlular’ın iğrenç ilâhı Molok’a Oruşalim’in(11) karşısındaki dağda yüksek(12) yer inşa ettiler. 8*Kendi ilâhlarına buhur yakan, kurban sunan yabancı kadınların tümü için de böyle yaptı. 9*Ve Rab Süleyman’a karşı çok öfkelendi. 10*Çünkü ona(13) iki kez göründü ve bu konuda; yani başka(14) ilâhlara uymamasını öğütleyen İsrail’in(15) Allah’ı Rabten yüreği sapmış olup Rabbin buyruğunu tutmamıştı. 11*Rab Süleyman’a şöyle dedi: - Tüm bu şeyleri yapan sen; benim sözümü ve sana bildirdiğim kurallarımı tutmadığın için egemenliğini(16) elinden alıp onu kuluna vereceğim. 12*Ama baban Davut için bunu senin günlerinde yapmayacak ve oğlunun elinden koparacağım. 13*Bunu büsbütün koparmayacağım baban(17) Davut için ve seçtiğim Oruşalim(18) için oğluna(19) bir soy vereceğim, dedi. 14*Rab Süleyman’a(20) karşı bir düşman; yani Edom kralı soyundan Edomlu Hadad’ı ayaklandırdı. 15*Çünkü(21) Davut Edom’da olduğu ve başkumandanı Yoab’ın Edomda(22) tüm erkekleri katlettikten sonra ölüleri gömmeğe çıktığı zaman; 16* (Çünkü Yoab tüm İsrail ile beraber altı ay; yani Edom’da bulunan tüm erkekleri öldürünceye dek orada oyalanmıştı.) 17*Hadad daha küçük çocukken, babasının adamlarından bazı Edomlular ile beraber Mısır’a gitmek için kaçtı. 18*Onlar Midyan’dan kalkıp Paran’a geldiler. Paran’dan kendileriyle beraber adamlar alarak Mısır’a, Mısır kralı Firavun’un yanına gittiler. O da ona bir ev vererek geçimini sağladı ve tarla da verdi. 19*Hadad Firavun’un önünde çok iyi karşılandı ve eşinin kızkardeşini; yani Tahpenes Kraliçesi’nin kızkardeşini ona eşi olsun diye verdi. 20*Tahpenes’in kızkardeşinden onun bir oğlu olup ona Genubat adını verdi; ve Tahpenes onu Firavun’un sarayında besledi. Genubat, Firavun’un sarayında Firavun’un oğulları arasındaydı. 21*Böylece Hadad(23) Davut’un kendi ataları ile uyumuş ve kumandanı Yoab’ın ölmüş olduğunu Mısır’da duyduğunda, Hadad Firavun’a: - Bana izin ver ülkeme gideyim, dedi. 22*Firavun da ona: - Yanımda ne eksiğin var ki ülkene gitmek istiyorsun, dedi. O da: - Hiçbir eksiğim yok; ama lütfen bana izin ver, dedi. 23*Ve Allah ona başka bir düşman; yani efendisi Soba(24) kralı Hadadezer’in yanından kaçmış olan Elyada’nın oğlu Rezon’u ayaklandırdı. 24*Bu kişi Davut(25) onları vurduğu zaman kendi yanına adamlar toplamış ve bölük başı olmuştu. Onlar Şam’a gidip orada yaşadılar; orada egemen oldular. 25*Hadad’ın verdiği zarardan başka bu da Süleyman’ın tüm günlerinde İsraile düşman olmuş, İsraile sıkıntı çektirmiş ve Suriye’ye egemen olmuştu. 26*Annesi Serua adında dul bir kadın olup Serua’dan Nebat’ın oğlu Efraimli Yeroboam oldu(26) ve bu Süleyman’ın hizmetçisi olduğu halde krala(27) başkaldırdı. 27*Krala başkaldırmasının nedeni buydu: Süleyman Millo’yu(28) inşa edip babası Davut’un kentinin yıkılmış yerlerini tamir ettiğinde; 28*Yeroboam güçlü bir kişiydi. Süleyman onun becerikli bir yiğit olduğunu gördüğünde onu Yusuf Evi’nin tüm ağır işleri üstüne atadı. 29*Yeroboam Oruşalim’den çıktığında Şilo’lu(29) Ahiya peygamber yolda onunla karşılaştı. O adam yeni bir giysi ile giyinmiş ve kırsal alanda yalnız o ikisi vardı. 30*Ahiya onun üstündeki yeni giysiyi tutup onu on iki(30) parçaya ayırdı. 31*Ve Yeroboam’a dedi ki: - On parçayı kendin için al; çünkü İsrailin(31) Allah’ı Rab şöyle buyuruyor: ‘İşte ben egemenliği Süleyman’ın elinden kopararak onu on oymağa vereceğim’ 32*Kulum Davut için ve İsrailin tüm oymaklarından seçtiğim Oruşalim (Kudüs) kenti için bir oymak onun olacaktır. 33*Bu da(32) onların beni bırakarak Saydalılar’ın tanrıçası Astarti’ye, Moablılar’ın ilâhı Kemoş’a ve Ammonlular’ın ilâhı Milkom’a tapındıkları; babası Davut gibi önümde doğru olanı, yasalarımı ve ilkelerimi yaparak yürümedikleri içindir. 34*Ama buyruklarımı ve yasalarımı gözeten seçkin kulum Davut için, tüm egemenliği onun elinden almayacak; ancak tüm yaşamında onu kral olarak bırakacağım. 35*Oğlunun(33) elinden egemenliği alarak sana on oymak verecek; 36*Ve Oruşalim’de; yani adımı koymak için seçtiğim kentte kulum(34) Davut için önümde sürekli yanan bir ışık olsun diye onun oğluna bir oymak vereceğim. 37*Seni aldığımda gönlünün arzusuna göre egemenlik sürüp İsrail kralı olacaksın. 38*Eğer sen tüm buyruklarımı dinler ve yollarımda yürürsen; kulum Davut’un yaptığı gibi yasalar ve ilkelerimi tutar önümde doğru olanı yapacak olursan, ben(35) de seninle olup Davut’a yaptığım gibi sana(36) da kalıcı bir ev yapacak ve İsraili sana vereceğim. 39*Davut’un soyunu bundan ötürü kıracak; ama bu sonsuza dek olmayacaktır, dedi. 40*Böylece Süleyman Yeroboam’ın öldürülmesini istediği için Yeroboam kalkıp Mısır’a, Mısır kralı Şişak’a sığınarak Süleyman’ın ölümüne dek Mısır’da kaldı. 41*Süleyman’ın(37) yaptıkları ve tüm işleri ile egemenliği işte Süleyman’ın tarihinde yazılıdır. 42* Süleyman’ın Oruşalim’de(38) tüm İsrail üzerine egemen olduğu yıllar kırk yıldır. 43*Ve Süleyman(39) ataları ile uyuyup babası Davut’un kentinde gömüldü. Oğlu Rehoboam(40) onun yerine kral oldu.

(1)Nah.13/26, (2)Tes.17/17, (3)Çık.34/16,Tes.7/3ve4, (4)Tes. 17/17, Nah.13/26, (5)B.9/4, (6)B.8/61, (7)33.Ayet, Hak.2/13, (8)7.Ayet; Molok deniliyor, (9)Bak Say. 14/24, (10)Say.21/29, Hak.11/24, (11)ll.Krl.23/13, (12)Say. 33/52, (13)B.3/5, 9/2, (13)B.6/12,9/6,(15)Bak2. Ve 3.Ayetler, (16)31.Ayet,B.12/15ve16, (17)ll.Sam. 7/15,Mez. 89/23 ,(18)Tes.12/11,(19)B.12/20, (20)l.Trh.5/26, (21)ll.Sam.8/14, l.Trh. 18/12 ve13, (22)Say.24/19, Tes.20/13, (23)B. 2/10ve34, (24)ll.Sam.8/3, (25)ll.Sam.8/3, 10/8ve18, (26)B.12/2, ll.Trh.13/6, (27)ll.Sam.20/21, (28)B.9/24, (29)B. 14/2, (30)Bak l.Sam.15/27, 24/5, (31)11.ve13.Ayetler, (32)5.ve7.Ayetler,(33)B.12/16ve17, (34)B.15/4, ll.Krl.8/19, Mez. 132/17, (35)Yeş.1/5, (36)ll.Sam.7/nve27, (37)ll.Trh.9/29, (38)ll.Trh.9/30, (39)ll.Trh.9/31, (40)Mat.1/7.

12.Bölüm: 1)İsrail oğullarının Rehoboam'a yalvarması, 6)Rehoboam'ın yaşlıların öğüdünü aptalca reddedip gençlerin öğüdünü kabul etmesi, 16)On oymağın Rehoboam'a isyan etmesi, 21)Rehoboam'ın ilâhi buyrukla savaştan çekilmesi, 25)Yeroboam'ın güçlenmesi, 27)Ve putları yerleştirmesi.
1*Rehoboam(1) Şekem’e gitti. Çünkü tüm İsrail onu kral etmek için Şekem’e gelmişti. 2*Ve Nebat oğlu Yeroboam(2) daha Mısır’da(3) bulunurken bunu işittiğinde(Çünkü Yeroboam kral Süleyman’ın yüzünden kaçmış ve Mısır’da yaşıyordu.) 3*Haber gönderip onu çağırdıkları zaman Yeroboam ile tüm İsrail cemaati gidip Rehoboam’a şöyle söyledi: 4*Senin baban boyunduruğumuzu(4) ağırlattı. Şimdi sen babanın ağır hizmetini ve üzerimize koyduğu ağır boyunduruğu hafiflet; biz de sana hizmet ederiz, dediler. 5*O da onlara: - Gidin ve üç gün sonra bana gelin; demesi üzerine halk gitti. 6*Kral Rehoboam babası Süleyman’ın tüm yaşamında onun yanında durmuş olan yaşlılara danıştı ve: - Bu halka nasıl yanıt vermemi öğütlüyorsunuz? Diye sordu. 7*Onlar da onu şöyle yanıtladılar: - Eğer(5) sen bu halka bugün hizmetçi olur da hizmet eder ve onlara iyi sözlerle yanıt verirsen; onlar da sana sona dek hizmet edeceklerdir, dediler. 8*Ama o yaşlıların kendine verdikleri öğütleri kabul etmedi; önünde duran ve kendisiyle birlikte büyümüş olan gençlere danıştı. 9*Onlara: - Babanızın üzerimize koyduğu boyunduruğu hafiflet; diye bana söyleyen bu halkı nasıl yanıtlamamızı öğütlüyorsunuz, dediğinde; 10*Kendisiyle beraber büyümüş olan gençler ona şöyle yanıt verdiler: - Baban boyunduruğumuzu ağırlattı ve sen onu üstümüzden hafiflet, diyen bu halka şu şekilde yanıt ver ve onlara söyle ki; benim küçük parmağım babamın belinden kalındır. 11*Babam üzerinize ağır boyunduruk yükletti; ama ben boyunduruğunuza biraz katacağım. Babam sizi kamçılarla terbiyeledi; ama ben sizi akreplerle yola getireceğim. 12*Ve: ‘Üçüncü günde yine bana gelin ’ diye buyrulan kralın buyruğu gereği Yeroboam ile tüm halk üçüncü günde Rehoboam’ın yanına geldiğinde; 13*Kral halkı sert bir şekilde yanıtladı ve sözü geçen yaşlıların kendisine sunduğu öğütleri reddetti. 14*Onlara gençlerin isteğine göre şöyle yanıt verdi: - Babam boyunduruğunuzu ağırlattı; ama ben boyunduruğunuza biraz daha katacağım. Babam sizi kamçılarla terbiyeledi; ama ben sizi akreplerle yola getirmesini bilirim, dedi. 15*Ve kral halkı dinlemedi. Çünkü Rabbin Şilo’lu(6) Ahiya aracılığıyla Nebat oğlu Yeroboam’a söylediği sözleri tamamlamak için bu(7) iş Rab tarafından oldu. 16*Tüm İsrail kralın kendilerini takmadığını gördüğünde; halk krala şöyle yanıt verdi: - Davut’ta(8) ne payımız var? Ve Yesse oğlunda mirasımız yok. Ey İsrail çadırlarınıza gidiniz! Ey Davut; şimdi kendi evine göz-kulak ol! Demeleri üzerine herkes çadırlarına gitti. 17*Ama Yahuda(9) kentlerinde oturan İsrailoğulları Üzerine Rehoboam egemen oldu. 18*Kral, Rehoboam’a vergi(10) memuru Adoram’ı gönderdiğinde; tüm İsrailliler onu taşlayarak öldürdüler. Bunun üzerine Kral Rehoboam, Oruşalim’e kaçmak için çabucak arabasına bindi. 19*Bu şekilde İsrail( 11) bugüne değin Davut Evi’ne başkaldırdı. 20*Tüm İsrail Yeroboam’ın geri döndüğünü işittiğinde adam gönderip onu topluluğa davet ederek tüm İsrail üzerine kral seçtiler. Şöyle ki; Yahuda(12) oymağından başka Davut Evi’ni izleyen olmadı. 21*Rehoboam(13) Oruşalim’e geldiğinde; egemenliği Süleyman’ın oğlu Rehoboam’a geri vermek için, İsrail ile savaşmak üzere tüm Yahuda Evi’ni, Bünyamin oymağını ve yüzseksen bin savaşçı cenkçileri topladı. 22*Ve Allah’ın(14) sözü Allah adamı Şemeya’ya gelerek şöyle söyledi: 23*- Sen Yahuda kralı; Süleyman’ın oğlu Rehoboam’a ve tüm Yahuda evi ile Bünyaminliler’e ve kavmin geri kalanlarına söyle ki; 24*Rabbin buyruğu budur: ‘Çıkmayın ve kardeşleriniz İsrail oğulları ile savaşmayın! Herkes kendi evine geri dönsün; çünkü(15) bu olay benim tarafımdan oldu. ’ O zaman Rabbin sözünü dinleyerek Rabbin sözüne göre geri döndüler. 25*Yeroboam Efraim dağında Şekem’i yaptı(16) orada yaşadı ve oradan çıkıp Panuel’i(17) inşa etti. 26*Yeroboam kendi yüreğinde: ‘Şimdi egemenlik Davut evine geri gelecek; 27*Eğer bu halk saçta kurban yakmak için Oruşalim’de (Kudüs) bulunan Rabb’in(18) evine çıkarsa; bu halkın kalbi efendileri Yahuda kralı Rehoboam’a geri dönecek ve beni öldürüp Yahuda kralı Rehoboam’a dönecekler. 28*Böylece kral danışarak iki(19) altın buzağı yaptı ve halka(+) doğru: - Artık Oruşalim’e çıktığınız yeter. Ey İsrail seni(20) Mısır ülkesinden çıkarak ilâhların bunlardır, dedi. 29*Ve bunlardan birini Rabbin(21) evine koyup diğerini de Dan’a(22) gönderdi. 30*Bu olay günaha neden oldu(23) çünkü halk tâ; Dan’a dek onlardan birinin önünde gidiyordu. 31*Yüksek yerler yaptılar(24) halkın en düşkün adamlarından(25) ve Levi oğulları’ndan olmayanlardan kahinler atadılar. 32*Yeroboam sekizinci ayın onbeşinci gününde Yehoda’daki(26) bayram gibi bir bayram düzenleyip Mezbah(Sunak) üstünde kurbanlar yaktı. El. Evi’nde (Beytel) aynen böyle yaparak yapmış olduğu buzağıları saç üstünde yaktı; ve yapmış olduğu yüksek yerlerin kâhinlerini(27) Beytel’e koydu. 33*Sonra kendi aklından(28) düşündüğü ayda; yani sekizinci ayın onbeşinci gününde Beytel’de yapmış olduğu mezbah üzerinde kurbanlar sundu. İsrailoğulları için bir bayram düzenleyerek sunak (mezbah) üzerinde kurbanlar sundu ve buhur yaktı(29).

