( Tanrı kavminin ‘öyküler’ kitapları )
Y E Ş U
1.Bölüm: 1 )Musa'ya halife (Peygambere vekil olan kişi veya imam.) olmak için Yeşu'nun atanması, (3)Movab ülkesinin sınırları, 5)Yeşu'nun cesaret lendirilmesi, 10)Yeşu'nun Erden'den geçmeleri için topl uma ön ayak olması, 12)Onun Rubenliler'e, Gadlılar'a ve Manessa'nın yarım oymağına sözünü anımsatması, 16)Ve onların söz vermeleri.
1*Rabbin kulu Musa’nın ölümünden sonra Rab, Musa’nın hizmetçisi(1) Nun oğlu Yeşu’ya dedi ki: 2*- Kulum(2) Musa vefat etti; şimdi kalk. Sen ve bu kavmin tümü Erden’den onlara: Yani; İsrail oğullarına verdiğim ülkeye geçin. 3*Musa’ya söylediğim gibi ayak(3) tabanınızın basacağı her yeri size verdim. 4*Sınırınız(4) çölden ve Lübnan’dan büyük nehire; yani Fırat nehrine kadar Hititlerin tüm ülkesini geçerek batıya doğru büyük denize kadar olsun. 5*Tüm(5) yaşamın boyunca hiç kimse sana karşı gelemeyecektir. Musa’yla(6) olduğum gibi seninle(7) de olacağım; seni(8) bırakmam ve seni terk etmem. 6*Güçlenip(9) cesur ol! Çünkü; vermek için atalarına yemin ettiğim ülkeyi sen bu halka miras olmak üzere bölüştüreceksin. 7*Ancak; o kadar çok güçlü ol ki( 10) kulum Musa’nın sana buyurduğu tüm şeriatı(Yasayı) sağa(11) veya sola sapmadan cesaretle tutup uygulayasın. Tâ ki; gittiğin yerlerin tümünde(12) galip olasın. 8*Bu(13) şeriat kitabı ağzından ayrılmasın. Ama; gece gündüz(14) onu düşün ve onda yazılı olan şeylerin tümünü tutup uygulayasın. Çünkü; ancak o zaman yolun açık olacak ve o zaman galip(15) geleceksin. 9*Sana(16) söylemedim mi? Güçlenip cesur ol, korkma(17) ve çekinme! Çünkü gittiğin yerlerin tümünde Allah’ın Rab seninledir.’ 10*O zaman Yeşu halkın başkanlarına; 11*Ordunun ortasından geçerek şöyle buyurdu: - Kendinize yiyecek hazırlayın. Çünkü; Allah’ınız Rabbin size verdiği ülkeye girip onu mülk almak için üç(18) gün sonra bu Erden’den geçeceksiniz, diye söyleyiniz, dedi. 12*Yeşu, Rubenliler ile Gadlılara ve Manessa’nın yarım oymağına şöyle söyledi: 13*Allah’ınız Rab bu ülkeyi size vermekle size rahat ettirdi ve Rabbin kulu Musa’nın size buyurduğu sözlerini(19) anımsayınız. 14*Kanlarınızla çocuklarınız ve sürüleriniz Erden’in bu yanında Musa’nın size verdiği ülkede yaşasınlar. 15*Rab kardeşlerinize size verdiği gibi rahat verip, onlar da Allah’ınız Rabbin onlara verdiği ülkeyi mülk alıncaya dek, siz tüm güçlü kişiler; silahlanmış olarak kardeşlerinizin önünden geçip onlara yardım ediniz. Ondan(20) sonra malınız olan ülkeye dönüp Rabbin kulu Musa’nın size Erden’in ön; yani doğu yönünde verdiği ülkeyi mülk alacaksınız. 16*Onlar da Yeşu’ya yanıt olarak: - Bize buyurduğunun tümünü yapıyor ve bizi her nereye gönderirsen gidiyoruz. 17*Musa’yı her şeyde dinlediğimiz gibi seni de dinliyoruz. Ama; Allah’ın Rab, Musa’yla olduğu gibi seninle(21) de olsun. 18*Her kim senin buyruğuna karşı gelirse ve ona verdiğin her buyrukta sözünü dinlemezse öldürülecektir; ancak sen güçlenip cesur ol, dediler.

(1)Çık.24/13,Tes.1/38,(2)Tes.34/5,(3)Tes.11/24,B.14/9, (4)Tek.15/18, Çık.23/31, Say.34/2-12, (5)Tes.7/24, (6)Çık. 3/12, (6)Tes.31/8 ve 23, 9.ve 17. Ayetler, B.3/7,6/27,İş.43/2ve5, (8)Tes. 31/6ve8,İbr. 13/5, (9)Tes.31/7ve23, (10)Say. 27/23,Tes.31/7, B. 11/15,(11)Tes. 5/32, 28/14, (12)Tes.29/9,(13)Tes.17/18,19, (14)Mez.1/1, (15)7.Ayet, (16)Tes. 31/7,8ve23,(17)Mez.27/1,Yerm. 1/8,(18)B.3/2,Bak.Tes.9/1,11/31, (19)Say.32/20-28, B.22/2,3ve4, (20)B.22/4ve diğ., (21)5.Ayet, l.Sam.20/13, l.Krl.1/37.

2.Bölüm: 1)Rahab tarafından casusların kabülü, 8)Onunla onların sözleşmesi, 23)Onların geri dönüşü ve getirdikleri haber.