(1)ll.Trh.10/1ve diğ., (2)B.11/26, (3)B.11/40, (4)l.Sam.8/11-18, B.4/7, (5)ll.Trh. 10/7, Sül.Mes.15/1, (6)B. 11/11 ve 31, (7)24.Ayet, Hak.14/4,ll.Trh.10/15,22/7,25/20, (8) ll.Sam.20/1, (9)B. 11/13ve36,(10)B.4/6,5/14, (11)ll.Trh.17/21, (12)B.11/13 ve 32, (13)ll.Trh. 11/1, (14)ll.Trh.11/2, (15)15.Ayet, (16)Bak Hak.9/45, (17)Hak.8/17, (18)Tes.12/5 ve 6, (19)ll.Trh.10/29, 17/16,(+)İbranice: Onlara,(20)Çık. 32/4ve8,(21)Tek.28/19, Hoş. 4/15,(22)Hak. 18/29,(23)B. 13/34, ll.Krl.17/21 ,(24)B.13/32, (25 Say.3/10,B.13/33,ll.Krl. 17/32,ll.Trh. 11/14,15,Hez.44/7ve8, (26)Lev.23/33ve 34, Say.29/12,B.8/2ve5, (27)Amos7/3, (28)Say. 15/39, (29)B.13/1.
13.Bölüm: 1)Yeroboam'ın mezbahına karşılık buyrulan vahiy, 4)Yeroboam'ın elinin kuruması, 6)Ve peygamberin duasıyla iyileşmesi, 7)Peygamberin gitmesi, 11)Yaşlı bir peygamberin sözüyle geri gelmesi, 20)Onun gömülmesi, 31)Ve yaşlı peygamberin sözleri, 33)Yeroboam'ın kendi kötü yoluna devam etmesi.
1*Yeroboam(1) buhur yakmak için sunağın yanında duruyorken; işte bir Allah(2) adamı Rabbin sözüyle Yahuda’dan Beytel geldi. 2*Ve Rabbin sözüyle sunağa (mezbaha) şöyle seslendi: - Ey Mezbah, ey Mezbah! Rabbin böyle buyuruyor: ‘İşte Davut evi ’nde Yoşiya(3) adında bir oğul doğacak ve senin üzerinde buhur yakan yüksek yerler kâhinlerini (imamlarını) senin üstünde yakacak; senin üstünde insan kemikleri yakacaklar ’ dedi. 3*Ve o günde bir(4) işaret gösterip: - Rabb’in söylediğinin delili budur. İşte Mezbah yarılacak ve üzerindeki kül dökülecektir, dedi. 4*Kral da Allah adamının El. Evi’nde(Beytel’de) olan Mezbaha bağırdığı sözleri duyduğunda Yeroboam: - Şunu yakalayın! Diyerek Mezbah’ın yanından elini uzattı; ama ona uzattığı eli kurudu ve onu geri çekemedi. 5*Allah adamının Rabbin sözüyle verdiği işarete göre Mezbah yarıldı ve külü Mezbah’tan döküldü. 6*Kral Allah adamına yanıt vererek: - Acı; Allah’ın(5) Rabbe yalvar ve benim için dua et ki, elim bana dönsün, dedi. Allah adamı da Rab yalvardığında kralın eli kendisine geri dönüp önceki halini aldı. 7*Kral Allah adamına doğru: - Benimle beraber eve gel ve biraz yemek ye; ben de seni onurlandırayım(6) dedi. 8*Allah adamı da kralı şöyle yanıtladı: - Eğer(7) bana evinin yarısını versen seninle gitmem ve bu yerde ekmek yemem, su içmem. 9*Çünkü Rab tarafından bana: ‘Ekmek(8) yeme ve su içme; gittiğin yoldan geri dönme! ’ diye buyruldu, dedi. 10*Böylece Beyt El’e geldiği yoldan geri dönmeyip başka yoldan gitti. 11*Ve Beytel’de yaşlı bir peygamber oturuyordu. Onun oğulları geldiler ve o gün Allah adamının Beytel’de yaptığı tüm işleri anlatıp krala söylediği sözleri babalarına aktardılar. 12*Babaları da: - Hangi yoldan gitti? Diye onlara sorduğunda; oğullan Yahuda’dan gelen Allah adamının gittiği yolu ona gösterdiler. 13*Ve oğullarına: - Benim için eşeği hazırlayın, demesi üzerine onun için eşeği hazırladılar ve o da üzerine bindi. 14*Sonra Allah adamının ardınca giderek onu meşe ağacı altında oturmakta buldu ve ona: - Yahuda’dan gelen Allah adamı sen misin? Dediğinde: - Benim, dedi. 15*Ona: - Benimle beraber eve gel ve ekmek ye, dedi. 16*O da ona: - Seninle(9) dönüp yanına gelemem ve bu yerde ekmek yeyemem, su da içemem. 17*Çünkü(10) Rab tarafından bana: ‘Ekmek yeme; orada su içme ve gittiğin yoldan geri dönme ’ diye buyruldu; dedi. 18*Ama ona: - Ben de senin gibi bir peygamberim; ve bir melek Rabb’in sözüyle bana doğru: ‘Onu yoldan döndür; seninle birlikte evine getir ve ekmek yesin, su içsin ’ dedi. Oysaki o, ona yalan söylüyordu. 19*O zaman onunla beraber dönüp onun evinde ekmek yedi, su içti. 20*Onlar sofrada otururken onu geri götüren peygambere Rabbin sözü gelerek; 21*Yahuda’dan gelen Allah adamına şöyle seslendi: - Rab buyuruyor ki Rabbin sözlerine karşı gelip Allah’ın Rabbin sana olan buyruğunu tutmayarak dönüp; 22*Ekmek yemeyesin ve su içmeyesin, diye sana(11) dediğim halde; ekmek yiyip su içtiğin için cenazen atalarının mezarlığına girmeyecektir, dedi. 23*Ve yiyip içtikten sonra onun için; yani geri götürdüğü peygamber için eşeği hazırladı. 24*O da gitti; yolda bir(12) aslan ile karşılaştı ve aslan onu öldürdü. Onun ölüsü yolda duruyor ve eşek ile aslan da onun yanında duruyordu. 25*Yoldan geçenler ölünün yolda olduğunu ve aslanın da ölünün yanında durduğunu gördüler. Böylece bu olayı gidip yaşlı peygamberin oturduğu kente bildirdiler. 26*Onu yoldan geri döndüren peygamber bunu işittiğinde: - Rabbin sözlerine karşı çıkan şu Allah adamıdır ve Rab onu aslana teslim etmiştir. O da Rabbin ona söylediği söze göre onu parçalayıp öldürmüştür, dedi. 27*Ve oğullarına: - Eşeği benim için hazırlayın, dediğinde hazırladılar. 28*Gidip ölüyü yolda yatıyor buldu; eşek ile aslan da ölünün yanında duruyorlardı. Aslan ölüyü yememiş ve eşeği parçalamamıştı. 29*O peygamber Allah adamının cenazesini kaldırıp eşeğe yükleterek geri götürdü. Yaşlı peygamber onun yası ve gömülmesi için kente geldi. 30*Onun cenazesini kendi mezarlığına koyup; ah! Kardeşim(13) diyerek onun için ağlaştılar. 31*Onu gömdükten sonra oğullarına doğru: -Öldüğümde beni bu Allah adamının gömüldüğü mezara gömün ve kemiklerimi(14) onun kemikleri yanına koyun, dedi. 32*Çünkü Rabbin sözüyle Beytel’de bulunan mezbah ve Samiriye’nin(15) kentlerinde olan tüm yüksek yerler (mürtefalar) evlerine karşı söylediği(16) sözler kesinlikle yerine gelecektir, dedi. 33*Bu(17) olaydan sonra Yeroboam kendi kötü yolundan dönmedi; ve gene halkın en aşağı adamlarından yüksek yerler için(18) kâhinler (imamlar) atadı. Her dilediğini kutsuyor ve onlar da yüksek yerlerin kâhinleri oluyorlardı. 34*Ve bu(19) durum Yeroboam evi için günaha neden olup; onun(20) yeryüzünden silinip gitmesi için geçerli oldu.

(I) B.12/32ve33, (2)ll.Krl.23/17, (3)ll.Krl.23/15ve16, (4)İş.7/14, Yuh.2/18, l.Kor.1/22, (5)Çık.8/8, 9/28, 10/17, Say.21/7, Res.İşl.8/24, Yakb.5/16, (6)l.Sam.9/7, ll.Krl.5/15, (7)Say.22/18, 24/13, (8)l.Kor.5/11, (9)8.ve9.Ayetler, (10)B.20/35, l.Sel.4/15, (11)9.Ayet, (12)B.20/36, (13)Yerm.22/18, (14)ll.Krl.23/17ve18, (15)BakB. 16/24, (16)2. Ayet, ll.Krl.23/16ve19, (17)B.12/31ve32, ll.Trh.11/15, 13/9, (18)Hak.17/12, (19)B.12/30, (20)B.14/10.