1*Nun oğlu Yeşu: - Gidin ülkeye ve Erihaya bir göz atın, diyerek ülkeyi gizlice araştırmak için Şittim’den(1) iki kişi gönderdi. Onlar da gidip Rahab adında(2) fahişe(3) bir kadının evine girerek orada konakladılar. 2*Eriha(4) kralına: - Bu gece ülkeyi gizlice araştırmak için adamlar geldi, diye bildirdiler. 3* Ve Eriha kralı Rahab’a adam göndererek dedi ki: - Senin evine gelen adamları çıkar; çünkü onlar tüm ülkeyi araştırmaya geldiler. 4*Kadın(5) ise o iki kişiyi sakladı ve: - Evet buraya iki kişi gelmişti; ama onların nereden olduklarını bilemedim; 5*Ve karanlıkta kapılar kapanacağı sırada o adamlar da çıktı. Şimdi onların nereye gittiklerini bilmiyorum. Çabuk onların peşine düşün ve onlara yetişin, dedi. 6*Oysa(6) kadın onları dama çıkarmış ve damın üstüne yığdığı keten sapları içine saklamıştı. 7*Bunun üzerine o adamlar Erden yolundan geçitlere değin onları takip ettiler ve takip edenler çıkar-çıkmaz kapıyı kapadılar. 8*Onlar yatmadan önce kadın dama yanlarına çıktı. 9*Ve o adamlara dedi ki: - Rabbin bu ülkeyi size verdiğini, dehşetinizin(7) üzerimize düştüğünü, bundan ötürü bu ülkenin tüm halkının korkudan titrediğini(8) biliyorum. 10*Çünkü Mısır’dan çıktığınız zaman önünüzde Kızıldeniz(9) sularını Rabbin nasıl kuruttuğunu ve Erden’in(10) öte tarafında Amorîler’in iki kralına; yani Sihon ve Og’a ne yaptığınızı; onları yok ettiğinizi işittik. 11*Tüm(11) bunları işittiğimizde yüreğimiz(12) eridi ve sizin sebebinizden artık hiç kimsede can kalmadı. Çünkü Allah’ınız Yehovah(13) yukarıda gökte ve aşağıda yerde olan Allah “O’’dur. 12*Şimdi yalvarıyorum; bana Rab hakkı için(14) yemin edin ve benim size acıdığım gibi siz de babamın(15) evine acıyın. 13*Bunun(16) için bana doğru bir işaret verin ki, babam ile annemi ve kardeşlerimle kızkardeşlerimi; onların tüm yakınlarıyla beraber sağ bırakıp kendimizi ölümden kurtaralım, dedi. 14*O adamlar da ona: - Eğer bizim ne yapacağımızı söylemezseniz; sizin yerine canımızı veririz. Rab bu ülkeyi elimize teslim ettiğinde sana acıyarak(17) doğrulukla karşılık vereceğiz, dediler. 15*Onun evi kale duvarında olup kendisi duvar üstünde oturduğundan onları(18) bir iple pencereden indirdi. 16*Ve onlara dedi ki: - Sizi kovalayanların size rastlamaması için dağa doğru gidin ve orada takipçiler geri dönünceye kadar üç gün gizlenin; daha sonra yolunuza devam edebilirsiniz. 17*O adamlar da onu şöyle yanıtladılar: - Bize(19) ettirdiğin yemin ile bu yolda biri olmuş oluruz. 18*Bak; biz(20) ülkeye girdiğimizde bu örgülü kırmızı ipi bizi indirdiğin pencereye bağla. Baban(21) ile anneni, kardeşlerini ve babanın tüm ev halkını yanına evin içine topla. 19*Eğer senin evinin kapısından bir kimse dışarıya çıkarsa onun kanı kendi başı üzerine olsun; biz suçsuz oluyoruz. Ama; seninle evde olanlara bir el dokunursa kanı(22) bizim başımız üstüne olsun. 20*Ve sen bizim işimizi bildirirsen; o zaman ettiğimiz bu yemin bozulur, dediler. 21*Kadın da: - Sözünüze göre olsun, diyerek onları serbest bıraktı ve onlar da gittiler. O da kırmızı ipi pencereye bağladı. 22*Onlar gidip dağa eriştiler ve takip edenler geri dönünceye kadar üç gün orada geciktiler. Takip edenler onları bütün yollarda aradı; ama bir türlü bulamadılar. 23*O zaman o iki adam dönüp dağdan indi ve gidip Nun oğlu Yeşu’nun yanına geldiler. Kendilerinin başına gelen tüm olayları şöyle anlattılar; 24*Ve Yeşu’ya: - Gerçekten Rab(23) tüm ülkeyi elimize bıraktı; hem de ülkenin tüm halkının, bizim yüzümüzden dizlerinin bağı çözüldü(24) dediler.

(1)Say.25/1, (2)Mat.1/5, (3)İbr.11/31, Yak.2/25,(4)Mez.127/1,Sül.Mes.21/30, (5)Bak.ll.Sam.17/19 ve 20, (6)Bak. Çık.1/17, ll.Sam.17/19, (7)Tek.35/5,Çık.23/27,Tes.2/25,11/25,(8)Çık.15/15,(9)Çık. 14/21, B.4/23, (10)Say.21/24, 34ve35,(11)Çık. 15/14ve15, (12)B.5/1, 7/5, İş. 13/7, (13)Tes.4/39, (14)Bak l.Sam.20/14,15ve17, (15) Bak.l.Tim.5/8, (16) 18.Ayet, (17)Hak.1/24,Mat. 5/7,(18)Res.İşl. 9/25,(19)Çık.20/7, (20)12 .Ayet, (21)B.6/23, (22)Mat.27/25, (23)Çık. 23/31,B.6/2, 21/44, (24)9Ayet.

3.Bölüm: 1)Yeşu ile İsrail oğullarının Erden'den geçmeleri, 2)Başkanların Erden'den nasıl geçileceğini halka öğretmesi, 7)Rabbin Yeşu'yu, 9)Ve Yeşu'nun da halkı cesaretlendirmesi, 14)Erden sularının durdurulması.