14.Bölüm: 1)Abiya'nın hastalığı ve Yeroboam'ın eşinin Ahiya peygamberin yanına gitmesi, 5)Allh'ın Yeroboam'ın evinin üzerine olan yargısı, 17)Abiya'nın ölümü ve gömülmesi, 19)Nadab'ın egemenliği, 21)Rehoboam'ım egemenlik günleri ve kötülükleri, 25)Mısır kralı Şişak'ın Oruşalim'i yağmalaması, 29)Rehoboam'ın işleri, ölümü ve gömülmesi, 31 )Onun yerine Abiyam'ın geçmesi.
1*O zaman Yeroboam’ın oğlu Abiya hasta olduğundan; 2*Yeroboam kendi eşine: - Kalk ve Yeroboam’ın eşi olduğun bilindiğinden kıyafet değiştirerek Şilo’ya git. İşte benim(1) bu millete kral olacağımı bana söyleyen Ahiya peygamber ordadır. 3*Eline(2) on ekmek, kurabiye ve bir testi bal alıp onun yanına git. O da çocuğa ne olacağını sana açıklayacaktır; dedi. 4*Yeroboam’ın eşi de öyle yaptı; ve kalkıp Şilo’ya(3) Ahiya’nın evine gitti. Ahiya yaşlılığı nedeniyle gözleri zayıflamış ve görmekten aciz idi. 5*Rab Ahiya’ya: - İşte Yeroboam’ın eşi. Oğlu hastadır ve ona ait birşey sormak için sana geliyor. Sen de ona şunu, şunu de! Zaten kendisi kılığını değiştirmiş öyle geliyor; dedi. 6*O kapıdan girerken Ahiya onun ayaklarının sesini duyunca: - Ey Yeroboam’ın karısı gel! Niçin böyle kılık değiştirmişsin? Ben sana ağır söz ile gönderildim. 7*Git Yeroboam’a de: İsrailin Allah’ı Rabbin buyruğu budur ki; halkın(4) arasından beni sen yükseltip halkım İsraile seni başkan yaptım. 8*Egemenliği(5) Davut evinden koparıp sana verdimse de; buyruklarımı(6) tutan ve tüm yüreğiyle bana güvenen Davut gibi önümde yalnız doğru olanı yapmadın. 9*Ama senden önce olanların tümünden daha çok kötülük yaptın. Beni(7) öfkelendirmek için gidip kendine başka ilâhlar ve dökme putlar yapıp beni(8) ardına attığın için; 10*İşte(9) ben Yeroboam’ın evi üzerine bela götüreceğim. Yeroboam’ın(10) tüm erkeklerini; İsrailde(11) kapanmış ve bırakılmışı dağıtacağım. Onların gömülüşü gibi Yeroboam’ın evini tükeninceye dek sileceğim! 11*Yeroboam’dan(12) kentte olanı köpekler yiyecek ve sahrada olanı göğün kuşları yiyecektir! Çünkü Rab böyle buyurdu. 12*Sen de kalk ve evine git, ayakların(13) kente girer girmez çocuk ölecektir. 13*Tüm İsrail ona ağlayacak ve onu gömecekler. Çünkü Yeroboam’ın evinden, İsrailin Allah’ı Rabbin önünde kendisinde(14) iyi şey olan bir tek o olduğundan; Yeroboam’dan bir tek o mezara girecektir. 14*Rab kendisi(15) için İsrail üzerine bir kral dikecek ve bu da tam o gün Yeroboam’ın evini dağıtacaktır. Daha ne kalsın ki hemen hepsi böyle olacak. 15*Aşera(16) putları yaparak Rabbi gazaba getirdikleri için Rabb da sularda sallanan kamış gibi İsraili vuracak ve atalarına vermiş olduğu bu iyi ülkenin yüzünden(17) onları(18) kökten söküp nehirin(19) ötesine dağıtacaktır. 16*Kendisi günah(20) edip İsraile günah ettiren Yeroboam’ın suçları için İsraili bırakacaktır, dedi. 17*O zaman Yeroboam’ın eşi kalkıp gitti; Tirsa’ya(21) geldi ve ev(22) kapısından içeri girdiği gibi çocuk öldü. 18*Onu gömdüler ve Rabbin(23) kendi kulu Ahiya peygamber aracılığıyla buyurduğu söze göre tüm İsrail onun için yas tuttu. 19*Yeroboam’ın yaptıklarının geri kalanı; yani nasıl savaştığı(24) ve nasıl egemen olduğu işte İsrail krallarının tarihler kitabında yazılıdır. 20*Yeroboam’ın egemenliği yirmi iki yıl olup atalarıyla uyudu; ve oğlu Nadab onun yerine kral oldu. 21*Süleyman oğlu Rehoboam Yahuda’da kraldı. Rehoboam(25) kral olduğunda kırk bir yaşında olup, on yedi yıl Oruşalim’de (Kudüs) yani Rabbin kendi adını koymak için tüm İsrail(26) oymaklarından seçtiği kentte egemenlik sürdü ve Annesinin(27) adı Ammonî Naama idi. 22*Yahuda da(28) Rabbin gözünde kötü olanı yaptı; işledikleri günahlarla atalarının yaptıklarından daha çok “O”nu(29) öfkelendirdiler. 23*Onlar her yüksek tepede, her yeşil(30) ağaç altında yüksek yerler(31) Sanemler(Putlar) ve Aşere(32) putları yaptılar. 24*Ülkede(33) Mebunlar (fuhuş yapan oğlanlar) da vardı; ve İsrail oğullarının önünden Rabbin kovduğu tüm milletlerin pisliklerini yaptılar. 25*Kral(34) Rehobom’un beşinci yılında Mısır kralı Şişak Oruşalim üzerine geldi. 26*Rabbin Evi’nin(35) hazinelerini ve kral sarayındaki hazi- neleri aldı. Süleyman’ın(36) yaptırdığı altın siperlerin (büyük kalkan) de tümünü aldı. 27*Kral Rehoboam onların yerine pirinç (tunç) siperler yapıp kral sarayının kapısını bekleyen şatırların (muhafızların) kumandanlarının eline teslim etti. 28*Kral Rabbin evine gittiğinde muhafızlar onları aldılar ve sonra da şatırlar odasına götürdüler. 29*Rehoboam’ın(37) tüm yaptıkları ve işlerinin geri kalanı işte Yahuda krallarının tarihler kitabında yazılıdır. 30*Rehoboam ile(38) Yeroboam arasında her zaman savaş vardı. 31*Rehoboam ataları(39) ile uyuyup ataları yanında Davut kentinde gömüldü. Annesinin(40) adı Ammonî Naama idi. Oğlu Abiyam(41) da onun yerine kral oldu.

(1)B.11/31, (2)l.Sam.9/7ve8, (3)B.11/29, (4)Bak ll.Sam.12/7ve8, B.16/2,(5)B.11/31,(6)B.11/33ve38,15/5, (7)B.12/28, ll.Trh.11/15, (8)Nah. 9/26, Mez.50/17, Hez.23/35, (9)B.15/29, (10)B.21/21, ll.Krl.9/8,(11)Tes.32/36, ll.Krl.14/26,(12)B.16/4,21/24, (13)17. Ayet, (14)ll.Trh.12/12, 19/3, (15)B.15/27-29, (16)Çık.34/13, Tes.12/3, 4,(17)Yeş. 23/15 ve16, (18)ll.Krl.14/26, (19)ll.Krl.15/29, (20)B.12/30, 13/34, 15/30ve34, 16/2, (21)B.16/6,8,15 ve23, Neş.Neş.6/4, (22)12.Ayet, (23)13.Ayet, (24)ll.Trh.13/2vediğ., (25)ll.Trh.12/13, (26)B.11/36, (27)31.Ayet, (28)ll. Trh.12/1, (29)Tes.32/21,Mez.78/58, l.Kor. 10/22, (30)İş.57/5, (31)Tes.12/2, Hez.16/24ve25, (32)ll.Krl.17/9 ve10, (33)Tes.23/17, B.15/12, 22/46, ll.Krl.23/7, (34)B.11/40, ll.Trh.12/2, (35)ll.Trh.12/9-11, (36)B. 10/17, (37)ll. Trh. 12/15, (38)B.12/24, 15/6, ll.Trh.12/15, (39)ll.Trh. 12/16, (40)21.Ayet, (41)ll.Trh.12/16, Mat.1/7.
15.Bölüm: 1)Abiyam'ın kötü yönetimi, 7)Halefi(yerine geçen) Asa, 9)Asa'nın iyi yönetimi, 16)Onun Baaşa ile savaşı, Ben - Hadad ile anlaşması ve galip gelmesi, 23)Onun işleri ve ölümü, 24)Halefi Yehoşafat, 25)Nadab'ın kötü yönetimi, 27)Baaşa'nın kötülüğü ve Ahiya peygamberin sözlerinin olması, 31)Nadab'ın işleri ve ölümü, 33)Başan'ın kötü yönetimi.
1*Nebat oğlu kral(1) Yeroboam onsekizinci yılda Abiyam Yahudasına egemen oldu. 2*Üç yıl Oruşalim’i (Kudüs’te) yönetti ve annesi(2) Abişalom’un kızı olup adı Maaka(3) idi. 3*Kendisinden önce babasının yaptığı tüm suçları işledi ve babası Davut’un yüreğinin bağlı kaldığı gibi onun(4) yüreği Allah’ı Rabbe bağlı kalmadı. 4*Ama Allah’ı Rab, Davut’un(5) hatırı için oğlunu yerine tahta çıkarıp Oruşalim’i pekiştirmek için ona Oruşalim’de bir ışık(6) verdi. 5*Çünkü Hititli(7) Uriya’nın işinden başka; Davut’un Rabbin(8) gözünde doğru olanı yapmak için, tüm yaşamı boyunca buyurduğu şeylerin hiç birinden sapmadı. 6*Onun tüm(9) yaşamında Rehoboam ile Yeroboam arasında savaş vardı. 7*Abiyam’ın(10) yaptıklarının arkası ve tüm işleri işte Yahuda krallarının tarihler kitabında yazılıdır. Abiyam ile Yeroboam arasında savaş vardı. 8*Abiyam(11) da atalarıyla uyudu ve onu Davut kentine gömdüler. Oğlu Asa onun yerine kral oldu. 9*İsrail kralı Yeroboam’ın yirminci yılında Asa Yahuda üzerine kral oldu. 10*Ve Oruşalim’i kırk bir yıl yönetti. Annesi(+) Abişalom’un kızı olup adı Maake idi. 11*Asa(12) Rabbin gözünde doğru olanı babası Davut gibi yaptı. 12*Mebunları(13) ülkeden kovdu ve atalarının yaptıkları tüm putları ülkeden attı. 13*Asa annesi(14) Maake’yi Aşera için put yaptığından şerefinden (kraliçelikten) uzaklaştırdı ve onun putunu kırarak Kidron(15) deresinde yaktı. 14*Yüksek yerler(16) yok edilmemiş olsa da; Asa’nın yüreği(17) tüm yaşamında Rabb’e hep bağlı kaldı. 15*Babasmın kutsadığı şeyleri ve kendinin kutsadığı şeyleri; yani gümüşle altını ve kapları Rabbin evine götürdü. 16*Asa ile İsrail kralı Baaşa arasında; onların tüm günleri savaşla geçti. 17*İsrail kralı(18) Baaşa Yahuda’ya karşı çıkıp bir(19) kimsenin Yahuda kralı Asa tarafına gidip gelmesine engel olmak için Rama’yı(20) inşa etti. 18*O zaman Asa Rabbin evinin hazineleriyle kral sarayındaki hazinelerden geri kalan gümüş ile tüm altınları alıp adamlarının eline verdi; ve kral Asa onları Şam’da(21) oturan Suriye kralı Hezyon’un ve Tabrimmon’un oğlu Ben Hadad’a(22) gönderdi. 19*Ve: - Benim ile senin aranda; babam ile senin baban arasında antlaşma var. İşte ben sana hediye olarak gümüş ve altın gönderdim. Gel İsrail kralı Baaşa ile olan sözünü boz ki; üzerimden geri çekilsin, dedi. 20*Ben Hadad da kral Asa’yı dinleyerek kendi askerlerinin kumandanlarını İsrail kentleri üzerine gönderdi. İyon(23) Dan(24) ve Abel(25) evi, Maaka ve tüm Kinnerot ile Naftali ülkelerini vurdu. 21*Baaşa bunu duyduğunda Rama’yı yapmaktan vazgeçti ve Tirsa’da oturdu. 22*O(26) zaman kral Asa hiç kimseyi bırakmadan tüm Yahuda’yı çağırdı. Onlar da Baaşan’ın Rama’yı inşa etmekte olduğu taşlar ile ağaçları götürdüler. Kral Asa onlarla Bünyamin’de(27) olan Gebea ve Mispa’yı(28) yaptı. 23*Asa’nın geri kalan tüm işleri, tüm yiğitliği ve tüm yaptıkları ile kurduğu kentler işte Yahuda krallarının tarihler kitabında yazılıdır. Ama yaşlılığı(29) sırasında ayakları ağrıyordu. 24*Ve Asa atalarıyla uyuyup babası Davut’un kentinde atalarıyla gömüldü. Oğlu(30) Yehoşafat onun(31) yerine kral oldu. 25*Yeroboam oğlu Nadab Yahuda kralı Asa’nın ikinci yılında İsrail üzerine kral olup İsraile iki yıl egemen oldu. 26*O Rabbin önünde kötü olanı yaptı; babasının yolunda ve İsrailin(32) günah işlemesine neden olan suçlarında yürüdü. 27*İssakar evinden olan Ahiya’nın oğlu Baaşa’ya(33) karşı bozgunculuk yapıp; tüm İsrail ile Nadab Filistinliler’in Gibbeton’unu kuşatırken Gibbeton’da(34) Baaşa onu vurdu. 28*Baaşa onu Yahuda kralı Asa’nın üçüncü yılında öldürüp yerine kendi kral oldu. 29*Kral olduğunda Yeroboam’ın tüm evini öldürdü. Yeroboam(35) yapmış olduğu günahlardan ötürü, İsrailin günah işlemesine neden olmuş ve bu şekilde İsrailin Allah’ı Rabbi öfkelendirmişti. 30*Rabbin(36) kulu Şilo’lu Ahiya aracılığıyla söylediği söze göre Yeroboam’dan hiçbir can sağ bırakmadan onu yok etti. 31*Nadab’ın işlerinin gerisi ve tüm yaptıkları işte İsrail krallarının tarihler kitabında yazılıdır. 32*Asa(37) ile İsrail kralı Baaşa arasında onların tüm günlerinde savaş vardı. 33*Yahuda kralı Asa’nın üçüncü yılından beri Ahiya oğlu Baaşa Tirsa’da tüm İsrail üzerine yirmi dört yıl egemen oldu. 34*Ve Rabbin önünde kötü olanı yapıp; Yeroboam’ın(38) yolunda ve İsrailin suç işlemesine neden olan günahında yürüdü.