1*Yeşu sabahleyin erken kalkıp tüm İsrail oğulları ile birlikte Şittim’den(1) göç ederek Erden’e ulaştılar; ve geçmeden önce orada konakladılar. 2*Üç gün(2) sonra başkanlar ordunun ortasından geçerek; 3*Kavme şöyle buyurdu: - Allah’ınız(3) Rabbin Antlaşma Sandığını ve Levili(4) kahinleri onu taşırken gördüğünüzde, hemen yerinizden kalkarak onun ardı sıra gidin. 4*Ama(5) ona yaklaşmayın. Onunla sizin aranızda ikibin arşın ölçüsünde uzaklık olsun. Tâ ki; gidebileceğiniz yolu bilesiniz. Çünkü bu yoldan bundan önce geçmemiştiniz, dediler. 5*Yeşu halka: - Kendinizi kutsayınız(6) çünkü yarın Rab aranızda olağanüstü harikalar gösterecektir, dedi. 6*Ve Yeşu kahinlere şunu söyledi: - Antlaşma Sandığını(7) kaldırıp halkın önüne geçin! Onlar da Antlaşma Sandığını kaldırıp halkın önünce gittiler. 7*Ve Rab, Yeşu’ya: - Bugün Ben tüm(8) İsrailin önünde seni büyütmeye başlayacağım. Tâ ki; onlar Musa’yla(9) olduğum gibi seninle de olduğumu bilsinler. 8*Şimdi sen Antlaşma Sandığını(10) taşıyan kâhinlere (imamlara) Erden’in suyu kenarına geldiğinizde: Erden’de(11) durun, diye emret, dedi. 9*Yeşu da İsrail oğullarına: -Buraya gelin ve Allah’ınız Rabbin sözünü dinleyin. 10*Ve Yeşu: - Hay(12) olan Allah’ın aranızda olduğunu Kenanlıları(13) Hititleri, Hivîleri, Perizzîleri, Girgaşîleri; Amorîleri ve Yebusîleri önünüzden tamamen atacağını bundan ötürü anlayın. 11*İşte tüm(14) yerin sahibinin Antlaşma Sandığı(*) önünüzden Erden içine girecektir. 12*Ve şimdi siz İsrail(15) Oymaklarından, her oymaktan birer adam olarak tam oniki adam alın. 13*Tüm yerin(16) sahibi Yehovah’ın Antlaşma Sandığını(17) taşıyan kâhinlerin ayaklarının tabanları Erden’in suyuna girer girmez Erden’in suyu; yani yukarıdan akan su kesilip yığın(18) gibi duracaktır, dedi. 14*Bunun üzerine kavim Erden’den geçmek için çadırlarından göç ettikleri zaman ve Antlaşma Sandığını(19) taşıyan kahinler kavmin önünde olarak; 15*Sandığı taşıyanlar Erden’e erişince; sandığı taşıyan(20) kâhinlerin ayakları suyun kenarına(21) bastığında [Erden nehrinin hasat zamanı tüm kenarları(22) taşıyordu.] 16*Yukarıdan akan su durarak Sertan(23) yakınında olan, Adam adındaki kentin yanından çok uzakta yığın gibi durdu. Vadi(24) denizi olan tuz(25) denizine inen su tamamiyle kesildi ve kavim de Eriha’nın karşısına geçti. 17*Tüm İsrail(26) kuru yerden geçmekteyken Rabbin ‘Antlaşma Sandığını’ taşıyan kahinler, tüm halk Erden’i geçinceye dek Erden’in ortasında kuru yerde durdular.

(*)Veya: Ahit Sandığı (Osm.Tabut-el Ahit). Musa’nın taş levhalara yazılı on Emri içinde bulunan sandık. (1)B.2/1, (2)B.1/10 ve11, (3)Bak Say.10/33, (4)Tes.31/9ve25, (5)Çık.19/12, (6)Çık.19/10,14ve15, Lev.20/7, Say. 11/8, B.7/13, l.Sam.16/5, Yoel 2/16, (7)Say.4/15, (8)B.4/14, l.Trh.29/25, ll.Trh.1/1, (9)B. 1/5, (10)3.Ayet, (11)17.Ayet, (12)Tes.5/26, l.Sam.17/26, ll.Krl. 19/4, Hoş.1/10, Mat.16/16, l.Sel.1/9, (13)Çık. 33/2, Tes.7/1, Mez.44/2, (14)13. Ayet, Mik.4/13, Zek.4/14, 6/5, (15)B.4/2, (16)11.Ayet, (17)15.ve16.Ayetler, (18)Mez.78/13,114/3, (19)Res. İşl. 7/45, (20)13.Ayet, (21)l.Trh.12/15,Yerm.12/5,49/19, (22)B. 4/18, 5/12ve15, (23)l.Krl.4/12, 7/46, (24)Tes.3/17, (25)Tek. 14/3, Say. 34/3, (26)Bak Çık.14/29.

4.Bölüm: 1 )Anılmak için oniki taşın Erden'den alınması, 9)Oniki taşın Erden içinde dikilmesi, 10)Halkın geçmesi, 14)Rabbin Yeşu'yu onurlandırması, 20)Alınan bu oniki taşın Gilgal'da dikilmesi.