(1)ll.Trh. 13/1, (2)ll.Trh.11/20-22, (3)ll.Trh.13/2’de Gibea’lı Uri’nin kızı Mika deniliyor, (4)B.11/4, Mez.119/80,(5)B.11/32ve 36, ll.Trh.21/7, (6)B.11/36, (7)ll.Sam.11/4ve15, 12/9, (8) B. 14/8, (9) B.14/30, (10) ll.Trh.13/2,3ve22,(11)ll.Trh. 14/1, (+): Büyük annesi, Bak 2.Ayet, (12)ll.Trh. 14/2, (13)Bak B. 14/24, 22/47, (14)ll.Trh. 15/16, (15)Çık. 32/20, (16)B.22/44, ll.Trh.15/17,18, (17)Bak 3.Ayet, (18)ll.Trh.16/1ve diğ.,(19)BakB.12/27, (20)Yeş. 18/25, (21)B.11/23, 24, (22)ll.Trh.16/2,(23)ll.Krl. 15/29,(24)Hak. 18/29,(25)ll.Sam. 20/14,(26)ll.Trh.16/6,(27)Yeş. 21/17, (28)Yeş.18/26, (29)ll.Trh. 16/12, (30)Mat.1/8, (31)ll.Trh.17/1, (32)B.12/30, 14/16,(33)B.14/14, (34)Yeş. 19/44, 21/23, B. 16/15, (35)B.14/9ve16, (36)B.14/10ve14, (37)16.Ayet, (38)B.12/28ve29, 13/33, 14/16.

16.Bölüm: 1)Peygamber Yehu'nun Baaşa'ya karşı buyurduğu kelâm(Allah'ın sözü), 6)Baaşa'nın yerine geçecek kişi ile; 8)Zimri'nin bozgunculuğu, 11 )Peygamberlik sözlerinin yerine gelmesi için Zimri'nin Baaşa'nın evini yok etmesi, 15)Omri'nin kral olmasıyla Zimri'nin kovulması, 21)Egemenliğin bölüştürülmesi ve Omri'nin Tibni'ye galip olması,
23)Omri'nin Samiriye'yi yapması, 25)Onun kötü yönetimi, 28)Onun ölümü ve yerine geçen Ahab, 29)Onun kötü yönetimi, 34)Eriha'yı kuranın peygamberlik sözleriyle lanetlenmesi.
1*Baaşa’ya karşı Hanani’nin oğlu Yehu’ya(1) Rabbin sözü şöyle geldi: 2*‘Ben(2) seni topraktan çıkarıp halkım İsrail üzerine başkan yapmışkan; sen(3) Yeroboam’ın yolunda yürüyerek halkım İsraile suç işlettin ve bu günahları ile beni öfkelendirdin. 3*İşte ben Baaşa’nın(4) soyunu ve evini kovacağım. Senin evini de Nebat’ın oğlu Yeroboamın(5) evi gibi yapacağım. 4*Baaşa’dan(6) kentte öleni köpekler yiyecek; ve kırsalda öleni de göğün kuşları yiyecektir, dedi. 5*Baaşan’ın işlerinin geri kalanı ve yiğitliği işte(7) İsrail krallarının tarihler kitabında yazılıdır. 6*Baaşa da atalarıyla uyuyup Tirsa’da(8) gömüldü. Oğlu Ela onun yerine kral oldu. 7*Baaşa Rabbin önünde kötü olanı yapıp ellerinin işiyle “O”nu gazaplandırdı. Yeroboam’ın evine yaptığı ve onu(9) yok ettiği gibi Rabbin sözü(10) Hanani’nin oğlu Yehu peygamber aracılığıyla ona ve evine karşı da oldu. 8*Yahuda kralı Asa’nın yirmi altıncı yılından beri Baaşa oğlu Ela, İsraile Tirsa’da iki yıl egemen oldu. 9*Kendisi Tirsa’da olan sarayın kâhyası Arsa’nın evinde içip sarhoş olduğu halde arabalarının yarısına başkan olan kulu(11) Zimri ona karşı bozgunculuk yaptı. 10*İçeri girerek Yahuda kralı Arsa’nın yirmi yedinci yılında onu vurup öldürdü ve yerine kendisi kral oldu. 11*Kral olup tahtına çıktığı gibi Başa’nın tüm evini, akrabalarını ve tanıdıklarını öldürdü. Onlardan bir tek(12) erkek bile bırakmadı. 12*Böylece Baaşan’ın tüm günahları ve oğlu Ela’nın günahları; yani kendi yaptıkları ve İsraile yaptırdıkları suçlar ile boş putların günahı(13) İsrailin Allah’ı Rabbi öfkelendirdi. 13*Rabbin Yehu(14) peygamber aracılığıyla Baaşa’ya karşı buyurduğu(15) söze göre Zimri Baaşan’ın tüm evini yok etti. 14*Ela’nın işlerinin gerisi ve yaptığı her şey; işte İsrail krallarının tarihler kitabında yazılıdır. 15*Yahuda kralı Asa’nın yirmi yedinci yılında Zimri Tirsa’yı yedi gün yönetti. Halk da Filistinliler’in Gibbeton(16) kentini kuşatmaktaydı. 16*Böylece orduda bulunan halk, Zimri’nin bozgunculuk edip kralı öldürdüğünü haber alınca; tüm İsrail ordunun başkomutanı Omri’yi o gün ordugâhta İsraile kral seçti. 17*Omri de tüm İsrail kendisiyle beraber olarak Gibbeton’dan kalktı ve Tirsa’yı kuşattı. 18*Zimri kentin alındığını gördüğünde kral sarayının köşküne girdi ve kendi kendine sarayı tutuşturarak yakıp içeride öldü. 19*Rabbin gözünde kötü olanı yapıp, işlediği suçlar ile Yeroboam’ın(17) yolunda onun yaptığı ve İsrailin günah işlemesine sebep olan suçunda yürüdüğü için bu olay oldu. 20*Zimri’nin işlerinin geri kalanı ve çıkardığı kötülük; işte İsrail krallarının tarihler kitabında yazılıdır. 21*O zaman İsrail halkı ikiye bölündü; halkın yarısı Ginat’ın oğlu Tibni’yi kral yapmak için onu dinledi ve diğer yarısı da Omri’ye uydu. 22*Omri’yi dinleyen halk Ginat’ın oğlu Tibni’yi dinleyen halka galip geldi. Tibni öldü ve Omri kral oldu. 23*Yahuda kralı Asa’nın otuzbirinci yılından beri Omri İsraile on yıl egemen oldu. Tirsa da altı yıl yönettikten sonra; 24*Samiriye dağını iki talant gümüşe karşılık Şemer’den satın alıp o dağda bir kent yaptı; ve yaptığı bu kente dağın sahibi Şemer’in adına uygun olan Samiriye(18) adını koydu. 25*Omri(19) kendisinden önce olanların tümünden daha çok kötülük yapıp Rabbin önünde kötü olanı işledi. 26*Çünkü Nebat oğlu Yeroboam(20) tüm mesleğinde İsrailin günah işlemesine; hattâ putperestlikte(21) İsrailin Allah’ı Rabb’i öfkelendirmesine sebep olan günahında yürüdü. 27*Omri’nin yaptığı geri kalan işleri ve gösterdiği özgüveni(Şecaati) işte İsrail krallarının tarihler kitabında yazılıdır. 28*Omri atalarıyla uyuyup Samiriye’de gömüldü ve oğlu Ahab onun yerine kral oldu. 29*Yahuda kralı Asa’nın otuz sekizinci yılında Omri oğlu Ahab, İsraile kral olup Omri oğlu Ahab yirmi iki yıl Samiriye’de İsraile egemen oldu. 30*Omri oğlu Ahab kendisinden önce olanların tümünden daha çok Rabbin önünde kötü olanı yaptı. 31*Nebat oğlu Yeroboam’ın günahlarında yürümek kendisine küçük birşey gibi geldi ve Saydalılar’ın(22) kralı Etbaal’ın kızı İzebel ile evlendi(23) Sonra da gidip(24) Baal putuna hizmet ederek tapındı. 32*Samiriye’de yaptığı Baal’ın put evinde Baal(25) için bir Mezbah (Sunak) kurdu. 33*Ahab(26) bir Aşera putu yaptı ve Ahab yaptığı işleriyle kendisinden(27) önce olan İsrail krallarının tümünden daha çok İsrailin Allah’ı Rabb’i öfkelendirdi. 34*Onun günlerinde Beytel ve Hiel Eriha’yı yaptı. Rabbin Nun oğlu Yeşu(28) aracılığıyla söylediği sözlere göre ilk oğlu Abiram ile onun temelini kurdu; ve küçük oğlu Segub ile kapılarını durdurdu.
(1)7.Ayet,ll.Trh.19/2,20/34,(2)B. 14/7,(3)B.15/34,(4)11 .Ayet, (5)B.14/10,15/29,(6)B.14/11,(7)ll.Trh.16/1, (8)B. 14/17, 15/21, (9)B.15/27 ve 29, Bak Hoş.1/4, (10)1.Ayet, (11)ll.Krl.9/31, (12)l. Sam.25/22, (13)32/21, l.Sam.12/21, İş.41/29,Yuns.2/8, l.Kor.8/4, 10/19, (14)1.Ayet, (15)3.Ayet, (16)B.15/27, (17)B.12/28,15/26 ve 34, (18)BakB. 13/32, ll.Krl.17/24, Yuh.4/4, (19)Mik.6/16, (20)19. Ayet,(21)12.Ayet,(22)Hak.18/7,(23)Tes.7/3,(24)B.21/25 ve26, ll.Krl. 10/18,17/16,(25)ll.Krl.10/21,26ve27,(26)ll.Krl.13/6, 17/10, 21/3, Yerm.17/2, (27)30.Ayet, B.21/25, (28)Yeş. 6/26.

17.Bölüm: 1 )İlya'nın Ahab'a karşı peygamberliği, kaçışı ve kargalar ile beslenmesi, 8)Sarefat kentine gönderilmesi, 17)Dul bir kadının oğlunu diriltmesi, 23)Dul kadının imanı.
1*Gilead’ta yaşayanlardan Tişbe’li İlya Ahab’a şöyle söyledi: - Önünde(1) durduğum İsrailin(2) yüce Allah’ı Rab adıyla diyorum ki, sözüm olmadan bu yıllarda(3) çiğ(4) ve yağmur yağmayacaktır, dedi. 2*Ve ona Rabbin sözü gelerek: 3*Git buradan ve kuzeye dön. Erden’in karşısındaki Kent çayı yanında gizlen. 4*Sen o çaydan içeceksin; ben de seni beslemeleri için kargalara emredeceğim, dedi. 5*O da Rabbin sözüne göre yola çıkıp gitti ve Erden’in karşısında olan Kiryat çayı yanında oturdu. 6*Kargalar sabahları ona ekmek ile et; akşamlan da ekmek ile et getiriyorlar ve kendisi de çaydan içiyordu. 7*Ama ülkede yağmur olmadığından bir zaman sonra o çay kurudu. 8*O zaman ona Rabbin sözü gelerek: 9*- Kalk; Sayda’ya dönük Sarefat(5) kentine git ve orada yaşa. İşte orada olan dul bir kadına seni beslemesi için buyurdum, dedi. 10*O da kalkıp Serafat’a giderek kentin kapısına geldiğinde işte orada dul bir kadın odun topluyordu; ve: - Bana kap ile biraz su getir de içeyim, diyerek onu çağırdı. 11*Kadın getirmeye giderken: - Bana elinde bir lokma ekmek getir, diye ona söyledi. 12*Kadın: - Yüce (Hay!) olan Allah’ın Yehovah hakkı için bir pidem bile yok; ama kapta bir avuç un ve testide azıcık yağ vardır. Bak şimdi iki parça odun topluyorum ki gidip onunla kendim ve oğlum için ekmek yapayım; onu yiyip sonra da ölelim, dedi. 13*İlya da ona: - Korkma! Git dediğin gibi yap; ama önce undan benim için küçük bir pide yap ve bana getir. Kendin ve oğlun için sonra yaparsın. 14*Çünkü İsrailin Allah’ı Rabb böyle buyuruyor: ‘Rabbin yeryüzüne yağmur vereceği güne dek kapta un tükenmeyecek ve testide yağ eksilmeyecektir’ dedi. 15*Kadıncağız da gidip İlya’nın dediği gibi yaptı. Kendisiyle ev halkı da günlerce yediler. 16*Rab İlya aracılığıyla buyurduğu söze göre; kapta un tükenmedi ve testide yağ eksilmedi. 17*Bu olaylardan sonra o kadının oğlu hasta oldu. Hastalığı o denli şiddetliydi ki onun soluğu kesildi. 18*Kadıncağız İlya’ya: - Ey Allah adamı! Benden sana(6) ne? Günahımı söyletip oğlumu öldürmek için mi bana geldin? Dedi. 19*O da ona: - Oğlunu bana ver, dedi ve onu koynundan alıp kendi oturduğu geniş odaya çıkararak yatağında yatırdı. 20*Rabbe şöyle yalvardı: - Ey Allah’ım Rab! Yanında misafir olduğum bu dul kadının oğlunu öldürmekle niye belaya uğrattın? Dedi. 21*Ve çocuğun üzerine üç defa uzanıp Rabbe şöyle yakardı: - Ey Allah’ım Rab! Lütfen bu çocuğun(7) canı içine geri gelsin. 22*Rab İlya’nın sesini işiterek çocuğun canını içine geri getirdi ve dirildi(8). 23*İlya da çocuğu yukardaki odadan alıp eve indirerek annesine verdi ve İlya: - Bak oğlun sağdır, dedi. 24*Kadıncağız da İlya’ya: - Şimdi bundan anladım(9) ki, Allah adamısın ve ağzında olan Rabbin sözü gerçektir, dedi.
(1)Tes. 1 0/8,(2) ll.Krl.3/14, (3)Luk.4/25,(4) Yakb.5/17, (5)Obad.20, Luk.4/26, (6)Bak Luk.5/8, (7)ll.Krl.4/34ve35, (8)İbr. 11/35, (9)Yuh.3/2, 16/30.
18.Bölüm: 1 )Kıtlık sırasında İlya'nın Ahab'ı karşılamak isteğiyle Obadya ile karşılaşması, 9)Obad- ya'nın korkusu, 17)İlya, Put evlerinin putperest kahinlerini toplayarak bir mucizeyle halka Baal Putu'nun boş bir şey olduğunu ispatlaması; 40)Ve o kahinleri öldürmesi, 41)İlya'nın duası ile yağmur yağması.
1*Birçok(1) günlerden sonra Rabbin sözü üçüncü yılda İlya’ya gelip: - Git Ahab’a görün. Ben(2) de yeryüzüne yağmur vereceğim; dedi. 2*İlya Ahab’a görünmek için gitti ve Samiriye’de şiddetli bir kıtlık vardı. 3*Ahab kendi evinin sorumlu kâhyası Obadya’yı çağırdı (Obadya Rabb’ten çok korkuyordu; 4*Çünkü İzebel Rabbin peygamberlerini öldürdüğünde; Obadya yüz peygamberi (kahini) alıp onları mağarada ellişer, ellişer gizleyerek ekmek ve su ile beslemişti.) 5* Ve Ahab Obadya’ya doğru: - Gel ülkedeki tüm su kaynakları ile çayların kenarlarını dolaşalım. Belki otlak bulur atları, katırları sağ bırakmış oluruz ve böylece tüm hayvanları yitirmemiş oluruz, dedi. 6*Rabb ülkeyi dolaşmak için onları kendi aralarında bölüştürdü. Ahab tek başına bir yoldan ve Obadya da başka bir yoldan gitti. 7*Obadya yoldayken İlya onu karşıladı. O da onu tanıyıp yüz üstü yere kapaklandı ve: - Efendi İlya sen misin? Diye sorduğunda; 8*O da: - Evet benim; git efendine işte İlya! De, dedi. 9*O da şöyle yanıtladı: - Benim ne suçum var ki öldürülmem için kulunu Ahab’ın eline veriyorsun? 10* Allah’ın Yehovah’ın hakkı için efendimin seni aratmadığı bir millet veya ülke kalmadı ve onlar: ‘Burada yoktur’ dediklerinde o ülkeye veya millete seni bulmadıkları için yemin ettiriyordu. 11*Şimdi sen git efendine: - Bak İlya! Ne diyorsun? De. 12*Ben de yanından gidince Rabbin(3) ruhu seni bilmediğim bir yere götürecek ve ben de gidip Ahab’a bu olayı anlatacağım; ama seni görmediği için beni öldürecektir. İşte ben kulun; çocukluğumdan beri Rabten korkuyorum. 13*İzebel Rabbin peygamberlerini öldürdüğünde benim ne yaptığım; yani Rabbin peygamberlerinden yüz kişiyi mağarada ellişer, ellişer olarak gizleyip ekmek ve suyla beslediğim efendime bildirilmedi mi? 14*Şimdi sen git efendine: ‘İşte İlya’ de, diyorsun? Oysa o beni öldürecektir, dedi. 15*İlya da ona: - Önünde durduğum Orduların Rabbi yücedir (Hay!) ki, bu gün kesinlikle görüneceğim, dedi. 16*O zaman Obadya, Ahab’ı karşılamağa gidip ona bildirdi. Ahab da İlya’yı karşılamaya gitti. 17*Ahab İlya’yı görünce ona: - İsraili(4) üzen sen(5) misin? Dedi. 18*O da: - Ben değil; ama sen ve babanın evidir ki Rabbin(6) buyruklarını bırakarak Baallara (putlara) uyup İsraili sıkıntıya soktunuz. 19*Şimdi sen tüm İsraili ve Baal’ın dörtyüz elli peygamberini (putperest kâhin) ve İzebel’in sofrasında yemek yiyen dörtyüz putperest Aşera(7) peygamberini (kahinini) Karmel(8) dağının yanına topla, dedi. 20*Ahab tüm İsrailoğullarına adam gönderip peygamberleri(9) Karmel dağına topladı. 21*İlya tüm halka yaklaştı ve: - Ne zamana dek(10) böyle iki tarafta oynayacaksınız? Eğer Allah Yehovah ise ona uyunuz. Eğer Baal (putu) ise ona(11) gidin, dedi ve bu söze halk hiç yanıt vermedi. 22*İlya halka doğru: - Bir tek ben Yehovah’ın( 12) peygamberi kaldım. Baal’ın(13) peygamberleri (putperest kahinleri) ise tam dörtyüz elli kişidir. 23*Şimdi bize iki boğa verilsin. Birini kendileri için ayırsınlar ve onu parçalayıp ateşe koymasınlar; ama odunların üstüne koysunlar. Ben de diğer boğayı hazırlayıp ateşin üzerine koymayacağım ve onu odunların üstüne koyacağım. 24*Siz Allah’ınız (Baal adına) dua edin, ben de Yehovah adına dua edeceğim ve kime ateşle(14) yanıtlarsa Allah “O”dur, dediğinde tüm halk: - Evet söz veriyoruz, diye bağırdılar. 25*O zaman İlya Baal (putunun) peygamberlerine (putperest kahinlerine): - Kendiniz için boğalardan birini seçin. Siz çoğunlukta olduğunuzdan önce siz hazırlayın ve ilâhınızın adına dua edin; ama ateşe koymayın, dedi. 26*Onlar da kendilerine verilen boğayı alıp hazırladıktan sonra Baal’ın adına sabahtan öğleye dek şöyle dua ettiler: - Ey Baal bizi kabul et! Ama ne bir ses(15) ve ne de bir yanıt verdi. Onlar yapmış oldukları mezbah’ın (sunağın) çevresinde sıçrıyorlardı. 27*Sonunda öğleye doğru İlya onlara: - Yüksek sesle bağırın; çünkü ilâhtır! Belki sohbet ediyor, belki işi var veya yolculuk ediyor ve belki de uykudadır; uyandırmak gerekiyor, diye onlarla alay etti. 28*Onlar da yüksek sesle bağırıp; geleneklerine göre bıçaklar ve mızraklarla(16) üzerlerinden kan çıkıncaya dek kendilerini yaraladılar. 29*Öğle üzeri geçmiş akşam kurbanı vaktine dek peygamberlik eder gibi söylediler ise de ne bir ses(17) ne bir yanıt ve ne de bir dinleyen vardı. 30*O zaman İlya tüm halka şöyle seslendi:-Bana doğru gelin ve tüm halk ona doğru yaklaştı. O da(18) Rabbin yıkılmış Mezbah’ını (sunağını) onardı. 31*Ve İlya: - Adın(19) İsrail olacak; diyerek kendisine Rabbin sözü gelmiş olan Yakup’un soyunun oymak sayısınca on iki taş aldı. 32*O taşlarla Rabbin adına bir mezbah (sunak) yaptı; ve sunağın çevresine iki ölçek tohumu alacak şekilde bir hendek kazdı. 33*Odunu(20) dizip boğayı parçalayarak odunların üstüne koydu ve sonra; 34*Dört testi su götürüp yakılacak(21) olan kurban ile odunlara dökünüz, dedi. İkinciye: -Yine aynını yapın, dedi ve ikinciye de böyle yaptılar. Üçüncü olarak da: - Yine aynısını yapın, dedi ve üçüncüye de böyle yaptılar. 35*O derece ki; su mezbahın çevresinde aktı ve hendeği(22) de doldurdu. 36*Akşam kurbanı sunulacağı zaman İlya peygamber yaklaşarak: - Ey İbrahim’in(23) İshak’ın ve İsrail’in (Hz.Yakup’un) Allah’ı(§)Yehovah. İsrailde Allah sensin ve ben de senin kulun olarak tüm(24) bu şeyleri senin buyruğunla yaptığımı bugün(25) herkes bilsin. 37*Beni tanı ya Rab, beni tanı ki bu halk da ya Rab; senin Allah olduğunu ve yüreklerini geri döndürenin sen olduğunu bilsinler, dedi. 38*O zaman Yehovah(26) tarafından ateş düşüp yakmalık kurbanını, odunu ve taşı toprağı yaktı; hendek içinde olan suyu da yaladı. 39*Tüm halk bu olayı görünce yüz üstü yere düşerek: Allah Yehovah’dır(27) Allah Yehovah’dır, dediler. 40*İlya da onlara: - Baal’ın(28) peygamberlerini yakalayın ve onlardan hiç kimse kaçmasın, dedi ve onları yakaladılar. İlya da onları Kişon deresine indirip orada(29) öldürdü. 41*Sonra İlya Ahab’a: - Yukarı çık ve ye iç; çünkü yağmur gürültüsü geliyor, dedi. 42*Ahab yiyip içmek için yukarı çıktığında İlya Karmel’in tepesine çıktı; ve yere eğilip(30) yüzünü dizleri arasına koydu. 43*Ve hizmetçisine: - Yukarı çıkıp denize doğru bakın, dedi. O da çıkıp baktığında: - Hiçbir şey yoktur, dedi. Böylece İlya ona yedi kere: - Gene git, dedi. 44*Ve yedincisinde: - İşte deniz tarafından adam eli kadar küçük bir bulut çıkıyor, dediğinde; o da ona: - Git Ahab’a; hazırlansın, gelsin ve yağmur seni engellemesin, diye söyle dedi. 45*Bu sırada gök bulutlar ve rüzgâr ile kararmış büyük bir yağmur oluşmuştu. Ahab da binip Yizreel’e gitti. 46*Ve Rabbin eli İlya üzerinde oldu. O da kuşanıp(31) Yizreel’in kapısına dek Ahab’ın önünden hızla uzaklaştı.