1*Halkın tümü Erden’den(1) geçmeyi bitirince; Rab, Yeşu’ya şöyle dedi: 2*Her biri, birer oymaktan (sıpttan) olarak siz(2) halktan on iki adam seçin. 3*Onlara buradan; yani Erden’in ortasından, kâhinlerin(3) ayaklarının bastığı yerden oniki taş kaldırıp onları kendinizle birlikte götürerek, bu(4) gece konaklayacağınız yere getiriniz diye söyleyin, dedi. 4*Böylece Yeşu her biri birer oymaktan olarak, İsrail oğullarından seçtiği on iki adamı çağırdı. 5*Ve Yeşu onlara dedi ki: - Allah’ınız Rabbin sandığının önünce Erden’in ortasına kadar gidip; İsrailin oymaklarının sayısına göre her biriniz omuzları üzerine birer taş alsın. 6*Bu sizin aranızda bir işaret olsun ve yarın(5) çocuklarınız bu taşlar sizin için ne çağrıştırıyor? Diye sorduklarında; 7*Onlara Rabb’in Antlaşma Sandığı’nın önünde Erden’in(6) suyu kesildi ve Erden’den geçtiği sırada Erden’in suyu kesildi. Bu taşlar İsrail oğullarına(7) sonsuzluk boyunca anılma(+) olsunlar. 8*Böylece İsrail oğulları Yeşu’nun buyruğuna göre, Rabbin Yeşu’ya söylediği gibi İsrail oğulları oymakları sayısınca, Erden’in ortasından oniki taş kaldırıp kendileriyle beraber konaklayacakları yere götürerek oraya bıraktılar. 9*Sonra Yeşu; Antlaşma sandığını taşıyan kâhinlerin ayaklarının, Erden’in ortasında durduğu yerde oniki taş dikti. Bunlar bugüne değin oradadır. 10*Ve Musa’nın tüm buyruklarına göre; Rabbin halka iletmesini Yeşu’ya buyurduğu her söz tamamlanıncaya kadar, sandığı taşıyan kahinler Erden’in ortasında durdular ve halk aceleyle geçti. 11*Tüm halk tamamiyle geçtiğinde Rabbin sandığıyla kâhinler halkın önüne geçtiler. 12*Ruben(8) oğullarıyla Gad ve Manessa oymağının yarısı; Musa’nın onlara söylediği gibi İsrailoğullarının önünde silahlanmış olarak yürüdüler. 13*Kırk bin kadar silahlı adam Rabb’in önünde savaşmak için Eriha kırlarına doğru yürüdü. 14*O gün Rab tüm İsrailin(9) gözleri önünde Yeşu’yu büyüttü. Aynen Musa’dan korktukları gibi yüm yaşam günlerinde ondan korktular. 15*Rab, Yeşu’ya şöyle söyledi: 16*-‘Tanıklık(10) Sandığı’ taşıyan kahinlere Erden’den çıkmalarını söyle, dedi. 17*Böylece Yeşu kahinlere: - Erdenden çıkın, diye buyurdu. 18*Ve Rabbin ‘Antlaşma Sandığı’nı taşıyan kahinler Erden’in ortasından çıkıp kahinlerin ayak tabanları karaya basar basmaz Erden’in suyu kendi yerine döndü! ? Ve aynen önceden(11) olduğu gibi tüm kıyılarında sular taşarak aktılar. 19*Kavim birinci ayın onunda Erden’den çıkıp Eriha’nın kuzey yönünde olan Gilgal’da(12) konakladı. 20*Erden’den aldıkları o(13) oniki taşı Yeşu Gilgal’de dikti. 21*Ve İsrail oğullarına söyleyip dedi ki: - Yarın(14) çocuklarınız babalarına: ‘Bu taşlar neye işaret ediyor?’ Diye sorduklarında; 22*Çocuklarınıza: - ‘İsrail(15) Erden’den bu kuru yerden geçti’ diyeceksiniz. 23*Çünkü Allah’ınız Rab, Kızıldeniz’i de biz(16) geçinceye kadar önümüzde kuruttuğu gibi; böylece Allah’ınız Rab, Erden’in sularını da siz geçinceye dek önünüzde kuruttu. 24*Tâ ki(17) yerin tüm kavimleri Rabbin elinin kudretli(18) olduğunu bilsinler. Siz de daima Allah’ınız(19) Rabten korkun.

(1)Tes.27/2, B.3/17, (2)B.3/12, (3)B.3/13, (4)19ve20 Ayetler, (5)21 .Ayet, Çık.12/26, 13/14, Tes.6/20, Mez.44/1, 78/3-6, (6)B.3/13ve16, (7)Çık.12/14, Say.16/40, (+)Bak lll.Mak.7/18, (8)Say.32/20,27ve28, (9)B.3/7, (10)Çık. 25/16ve22, (11)B.3/15, (12)B.5/9, (13)3.Ayet, (14)6.Ayet, (15)B.3/17, (16)Çık.14/21, (17)l.Krl.8/42ve43, ll.Krl. 19/19, Mez.106/8, (18)çık.15/16, l.Trh.29/12, Mez.89/13, (19)Çık.14/31, Tes.6/2, Mez.89/7, Yerm.10/7.

5. Bölüm: 1 )Kenanlıları dehşet kaplaması, 2)Sünnet emrinin uygulanması, 10)Fısh (Mayasız Ekmek) Bayramının Gilgal'de yapılması, 12)Man'ın bitmesi, 13)Bir Meleğin Yeşu'ya görünmesi.
1*Erden’in beri tarafında batıda olan Amorîlerin tüm kralları ve deniz(1) kenarında olan Kenanlıların tüm kralları; Rabbin İsrail oğulları önünde onlar geçinceye kadar Erden’in suyunu kuruttuğunu işittiklerinde(2) yürekleri sıkıldı ve İsrailoğullarından(3) ötürü onlarda can kalmadı. 2*O zaman Rab, Yeşu’ya dedi ki: - Sen taştan bıçaklar yaparak gene İsrailoğullarını sünnet et. 3*Ve Yeşu taştan bıçaklar yaparak İsrailoğullarını Gibeat Haaralot’ta sünnet etti. 4*Yeşu’nun onları sünnet etmesinin nedeni buydu: Mısır’dan(4) çıkan tüm kavmin erkekleri; yani tüm savaşçılar Mısır’dan çıktıktan sonra yolda gelirken çölde ölmüşlerdi. 5*Çünkü çıkan halkın tümü sünnet olmuştu! Ama Mısır’dan çıktıktan sonra yolda gelirken, çölde doğmuş olanlardan hiç kimseyi sünnet etmemişlerdi. 6*Çünkü Rabbin sözünü dinlemeyen tüm kavim; yani Mısır’dan çıkan savaşçılar yok oluncaya kadar İsrailoğulları kırk(5) yıl çölde dolaştı ve bize vermek için Rabbin atalarına yemin ettikleri ülkeyi; o ‘süt(6) ve bal akan diyarı onlara(7) göstermeyeceğim’ diye Rab onlara yemin etti. 7*Onların(8) yetiştirdiği oğullarını Yeşu sünnet etti. Çünkü; yolda onları sünnet etmediklerinden sünnetsizdiler. 8*Böylece tüm halkın sünneti tamamlandıktan sonra onlar iyileşinceye(9) kadar orada konaklayıp kaldılar. 9*O zaman Rab, Yeşu’ya: - Bu gün Mısır’ın(10) utancını üzerinizden kaldırdım, dedi ve o yere ta bugüne değin Gilgal adı verildi(11). 10*İsrailoğulları Gilgal’de konaklayıp ayın ondördünde(12) akşamleyin Eriha kırlarında Fısh’ı yaptılar. 11*Fısh’ın ertesi gününde o yörenin ürününden mayasız ekmek ve aynı gün kavrulmuş buğday yediler. 12*O ülkenin ürününden yedikleri günün ertesinde “Man”(13) kesildi ve ondan sonra İsrailoğulları için bir daha “Man” olmadı; ama o yıl Kenan ülkesinin ürününden yediler. 13*Yeşu Eriha karşısındayken gözlerini kaldırdığında karşısında elinde yalın kılıç(14) olan bir kişinin(15) durduğunu gördü ve Yeşu onun yanına gelerek ona: - Bizden yana mısın; yoksa düşmanlarımızdan yana mı? diye sordu. 14*O da: -Hayır ancak ben Rabbin ordusunun(16) askeriyim ve şimdi geldim, dediğinde Yeşu yüz üstü(17) yere kapanıp secde etti ve ona: - Efendim kuluna ne buyuruyor? dedi. 15*Rabbin Ordusunun askeri Yeşu’ya doğru: - Ayakkabını ayağından(18) çıkar. Çünkü üstünde durduğun yer kutsaldır, dedi. Yeşu da böyle yaptı.
(1)Say. 13/29, (2)Çık.15/14ve15, B.2/9-11, Mez.48/6, Hez.21/7, (3)I..Kır.10/5, (4)Say. 14/29, 26/64ve65, Tes.2/16, (5)Say.14/33, Tes. 1/3, 2/7ve14, Mez.95/10, (6)Hez.3/8, (7)Say. 14/23, Mez.95/11, İbr.3/11, (8)Say. 14/31, Tes. 1/39, (9)Bak Tek.34/25, (10)Tek.34/14, l.Sam.14/6, Bak Lev.18/3, B.24/14, Hez.20/7, 23/3ve8, (11)B.4/19, (12)Çık.12/6, Say.9/5, (13)Çık.16/35, (14)Say.22/23, ll.Mak.10/10, (15)Tek.18/2, 32/24, Çık.23/23, Zek. 1/8, Res.İşl.1/10, (16)Bak Çık.23/20, Dan.10/13ve21, 12/1, Vah.12/7, 19/11ve14, (17)Tek.17/3, (18)Çık.3/5, Res.İşl. 7/33.

6.Bölüm: 1 )Eriha'nın iyice korunması, 2)Onun kuşatılmasına için Yeşu'nun Rab tarafından öğretilmesi, 12)İsraifoğullan'nın kentin çevresini dolaşmaIarı, 17)Kentin lânetlenmesi, 20)Surlarının yıkılması, 22)Rahab'ın kurtulması, 26)Eriha'yı kuracak kişinin lanetleneceği.