(1)Luk.4/25,Yakb.5/17,(2)Tes.28/12, (3)ll.Krl.2/16, Hez.3/12 ve14,Mat.4/1,Res.İşl.8/39,(4)Yeş.7/25, Res.İşl.16/20, (5)B.21/20, (6)ll.Trh. 15/2,(7)B.16/33,(8)Yeş.19/26,(9)B.22/6, (10)ll.Krl. 17/41,Mat.6/24, (11)BakYeş.24/15, (12)B. 19/10ve14, (13)19. Ayet, (14)38.Ayet, l.Trh. 21/26, (15)Mez.115/5, Yerm.10/5, l.Kor.8/4,12/2,(16)Lev. 19/28, Tes. 14/1, (17)26.Ayet, (18)B.19/10, (19)Tek.32/28, 35/10, ll.Krl.17/34, (20)Lev.1/6-8, (21)Bak Hak.6/20, (22)32.ve38. Ayetler, (23)Çık.3/6, (§)Bak ll.Ez.3/13- 16,(24)Say.16/28,(25) B.8/43, ll.Krl.19/19,Mez. 83/18, (26)Lev.9/24, Hak. 6/21, l.Trh.21/26, ll.Trh.7/1, (27)24.Ayet, (28)ll.Krl. 10/25,(29)Tes. 13/5,1 8/20,(30) Yak.5/17ve 18, (31)ll.Krl.4/29, 9/1.

19.Bölüm: 1)İlya'nın İzebel'den korkarak Beer Şeba'ya kaçışı, 4)Onun çölde olan sıkıntısı ve avunç bulması, 9)Rabbin ona Horeb'te görünmesi; Hazael'i, Yehu'yu ve Elişa'yı mesh etmek için olan buyruğu, 19)Elişa'nın İlya'yı dinlemesi.
1*Ahab İlya’nın tüm yaptıklarını ve tüm peygamberleri(l) kılıçla öldürdüğünü İzebel’e bildirdi. 2*İzebel de İlya’ya bir ulak gönderip şöyle söyledi: - Yarın bu zaman senin canını onlardan birinin canı gibi yapmazsam; ilâhlar(2) bana böyle ve daha çoğunu yapsın. 3*O da bunu işittiğinde kalkıp canının kurtuluşu için gitti; ve Yahuda’da olan Beer Şeba’ya geçip orada hizmetçisini bıraktı. 4*Kendisi çölde bir günlük yol gittikten sonra gidip bir ardıç ağacının altında oturdu ve: - Ey Rabbim artık yeter! Canımı al; ben atalarımdan daha iyi değilim, diyerek ölümü(3) arzuladı. 5*Ve ardıç ağacının altında yatıp uyurken; işte ona bir melek dokunarak: - Kalk ye, dedi. 6*İlya da baktı ki, başının yanında bir kül pidesiyle bir testi su vardı; ve yiyip içtikten sonra yine yattı. 7*Rabbin meleği gene ikinci kez ona dokundu ve: - Kalk ye! Çünkü yolun uzundur; dedi. 8*O da kalkıp yedi, içti ve o yemeğin gücüyle kırk gün kırk gece Allah’ın dağı(8) Horeb’e(*) varıncaya dek gitti. 9*Orada bir mağaraya girip orada geceledi; işte Rabb’in sözü ona gelip: - Ey İlya! Burada ne işin var? Dedi. 10*O(6) da: - Orduların Allah’ı olan Rab için çok dayandım(+) çünkü(7) İsrail oğulları sözünü tutmayıp sunaklarını yıktılar ve peygamberlerini(8) kılıçla öldürdüler. Bir tek ben(9) kaldım ve benim canımı da almak istiyorlar, dedi. 11*0na: - Dağ(10) üzerine çık ve Rabbin önünde dur, dedi. İşte Rab geçiyordu; ve Rabbin önünde dağları yarıp kayaları parçalayan büyük(11) ve şiddetli bir rüzgâr çıktı; ama Rab rüzgârda değil! Rüzgârdan sonra deprem oldu; ama Rab depremde değil; 12*Depremden sonra ateş oldu; ama Rab ateşte de değildi ve ateşten hemen sonra da ince yumuşak bir ses oldu. 13*İlya bunu işitince cüppesi(12) ile yüzünü örterek çıkıp mağaranın kapısında durdu. Ve bir ses(13) ona: - Ey İlya! Burada ne işin var? Dedi. 14*O(14) da: - Orduların İlâhı olan Rab için çok fazla gayret(+) ettim; çünkü İsrailoğulları antlaşmanı bozdular, mezbahlarını (sunak) yıktılar, peygamberlerini kılıçla öldürdüler; bir tek ben kaldım ve benim canımı da almak istiyorlar, dedi. 15*Rab ona: - Git yoluna dön; Şam çölü yolundan git ve Hazael’i(15) Suriye’ye kral olması için mesh et. 16*Nimşi’nin oğlu Yehu’yu(16) da İsraile kral olması için meshet ve Abel Mehola’dan Şafat’ın oğlu Elişa’yı(17) senin yerine peygamber olması için mesh et. 17*Hazael’in(18) kılıcından kurtulanı Yehu öldürecek ve Yehu’nun kılıcından kurtulanı da Elişa(19) öldürecektir. 18*Ama(20) ben İsrailde Baal’a (put) tüm diz çökmeyen ve ağzıyla(21) onu öpmeyen yedi bin kişi alıkoydum, dedi. 19*İlya oradan geri dönüp Şafat’ın oğlu Elişa’yı önünde on iki çift öküz ve on ikincisinde de kendisi olduğu halde çift sürerken buldu; ve yanına gidip cüppesini onun üstüne attı. 20*O da öküzleri bırakarak İlya’nın arkasından koştu; ona: - Babam(22) ile annemi öpeyim ve arkandan geleyim, dediğinde; İlya ona: - Geri dön! Sana ne yaptım? Dedi. 21*O zaman yanından döndü; bir çift öküz alarak onları kesti ve öküzlerin(23) etlerini takımları ile pişirdi, halka verdi ve etlerini yediler. Kendisi de kalkıp İlya’nın arkasından gitti ve o, ona hizmet ediyordu.

(1)B.18/40, (2)Rut 1/17, B.20/10, ll.Krl.6/31, (3)Say.11/15, Yun.4/3ve8, (4)Çık.34/28, Tes.9/9ve18, Mat.4/2, (5)Çık.3/1, (*)Bakll.Ez.2/33 ‘Horeb dağı', (6)Say.25/11ve13, Mez.69/9, (7)Rom.11/3, (8)B.18/4, (9)B.18/22, Rom.11/3, (10)Çık.24/12, (11)Hezk.1/4, 37/7, (12)Çık.3/6, İş.6/2, (13)9.Ayet, (14)10.Ayet, (15)Bakll.Krl.8/12 ve13,(16)ll.Krl.9/1-3,(17)Luk.4/27, (18)ll.Krl .8/12,9/14vediğ.;10/6vediğ.,13/3, (19)Bak Hoş. 6/5, (20)Rom.11/4,(21)BakHoş.13/2,(22)Mat.8/21,22,Luk.9/61,62,(23)ll.Sam. 24/22, (+): (Sabrettim, kıskandım).