1*Eriha, İsrail oğulları yüzünden sıkıca kapanmış olup oraya giren ve çıkan yoktu. 2*Ve Rab, Yeşu’ya dedi ki: - İşte Ben! Eriha ile kralını(1) ve güç sahiplerini senin(2) eline teslim ettim. 3*Böylece savaşçıların tümü kentin çevresini dolaşıp, kenti bir kez çepçevre dolansınlar ve altı gün boyunca böyle yapsınlar. 4*Yedi tane kâhin (imam) Antlaşma-Sandığının önünde yedi “Yubel” borusunu taşısın ve kâhinler(3) boruları çalarak yedinci günde kentin çevresini yedi kez dolaşsın. 5*Ve “Yubel” borusu uzun uzun öttürüldüğünde boru sesini işittiğiniz gibi tüm halk yüksek sesle naralar atsın. Böylece kentin surları yıkılıp yerle bir olacak ve halktan herkes kendi kendine kente girecektir. 6*Nun oğlu Yeşu kâhinleri çağırıp onlara: - Antlaşma Sandığını kaldırın ve yedi kahin Rabb’in Ahit sandığı önünde yedi tane “Yubel” borusunu taşısın, dedi. 7*Sonra halka doğru: - Gidip kentin çevresini dolaşın ve silahlı olanlar Rabb’in önünce gitsinler, dedi. 8*Ve Yeşu’nun halka dediği gibi Rabb’in önünde yedi "Yubel" borusunu taşıyan yedi kâhin geçip boruları öttürüyor ve Rabb’in ‘Antlaşma Sandığı’ da onların ardı sıra gidiyordu. 9*Silahlı olanlar boru çalan kâhinlerin önünde ve gerideki birlik(4) de Tabut’un(Sandığın) ardı sıra gidiyordu. 10*Yeşu kavme şöyle buyurdu: - Bağırarak naralar atın diyeceğim güne değin nara atmayın, sesiniz duyulmasın ve ağzınızdan söz çıkmasın; bir tek o gün naralar atın. 11*Böylece Rabbin ‘Antlaşma Sandığı’ kentin çevresini bir kere dolaştıktan sonra ordugâha geçip orada gecelediler. 12*Yeşu sabahleyin erkenden kalktı ve kâhinler(5) Rabbin sandığını (tâbutunu) kaldırdılar. 13*Rabbin sandığının önünden yedi “Yubel” borusunu taşıyan yedi kâhin hareket ederek boruları öttürüp gidiyorlardı; silahlı olanlar önlerinde ve arkadaki birlik de Rabbin sandığının ardı sıra gidiyordu. Borular devamlı çalınıyordu. 14*İkinci günde kentin çevresini bir kere dolaşarak ordugâha döndüler ve böylece altı gün hareket ettiler. 15*Yedinci günde tan ağarırken kalkıp; kentin çevresini tam yedi kez dolaştılar. Bir tek o gün kentin çevresini yedi kez dolaşmışlardı. 16*Ve yedinci keresinde kâhinler boru çaldığında Yeşu halka dedi ki: - Övgüler sunun! Çünkü Rab kenti size teslim etti. 17*Kent ile içinde bulunanın tümü Rab tarafından lanetlensin. Ancak fahişe Rahab gönderdiğimiz(6) casusları gizlediği için kendisi ve onunla beraber evinde bulunanın tümü sağ kalsın. 18*Ama siz her(7) çeşit kötü şeyden sakının ve kendinizi kötü bir şey almaktan koruyun ki, lânetlenmeyesiniz. Böylece İsrail ordusunu lanete uğratıp ona bela(8) getirmeyin. 19*Gümüş, altın, bakır ve demir kapların tümü Rab için kutsal olup Rabbin hazinesine girecektir. 20*Sonunda halk naralar attı, borular çalındı ve kavim boru sesini işittiği gibi yüksek sesle naralar attı; surlar(9) yıkılıp yerle bir oldu. Halktan herkes kendi başına kente girip şehiri ele geçirdiler. 21*Ve kentte(10) olanın tümünü erkek-kadın, küçük büyük, sığır, koyun ve eşekleri kılıçla öldürdüler. 22*Yeşu(11) o yöreyi gizlice araştıran iki adama: - O fahişenin evine girip ona yemin ettiğiniz gibi kendisini ve tüm tanıdıklarını oradan çıkarınız, dedi. 23*Ve o casus gençler gidip Rahab ile annesini(12) babasını, kardeşlerini ve herkesi çıkardılar. Tüm akrabalarını getirerek onları İsrail ordusunun dışına çıkardılar. 24*Kenti ve içinde bulunanın tümünü ateşe verdiler. Ama(13) gümüş altın, bakır ve demir kapları Rabbin Evi’nin hazinesine koydular. 25*Ve Yeşu, fahişe Rahab ile evi halkının tümünü; Yeşu’nun Eriha’yı gizlice araştırmak için gönderdiği adamları gizlediği için sağ bıraktı(14). O tâ bugüne dek İsrail içinde yaşıyor. 26*O zaman Yeşu şöyle yemin etti: - Bu Eriha(15) kentini kalkıp bina eden kimse lanetlensin. Onun temellerini ilk oğlu koyacak ve kapılarını da küçük oğlu ile dolduracaktır, dedi. 27*Rab(16) Yeşu ile olup şöhreti tüm(17) ülkeye yayıldı.

(1)Tes.7/24,(2)B.2/9ve24,8/1,(3)Say. 10/8, (4) Say. 10/25, (5)Tes.31/25, (6)B.2/4, (7)Tes.7/26, 13/17, B.7/1, 11 ve 12, (8)Bak! ll.Mak.12/40, B.7/25, l.Krl.18/17,18, Yuns.1/12, (9)5.Ayet, İbr. 11/30,(10) Tes. 7/2,(11)B.2/14, İbr. 11/31, (12)B.2/13, (13) 19.Ayet,(14)Bak.Mat. 1/5 ,(15)l.Krl. 16/34, (16)B. 1/5, (17)B.9/1ve3.

7.Bölüm: 1)Akan; 2)Ve İsrail oğullarının Ay kenti halkı tarafından vurulmaları, 6)Yeşu'nun sıkıntısı, 10)Ve Allah tarafından öğretilmesi, 16)Akan'ın kur'a ile tutulması, 19)Onun itirafı, 22)Kendisi ve akrabalarının yok edilişi.
1*Ama İsrail oğulları kötü şey için ihanet etti. Çünkü Yahuda oymağından Zerah, Zabti ve Karmi oğlu Akan(1) lanetli şeyden aldı; ve Rabbin gazabı İsrail oğulları üzerine alevlendi. 2*Ve Yeşu Eriha’dan Aven kapısı yanında, El’in kuzeyinde olan Ay tarafına adamlar göndererek onlara şöyle söyledi: - Gidin ve o yöreyi gizlice araştırın. O adamlar da gidip Ay’ı araştırdılar; 3*Ve sonra Yeşu’ya gelip ona: - Halkın tümü gitmesin; ama iki üçbin kadar adam gidip Ay’ı vursun. Halkın tümünü oraya kadar yorma; çünkü onlar kalabalık değildir, dediler. 4*Böylece kavimden oraya üç bin kadar adam çıktı; ama(2) Ay halkının önünden kaçtılar. 5*Ay halkı da onlardan otuz kişi kadar vurdu ve onları kapı önünden Şebarim’e dek kovalayarak inişte vurdular. Bu olayda halkın(3) yüreği eriyerek su gibi oldu. 6*Bunun üzerine Yeşu giysilerini(4) yırttı ve İsrailin yaşlılarıyla beraber Rabbin ‘Antlaşma Sandığı’ önünde akşama dek yüzüstü yatarak başlarına(5) toprak saçtılar. 7*Sonra Yeşu şöyle söyledi: - Ah ya Rab -Yehovah! Bizi Amorîler’in eline bırakıp bizi yok etmek için neden(6) bu kavmi Erden’den geçirdin? Keşke Erden’in ötesinde kalmayı onaylasaydın. 8* Ah ya Rab! İsrail düşmanların önünde sırtını çevirdikten sonra ben ne yapayım? 9*Çünkü Kenanlılar ile tüm ülkede olanlar bunu işitince bizi kuşatarak adımızı(7) yerden silecekler; sen(8) kendi yüce adın için ne diyeceksin? 10*Rab, Yeşu’ya dedi ki: - Kalk! Neden böyle yüzüstü yatıyorsun? 11*İsrail suçludur(9) çünkü; benim onlara buyurduğum Antlaşmama karşı geldiler. Lânetli(10) şeyden alarak(*) çaldılar; onları eşyaları arasına koydular ve yalan(11) söylediler. 12*Bu yüzden(12) İsrail oğulları düşmanları önünde duramadı ve bu lanetleri(13) yüzünden düşmanları önünden kaçtılar. Siz içinizdeki lanetli şeyleri atmayıncaya dek ben de aranızda olmayacağım. 13*Şimdi kalk(14) ve halkını kutsa. Onlara kendinizi(15) yarın için kutsayınız; çünkü İsrail Allah’ı Rab: ‘Ey İsrail! Aranızda lanetli şey var. Lanetli şeyi içinizden atmayıncaya dek düşmanlarınızın önünde duramayacaksınız, diye söylüyor. 14*Öyleyse sabah olunca oymaklarınız yaklaşsınlar. Rabbin(16) tuttuğu oymağın kabileleri yaklaşsın, Rabbin tuttuğu oymağın ev halkları yaklaşsın ve sonra Rabb’in tuttuğu evin adamları yaklaşsın. 15*Ve lânetli şeyi(17) alan kimse Rabbin yasasına karşı gelip(18) İsrailde bu kötülüğü(19) yaptığı için kendisiyle tüm akrabaları ateşte yakılsın, de. 16*Böylece Yeşu sabahleyin erkenden kalkarak İsraili bölük bölük araştırdığında Yahuda oymağı tutuldu. 17*Ve Yahuda kabileleri yaklaştırıldığında Zerahîler kabilesi tutuldu ve Zerahîler kabilesinin adamları yaklaştırıldığında Zabti tutuldu. 18*Onun ev halkı yaklaştırıldığında Yahuda oymağından Zerah Zabti(20) ve Karmi oğlu Akan tutuldu. 19*O zaman Yeşu Akan’a: - Ey oğlum! Şimdi(21) İsrailin Allah’ı Rabbe hamd et ve ona(22) doğruyu söyle; ne(23) yaptığını da bana söyle ve benden gizleme, dedi. 20*Akan da Yeşu’yu şöyle yanıtladı: - Gerçekten ben İsrailin Allah’ı Rabbe karşı günah işledim ve şunu şunu yaptım. 21*Yağma sırasında güzel Babil işi bir bir kaftan, iki yüz şekel gümüş ve iki yüz şekel ağırlığında bir külçe altın görerek onlara kendimi kaptırdım ve aldım. Şimdi onlar çadırımın ortasında yere gömülü olup gümüş de onun altındadır, dedi. 22*Bunun üzerine Yeşu adamlar gönderdi ve onlar çadıra girdiklerinde işte çadırda toprakta gömülüydüler ve gümüş de onların altındaydı. 23*Onları çadırın içinden alıp Yeşu’ya getirerek tüm İsrailin gözleri önünde Rabbin önüne koydular. 24*O zaman Yeşu ve tüm İsrail halkı; Zerah oğlu Akan’ı, gömülü altınla gümüşleri, oğullarını, kızlarını, sığırlarını, koyunlarını ve eşekleriyle beraber tüm çadırında olan mallarını Akor(24) deresine götürdüler. 25* Yeşu: - Neden(25) bizi sıkıntıya soktun? Öyleyse(25) Rab da seni bugün sıkıntıya sokacak, dedi ve tüm(26) İsrail halkı onu taşlar ile taşlayarak öldürdükten sonra ateşte yaktılar. 26*Onun üzerine(27) tâ bugüne değin orada kalan büyük bir taş yığını yığdılar. Rab da(28) öfkesinin gazabını yatıştırdı ve bu yüzden bugüne değin o yere Akor(29) deresi deniliyor.