20.Bölüm: 1)Ahab'ın Ben Hadad'tan istekleri ve Ben Hadad'ın gururu, 13)Rabbin buyruğuyla Ahab kendi özgüveni ile Süryaniler'i(Eski Suriyeli Aramî halkı) yenmesi, 22)Süryanîler'in ikinci saldırışı, 28)Süryanîler'in Rabbi aşağılamalarından ötürü yine yenilgiye uğramaları, 31 )Süryanîler'in boyun eğmeleri ve Ahab'ın Ben Hadad ile olan antlaşması.
1*Suriye kralı Ben Hadad tüm kendi askerlerini toplayıp beraberinde otuz iki kralla birlikte atlar ve arabalarla çıktı; Samiriye’yi kuşattı ve onunla savaştı. 2*Kente İsrail kralı Ahab’a haberciler göndererek ona: 3*- Ben Hadad senin gümüşün ile altınların benim ve kadınların ile güzel oğulların benimdir; diyor, dedi. 4*İsrail kralı da şöyle yanıtladı: - Ey efendim kral! Buyurduğun gibi kendim ve tüm mallarım senindir. 5*Haberciler gene gelip Ben Hadad’a şöyle buyurdu: - Senin gümüşünle altınını ve kadınlarınla oğullarına bana ver, diye bildirdim. 6*Yarın bu zaman kullarımı sana göndereceğim; onlar da sarayını ve adamlarının evlerini araştıracak ve senin gözünde neyi iyi ve hoş görürlerse onları alacaklardır, dedim. 7*0 zaman İsrail kralı bölgenin tüm sözü geçen yaşlılarını çağırıp onlara doğru: - Bilin ve anlayın ki, bu adamın niyeti kötülüktür. Çünkü kadınlarım ile oğullarım ve gümüşüm ile altınım için bana söylediğinde ondan gizlemedim; dedi. 8*Tüm yaşlılar ile tüm halk ona: - Dinleme ve onay verme, demeleri üzerine; 9*Kendisi Ben Hadad’ın ulaklarına: - Efendim krala deyiniz ki, önceki sözlerinin tümünü kabul ederim; ama bu şeyi yapamam; dedi. Ulaklar da geri dönüp ona bu haberi verdiler. 10*Ve Ben Hadad: - Eğer Samiriye’nin toprağı, bana(1) boyun eğen tüm halkın elinde yeterli görünüyorsa ilâhlar(2) bana böyle ve daha çoğunu yapsın; diye ona haber gönderdi. 11*İsrail kralı da: - Silahını kuşanan adam onu çözen biri gibi gururlanmasın, diye ona haber gönderdi. 12*Ve Ben Hadad onunla beraber olan krallarla çadırlarında içki(3) içerken bu sözleri duyunca kullarına: - Karşılarına dizilin, deyince onlar da kente karşı dizildiler. 13*İşte bir peygamber İsrail kralı Ahab’ın yanına geldi ve: - Rabbin sözü budur; tüm bu büyük kalabalığı görüyor musun? İşte(4) ben onu bugün eline vereceğim. Sen de benim Rab olduğumu bileceksin, dedi. 14*Ahab da: -Kiminle diye sordu? O da: - İlçe başkanlarının adamlarıyla; diye Rabb buyuruyor, dedi ve o: - Cenge kim başlasın? Diye sorduğu zaman, o da: - Sen! Diye yanıtladı. 15*İlçe başkanlarının adamlarını saydığında ikiyüz otuz iki kişi sayıldı. Onlardan sonra tüm halkı; yani İsrailoğulları’nın tümünü saydığında yedi bin kişi sayıldı. 16*Bunlar öğle vakti çıktılar ve Ben Hadad gerek kendisi ve gerek kendine eşlik eden krallar; yani o otuz iki kral çadırlarda içip(5) sarhoş olmaktaydı. 17*Önce ilçe başkanlarının adamları çıkıp Ben Hadad’a geldiğinde ona: ‘Samiriye’den adamlar çıktı’ diye bildirdiler. 18*O da: - Eğer iyilik için çıkmışlarsa onları sağ ele geçirin; ama eğer cenk için çıkmışlarsa yine sağ tutun, dedi. 19*Böylece ilçe başkanlarının adamları ve onların ardından da askerler kentten çıktılar. 20*Herkes karşısına çıkanı öldürdü ve Süryanîler kaçıştılar. İsrailliler de onları kovaladı; ama Suriye kralı Ben Hadad atına binip süvarileri ile kaçarak kurtuldu. 21*İsrail kralı da çıkıp atlar ile arabaları vurarak Süryanîler’i büyük kırgınlık ile bozguna uğrattı. 22*O peygamber İsrail kralına yaklaşıp ona doğru: - Git güçlen ve ne yapacağına iyice dikkat et; çünkü yıl(6) dönümünde Suriye kralı sana karşı çıkacaktır, dedi. 23*Ve Suriye kralının adamları ona:‘Onların ilâhları "Dağlar İlâhları" olduğundan bize galip geldiler; ama onlar ile ovada savaşırsak kesinlikle biz onları yeneriz, dediler. 24*Şimdi bunu yap ve tüm krallıkları kaldır ve onlar yerine valiler ata. 25*Kaybettiğin asker sayısı kadar kendine askerler, atlar kadar kendine atlar ve arabalar kadar da arabalar bul. Biz de onlarla ovada savaşalım; kesinlikle onları yeneriz, dediler. O da onların sözüne göre aynen öyle yaptı. 26*Ve yıl dönümünde Ben Hadad Süryanîleri sayıp İsrail ile savaşmak için Afek’e(7) çıktı. 27*İsrailoğullannın da sayımı yapılıp gereksinimleri giderilerek onların karşısına çıktılar. İsrailoğulları onların karşısında iki küçük keçi sürüsü gibi(+) görünüyor; ama Süryanîler ise tüm yeri kaplamışlardı. 28*Allah adamı yaklaşıp İsrail kralına şöyle dedi: -Rab böyle buyuruyor: Süryanîler; Rabb ‘Dağlar ilâhıdır ’ ve ovalar ilâhı değildir, dedikleri için bu büyük(8) kalabalığı senin eline vereceğim. Tâ ki; Rab ben olduğumu bilesiniz, dedi. 29*Birbirlerine karşı yedi gün ordu kurduktan sonra yedinci günde savaş oldu; ve İsrailoğulları bir gün içinde Süryanîler’den yüzbin piyade erini vurdular. 30*Geri kalanlar Afek kentine kaçtılar; ve geriye kalan yirmi yedi bin adam üzerine sur düştü. Ben Hadad da kaçmış; kent içinde odadan(9) odaya geçiyordu. 31*Kulları da ona: - Efendim işittik ki, İsrail Evi’nin kralları bağışlayıcı krallardır. Şimdi bellerimize(10) çul ve başlarımıza ipler bağlayarak İsrail kralının önüne gidelim; belki seni sağ bırakır, dediler. 32*Böylece bellerine çul ve başlarına ipler bağlayarak İsrail kralının yanına gittiler; ona: - Kulun Ben Hadad; canım sağ kalsın diye yalvarıyor, dediler. O da: - O daha sağ mıdır? O kardeşimdir, dedi. 33*O adamlar da bunu iyi işaret sandılar; ve ağzından sözü aldıkları gibi: - Kardeşin Ben Hadad, demeleri üzerine: - Gidin onu bana getirin, dedi ve Ben Hadad yanına gelince onu arabaya aldı. 34*Ben Hadad ona doğru: - Benim(11) babamın senin babandan aldığı kentleri sana geri veriyorum. Sen de babamın Samiriye’de yaptığı gibi kendin için Şam’da sokaklar yap, dedi. Ahab da: - Ben de bu antlaşma ile seni serbest bırakıyorum dedi ve onunla antlaştıktan sonra onu serbest bıraktı. 35*Peygamber oğullarından(12) biri Rabbin(13) buyruğu üzere kendi yoldaşlarından birine: - Yalvarırım bana vur, dedi ve o adam ona vurmaktan çekindi. 36*O da ona: - Rabbin sözünü dinlemediğin için; işte yanımdan gittiğin gibi seni bir aslan vuracaktır, dedi ve zavallı onun yanından gittiği gibi onu(14) bir aslan bulup öldürdü. 37*Sonra başka bir adam buldu: -Yalvarırım bana vur, dediğinde; o adam vurdu ve onu yaraladı. 38*O peygamber gidip kendisini tanıtmamak için gözleri üstüne bir örtü koyarak yol kenarında kralı bekledi. 39*Ve kral(15) geçerken bu kişi krala şöyle seslendi: - Kulun savaşmak için gittiğinde bir adam gelip bana başka bir adam getirdi ve bu adama göz kulak ol. Eğer bir şekilde bu galip gelecek olursa senin canın(16) onun canı yerine olsun veya bir talant gümüş vereceksin, dedi. 40*Ama kulun böyle uğraşırken o adam kayboldu, dedi. İsrail kralı da ona: -Sen kendi kendini yargıladın ve kendin kaçırdın, dedi. 41*O da hemen örtüyü gözünden kaldırdı ve İsrail kralı onun peygamberlerden biri olduğunu tanıdı. 42*Peygamber de ona şöyle söyledi: - Rab buyuruyor ki: ‘Lanetlediğim adamı(17) elinden kaçırdığın için senin canın onun canı yerine ve senin halkın onun halkı yerine olacaktır’ dedi. 43*Ve İsrail kralı küskün ve kederli(18) olarak kendi evine Samiriye’ye gitti.

(1)Çık.11/8,Hak.4/10, (2)B.19/2, (3)16.Ayet, (4)28.Ayet, (5)12. Ayet, B.16/9, (6)II.Sam.11/1, (7)Yeş.13/4, (+)İbranice: Ordu kurup,(8)13.Ayet,(9)B.22/25,(10)BakTek.37/34, (11)B.15/20, (12)II.Krl.2/3,5,7ve15,(13)B. 13/17 ve 18, (14)B. 13/24, (15)Bak II.Sam.12/1ve diğ., (16)II.Krl.10/24, (17)B.22/31-37, (18)B.21/4.
21.Bölüm: 1)Ahab'ın Nabot'un bağı için sunduğu teklifi, 5)Yizreel’in Nabot'un bağı konusu, 15)Ahab'ın bağı alması ve Nabot'un taşlanması, 17)İlya'nın Ahab ile İzebel'e karşı verdiği karar.
1*Tüm bu şeylerden sonra, Samiriye kralı Ahab’ın Yizreel’de olan sarayı yanında Yizreel’li Nabot’un bir bağı bulunduğundan; 2*Ahab Nabot’a şöyle söyledi: - Bağın(1) evime yakın olduğundan sebze bahçesi yapmam için onu bana ver. Ben de ona karşılık ondan daha iyi bir bağ sana vereyim veya istersen değerine karşılık satın alayım, dedi. 3*Nabot da Ahab’a: -Atalarımın(2) mirasını sana vermekten Rab beni esirgesin, dedi. 4* Ve Yizreel Nabot’un; ‘Atalarımın mirasını sana vermem’ diye söylediği sözden ötürü Ahab üzgün ve kızgın olarak evine gidip yatağı üzerinde yattı. Yüzünü döndürüp yemek bile yemedi. 5*Eşi İzebel yanına gelip ona: - Niçin canın üzgündür ve yemek yemiyorsun? Dedi. 6*O da ona Yizreel’li Nabot için şunları söyledi: - Bağını parasına karşılık bana ver veya onun yerine sana başka bir bağ vereyim, dediğim halde o da bana: ‘Bağımı veremem’ dediği içindir. 7*Eşi İzebel de ona: -Şimdi sen İsraili böyle mi yargılayacaksın? Kalk yemek ye ve yüreğini hoş tut; Yizreel’li Nabot’un bağını ben sana vereceğim, dedi. 8*Ve Ahab’ın adıyla mektuplar yazıp, onun mühürüyle mühürleyerek; o mektupları Nabot’un sözü geçen yaşlı hemşehrileri ile soylulara gönderdi. 9*Mektuplarda: “Bir oruç ilân edin ve Nobot’u halkın başına oturtun; 10*Onun karşısına da iki yaramaz adam oturtun. Bunlar ona karşı şöyle tanıklık yapsınlar: ‘Sen Allah ’a(3) ve krala sövdün. Sonra da onu çıkarıp taşlayın ki(4) ölsün ’ diye yazdı. 11*Ve Nabot’un kentlileri; yani onunla beraber kentte yaşayan sözü geçen yaşlılarla soylular, İzebel’in kendilerine gönderdiği mektupta yazmış olduğu gibi davrandılar. 12*Bir oruç(5) ilân ettiler ve Nabot’u halkın başına oturttular. 13*Ve iki yaramaz adam gelip onun karşısında oturdu. Bu yaramaz adamlar halkın önünde Nabot’a karşı: - Nabot Allah’a ve krala sövdü, diye tanıklık ettiler ve böylece onu kentin dışında(6) taşlayarak öldürdüler. 14*Sonra da Nabot taşlanarak öldürüldü diye İzebel’e haber ulaştırdılar. 15*İzebel de Nabot’un taşlanarak öldürüldüğünü duyunca Ahab’a:- Kalk; çünkü artık Nabot yaşamıyor ölmüştür dedi. 16*Ahab da Nabot’un öldüğünü duyduğunda Yizreel, Nabot’un bağını kendi malı yapmak için kalkıp gitti. 17*Rabbin sözü(7) Tişbe’li İlya’ya şu şekilde geldi: 18*Kalk Samiriye’de(8) oturan İsrail kralı Ahab’ı karşılamaya çık. İşte o malına katmak için gitmiş olduğu Nabot’un bağındabulunuyor. 19*Ve ona: - Öldürdün mü; kendine mülk mü edindin? Diye Rab soruyor de; ve gene Rab buyuruyor ki Nabot’un(9) kanını köpeklerin yaladıkları yerde köpekler senin kanını da yalayacaklardır, dedi. 20*Ahab da İlya’ya: - Ey düşmanım(10) beni buldun mu? Diye sorduğunda; o da: - Buldum; madem ki sen(11) Rabbin gözünde kötü olanı yapmak için kendini sattın. 21*İşte beni öfkelendirdiğin ve İsrailin günah işlemesine sebep olduğun için senin üzerine(12) bir bela getirecek, senin soyunu dağıtacağım. Ahab’tan erkekleri(13) İsrailde(14) kapanmış ve bırakılmış olanı dağıtacağım. 22*Senin evini Nebat oğlu Yeroboam’ın(15) evi ve Ahiya oğlu Baaşa’nın(16) evi gibi yapacağım. 23*Ve İzebel(17) için de Rab: Yizreel’in suru yanında İzebel ’i köpekler yiyecekler, diye buyurmuştu dedi. 24*Ahab’tan(18) kentte öleni köpekler yiyecekler; ve kırsal yerde öleni de göğün kuşları yiyecektir; dedi. 25*Gerçekten eşi(19) İzebel’in sıkıştırması ile Rabbin gözünde kötü olanı yapmak için kendisini satmış olan Ahab(20) gibi bir kral olmadı. 26* Ve Rabbin İsrail oğulları önünden kovduğu Amorîler’in(21) tüm yaptıkları gibi Ahab da putlara uyarak bir çok pis işler yaptı. 27*Ahab bu sözü işittiği gibi giysilerini yırtıp bedeni(22) üstüne çul giydi, oruç tuttu; ve bu çul ile yatıp kalkar, yavaşça yürüyordu. 28*Rabbin sözü Tişbe’li İlya’ya şöyle geldi: 29*- Ahab’ın önümde alçaldığını görüyor musun? Önümde alçaldığı için belayı onun günlerinde getirmeyeceğim; ama oğlunun(23) günlerinde onun evi üstüne bela getireceğim, dedi.
(1)I.Sam.8/14,(2)Lev.25/23, Say.36/7,Hez.46/18,(3)Çık.22/28, Lev.24/15ve16,Res.işl.6/11, (4)Lev. 24/14, (5)İş.58/4,(6)Bak.II.Krl .9/26,(7)Mez.9/12,(8)B.13/32,II.Trh.22/9,(9)B.22/38,(10)B.18/1 7, (11)II.Krl.17/17,Rom. 7/14,(12)B. 14/10, II.Krl.9/8,(13)I.Sam. 25/22(14)B.14/10,(15)B.15/29, (16)B.16/3ve11, (17)II.Krl.9/36,(18)B.14/11,16/4,(19)B.16/31,(20)B. 16/30vediğ., (21)Tek.15/16, II.Kıl.21/n, (22)Tek.37/34, (23)II.Krl.9/25.

22.Bölüm: 1)Ahab'ın yalancı peygambere aldanarak Mikaya'nın sözüne göre Ramot Gilead'ta vurulması; 37)Onun kanını köpeklerin yalaması, 41)Yehoşafat'ın iyi yönetimi, 45)Onun işleri, 50)Halefi Yehoram; 51)Ve Ahazya'nın kötü yönetimi.
1*Suriye ile İsrail arasında savaşsız üç yıl geçti. 2*Üçüncü yıl Yahuda(1) kralı Yehoşafat İsrail kralının yanına geldi. 3*İsrail kralı da kendi hizmetçilerine: - Ramot(2) Gilead’ın bizim olduğunu bilmiyor musunuz? Biz onu Suriye kralının elinden almaya daha ne gecikiyoruz, dedi. 4*Ve Yehoşafat’a da: - Benimle beraber Ramot Gilead’a cenge gelir misin? Demesi üzerine Yehoşafat İsrail kralına: - Ben de(3) senin gibiyim; halkım senin halkın ve atalarım da senin ataların gibidir, dedi. 5*Sonra Yehoşafat İsrail kralına: - Bunun için Rab ne diyor; onu sor? Dedi. 6*Ve İsrail kralı dört yüz(4) kadar peygamberi toplayıp onlara: - Ramot-Gilead’a savaşa çıkayım mı; yoksa geri mi döneyim? Diye sorduğunda ona: - Git; Rab onu kralın eline verecektir, dediler. 7*Ve(5) Yehoşafat: - Burada daha başka Rabbin peygamberi olan biri kaldıysa; ona da soralım, dedi. 8*İsrail kralı da Yehoşafat’a: - İmla’nın oğlu Mikaya adında bir adam daha var. Onun aracılığıyla Rabb’den sorabiliriz; ama benim için iyi değil kötü haber verdiği için ben ona iyi gözle bakmıyorum, dedi. Ve Yehoşafat da: - Kral böyle söylemesin, dedi. 9*O zaman İsrail kralı bir hadım çağırıp ona: - İmla’nın oğlu Mikaya’yı çabuk getir, dedi. 10*İsrail kralı ile Yahuda kralı Yehoşafat, krallık giysilerini giyerek Samiriye kapısı önündeki meydanda, her biri kendi tahtında oturmakta ve tüm peygamberler de onların önünde peygamberlik etmekteydiler. 11*Ve Kenaana’nın oğlu Sedekiya; kendine demirden boynuzlar yapıp: - Rab böyle söylüyor; Süryanîler’i yok edinceye dek bunlar ile vuracaksın, dedi. 12*Tüm peygamberler de böyle peygamberlik edip: Ramot Gilead’a çık, kazanacaksın ve Rab onu kralın eline verecektir, dediler. 13*Ve Mikaya’yı çağırmaya giden adam ona doğru: - İşte tüm peygamberler bir ağızdan kral için iyi konuştular. Senin sözlerin de onların sözü gibi iyi olsun ve iyi konuş, dedi. 14*Mikaya da: Yüce olan Rab için; Rab(6) bana ne buyurursa, ben onu söylerim, dedi. 15*Ve kralın yanına geldiğinde kral ona: - Ey Mikaya! Ramot Gilead’a savaşmaya gidelim mi; yoksa geri mi çekilelim? Dedi. O da ona: - Git; kazanacaksın ve Rab onu kralın eline verecektir, dedi. 16*Kral da ona doğru: - Bana Rabbin adıyla bir tek gerçeği söylemek için sana kaç kere yemin ettireyim, dedi. 17*O da: - Tüm İsraili çobanı(7) olmayan koyunlar gibi dağlar üzerinde dağılmış gördüm. Rab da: ‘Bunların sahibi yok ki, herkes esenlikle kendi evine dönsün’ dedi. 18*Ve İsrail kralı, Yehoşafat’a doğru: - Benim için iyi değil kötü haber vereceğini sana söylemedim mi? Dedi. 19*Mikaya da: - Şimdi sen Rabbin sözünü dinle. Ben(8) Rabbi tahtında oturmakta ve tüm göklerin(9) ordusunu (kalabalığını) etrafında; sağında ve solunda durmakta gördüm. 20*Ve Rab, Ramot- Gilead’a çıkarak orada yok edilmesi için: Ahab ’ı kim aldatacaktır? Deyince bazısı böyle ve bazısı da şöyle söyledi. 21*Ve bir ruh gelip Rabb’in önünde durarak: - Ben onu aldatırım, dedi. 22*Rab da ona: -Nasıl? Dediğinde; o: - Ben çıkıp onun tüm peygamberlerin ağzında yalancı bir ruh olurum, dedi. Rab da: - Sen(10) aldatacaksın ve galip geleceksin; git ve öyle yap, dedi. 23*İşte(11) şimdi Rab, tüm bu peygamberlerin ağzına yalan bir ruh koymuş; ama senin için de Rab kötü olanı buyurmuş, dedi. 24*O zaman Kenaana’nın oğlu Sedekiya yaklaşıp Mikaya’ya bir tokat attı ve: - Rabbin(12) ruhu konuşman için benden, ne yoldan geçti? 25*Mikaya da: -Gizlenmek için odadan(13) odaya kaçtığın gün anlayacaksın, dedi. 26*İsrail kralı da şöyle söyledi: - Mikaya’yı alıp kentin muhafızı Amon ile kralın oğlu Yoaş’a götür. 27*Ve onlara söyle ki; kral bunu tutuklatsın. Ben esenlikle gelene dek ona kederle su ve kederle ekmek verin, diye buyuruyor. 28*Mikaya: -Eğer belli bir zamanda esenlikle gelirsen; Rab(14) benim aracılığımla söylememiştir, dedikten sonra: - Ey kavim! Tümünüz dinleyin, dedi. 29*Böylece İsrail kralı ile Yahuda krallı Yehoşafat Ramot Gilead’a çıktılar. 30*Ve İsrail kralı Yehoşafat’a: - Ben kılık(15) değiştirip cenge gireceğim; ama sen krallık giysilerini giy, diyerek İsrail kralı kılık değiştirmiş olarak savaşa katıldı. 31*Suriye kralı kendi arabalarının otuz iki komutanına: - Küçük ve büyüklerle değil; ama salt İsrail kralı ile savaşacaksınız, diye emretti. 32*Bunun üzerine savaş arabalarının komutanları da Yehoşafat’ı gördüklerinde: ‘İsrail kralı bu olmalıdır’ diyerek onunla savaşmak için üstüne saldırdılar. Bunu gören Yehoşafat(16) bağırdı. 33*Savaş arabalarının komutanları da onun İsrail kralı olmadığını anlayarak oradan döndüler. 34*Ve bir adam rast gele nişan almadan yayını gerip İsrail kralını zırhın halkaları arasından vurdu. O da arabacısına eliyle işaret ederek: - Beni ordudan çıkar(*) çünkü çok kötü yaralandım, dedi. 35*O gün savaş şiddetlendi; kral da savaş arabasında Süryanîler’in karşısında durup akşam üzeri öldü; ve bütün kanı yarasından arabanın içine aktı. 36*Güneş battığında: ‘Herkes kendi kentine ve herkes kendi yerine’ diye orduda ilân olundu. 37*Böylece kral öldü ve Samiriye’ye götürüldü. Kralı Samiriye’de gömdüler. 38*Onun arabasını Samiriye havuzunun yanında yıkadıklarında Rabbin(17) buyurduğu söze göre onun kanını köpekler yaladı ve silâhlarını(§) da yıkadılar. 39*Ahab’ın yaptıklarının gerisi ve tüm işleri; fildişinden(18) ev yaptığı, bir sürü kentler inşa ettiği işte; İsrail krallarının tarihler kitabında yazılıdır. 40*Ahab atalarıyla uyudu ve oğlu Ahazya(19) onun yerine kral oldu. 41*Asa oğlu Yehoşafat(20) İsrail kralı Ahab’ın dördüncü yılında Yahuda üzerine kral oldu. 42*Yehoşafat kral olduğu zaman otuz beş yaşında olup yirmi beş yıl Oruşalim’e egemen oldu annesi Şilhi’nin kızı olup adı Azuba’ydı. 43*Babası Asa’nın tüm işlerinde yürüdü(21) ondan sapmadan Rabbin önünde doğru olanı yaptı. 44*(°)Ama yüksek yerler(22) kaldırılmadı ve halk bu yüksek yerlerde saç üstünde kurban yakıp buhur tüttürüyordu. 45*Ve Yehoşafat(23) İsrail kralı ile barış içindeydi. 46*Yehoşafat’ın yaptıklarının gerisi, gösterdiği öz güveni ve cenkleri işte Yahuda krallarının tarihler kitabında yazılıdır. 47*Babası Asa’nın(24) günlerinden beri arda kalmış olan mebunları(+) ülkeden kovdu. 48*O sıralarda(25) Edom’da kral yoktu; bunun yerine bir vekil hükümeti yönetiyordu. 49*Yehoşafat(26) altın için Ofir’e gitmek üzere Tarşiş(27) gemileri yaptırdı; ama gemiler Esyon Geber’de(28) parçalandıkları için(29) gidemediler. 50*Ve Ahab’ın oğlu Ahazya, Yehoşafat’a: - Kullarım senin kulların ile beraber gemilerle gitsinler, dedi; ama o Yehoşafat’aı onaylamadı. 51*Yehoşafat(30) atalarıyla uyuyup dedesi Davut’un kentinde ataları yanında gömüldü ve oğlu Yehoram kral oldu. 52*Yahuda kralı Yehoşafat’ın on yedinci yılında Ahab oğlu Ahazya(31) İsrail üzerine Samiriye’de kral olup iki yıl İsraili yönetti. 53*Ve Rabbin gözünde kötü olanı yapıp babasının(32) ve annesinin yollarında, İsrailin günah işlemesine sebep olan Nebat oğlu Yeroboam’ın işlerinde yürüdü. 54*Baal putuna(33) uyup ona secde etti; ve babasının yaptığı gibi davranarak İsrailin Allah’ı Rabbi öfkelendirdi.

(1)ll.Trh.18/2, (2) Tes.4/43, (3) ll.Krl.3/7,(4) B.18/19, (5)ll.Krl.3/11,(6)Say.22/38,(7)Mat.9/36,(8)İş.6/1,Dan.7/9, (9) Eyp.1/6,2/1,Mez.103/20 ve21,Dan.7/10,Mat.18/10, İbr.1/7ve14, (10)Hak.9/23, Eyp.12/16, Hez.14/9, ll.Sel.2/11, (11)Hez. 14/9,(12)ll.Trh.18/23, (13)B.20/30,(14)Say. 16/29,Tes. 18/20-22,(15)ll.Trh.35/22, (16)ll. Trh. 18/31, Sül. Mes. 13/20, (*)Bak l.Ez.1/30’da aynı cümleler ve farklı şahıslar ile benzer olay, (17)B.21/19, (§): “Silâhları” kelimesi yerine; bazı çevirilerde “Fahişeler orada yıkanıyorlardı”, (18)Amos 3/15, (19)52.Ayet, (20)ll. Trh. 20/31, (21)ll.Trh. 17/3, (°):44.Ayet bazı çevirilerde 43. Ayet ile birleştirilmişir, (22)B.14/23, 15/14, ll.Krl.12/3, (23)ll.Trh.1 9/2, ll.Kor.6/14, (24)B.14/24,15/12,(+)BakB.15/12,(25)Tek.25/23, ll.Sam.8/14, ll.Krl.3/9,8/20,(26)ll.Trh.20/35, (27)B. 10/22,(28)B.9/26, (29)ll.Trh. 20/37, (30)ll.Trh.21/1,(31)40.Ayet,(32)B.15/26, (33)Hak. 2/11, B.16/31.