(1)B.22/2ve l.Trh.2/7, (2)Lev.26/17, Tes.28/25, (3)B.2/9ve11, Lev.26/36,Mez.22/14,(4)Tek.37/29ve34, (5)l. Sam.4/12, ll.Sam.1/2, 13/19, Nahm.9/1, Eyp.2/12, (6)Çık.5/22, l.Krl.3/10, (7)Mez.83/4, (8) Bak.Çık. 3 2/12, Say.14/13, (9) 1.Ayet, (10)B.6/17ve18, (11)Bak Res.İşl. 5/1ve2, (12)Bak Say. 14/45, Hakm.2/14, (13)Tes.7/26, B.6/18, (14)Çık.19/10, (15)B.3/5, (16)Sül.Mes.16/33,(17)Bak.l.Sam. 14/3 8ve39, (*) :Bak! ll.Mak. 12/40,(18)11 .Ayet,(19)Tek.34/7,Hak.20/6,(20)I.Sam.14/42, (21)Bak l.Sam.6/5, Yerm.13/16, Yuh.9/24, (22)Say.5/6 ve 7, ll.Trh.30/22,Mez.51/3,Dan.9/4, (23)l.Sam.14/43, (24)26.Ayet,B.15/7,(25)B.6/18, l.Trh.2/7, Galt.5/12, (26)Tes. 17/5,(27)B.8/29,ll.Sam. 18/17,Sül.Mes.3/53,(28)Tes.13/17, I. Sam.21/14, (29)24.Ayet, İş.65/10, Hoş.2/15.

8.Bölüm: 1)Allah'ın Yeşu'yu cesaretlendirmesi, 3)Ay kentinin akıllı bir şekilde ele geçirilmesi, 29)Onun kralının asılarak idam edilmesi, 30)Yeşu'nun bir sunak (mezbah) inşa etmesi, 32)Ve şeriatı taşlar üzerine yazdırarak; 33)Bu kutsal yasanın (şeriatın) bereketle lânetleri içermesi.
1*Rab, Yeşu’ya dedi ki: - Korkma(1) ve çekinme! Tüm savaşçılarınla birlikte Ay kentine yürü; bak(2) Ay kentini, halkını ve tüm yöreyi senin eline bırakıyorum. 2*Sen Eriha(3) ile kralına yaptığın gibi Ay’a ve kralına da öyle yap ve mallannı(4) mülklerini yağmala. Ama önce sen kentin arkasından bir pusu kur. 3*Ve Yeşu ile tüm savaşçıları Ay’a karşı çıktılar. Yeşu otuz bin yiğit adam seçerek onları geceleyin gönderdi. 4*Onlara şöyle buyurmuştu: -Bakınız; sizler(5) kentin arkasında kent için tuzak kuracak ve orada bekleyip çok uzaklaşmadan bekleyeceksiniz. 5*Ben de yanımda olan halkın tümüyle kente yaklaşacak ve önceden olduğu gibi onlar saldırınca da biz(6) önlerinden kaçacağız. 6*Onlar da ta biz kentten ayrılana dek ardımızdan takip edecekler; çünkü önceki gibi ‘kaçtılar’ diyecekler. 7*Şimdi önlerinden kaçtığımız zaman siz pusudan çıkarak kenti ele geçirin; çünkü Allah’ınız Rab onu elinize teslim edecektir. 8*Kenti aldığınız gibi ateşe verip Rabbin sözüne göre yapın; işte(7) bunu buyuruyorum. 9*Ve Yeşu onları gönderdiğinde gidip Ay’ın batı yönündeki Beytel ile Ay arasında tuzak kurdular. Yeşu da o gece halkın yanında kaldı. 10*Yeşu sabahleyin erken kalkıp halkına göz gezdirdi ve sonra kendisi İsrailin yaşlılarıyla kavmin önünden Ay kentine yürüdü. 11*Onunla(8) beraber olan tüm savaşçılar kentin karşısına geçip Ay’ın kuzey yönünde durdular; ve kendileri ile kent arasında bir dere vardı. 12*Sonra beşbine yakın askerle kentin batısındaki Beytel ile Ay arasında pusuya yattılar. 13*Böylece kavim kentin kuzeyinde olan tüm ordusunu ve kentin batısındaki tuzak(9) kuranları düzenledikten sonra Yeşu o gece derenin içine gitti. 14*Ay kralı bunu gördüğünde kendisi ile tüm halkı sabah erkenden kalkarak belli bir zamanda sahraya doğru İsraile karşı cenge çıktılar. Ama(10) kentin arkasında kendilerine karşı bir tuzak kurulduğunu bilmiyorlardı. 15*Yeşu ile tüm İsrail(11) onların önünde bozgunluk göstererek çöle doğru kaçıştılar. 16*Ve kentteki tüm halk onları kovalamaya başladı. Yeşu’nun arkasına takılarak kentten ayrıldılar. 17*Ay ile Beytel içinde İsraili kovalamaya çıkmamış adam kalmadı. Onlar kenti boş bırakarak İsraili takip ettiler. 18* Ve Rab Yeşu’ya: - Elindeki mızrağı Ay’a doğru uzat; çünkü onu eline teslim edeceğim, dedi. Yeşu da elindeki mızrağı kente doğru uzattı. 19*Tuzak kuranlar çabucak yerlerinden çıktılar ve Yeşu’nun elini uzattığı gibi koşarak kente girip onu aldılar, sonra da ateşe verdiler. 20*Ay halkı dönüp arkalarına baktıklarında tüm kentin dumanı göğe dek çıkıyor, öteye beriye kaçacak güçleri kalmamıştı. Çöle doğru kaçmakta olan kavim de onu kovalayanlara karşı dönmüştü. 21*Yeşu ile İsrail halkının tümü tuzak kuranların kenti ele geçirdiğini ve kentin dumanının göğe doğru yükseldiğini gördüklerinde; dönerek Ay halkını vurdular. 22*Diğerleri de kentten dışarıya çıkarak bunlar bir yönden ve bazıları öbür yönden olarak İsrailin ortasında kaldıklarından onları öldürdüler. Kaçacak(12) ve kurtulacak hiç kimse kalmadı. 23*Ay kralını sağ olarak yakaladılar ve Yeşu’nun yanına getirdiler. 24*Böylece İsrail kavmi kırda ve çölde kendilerini takip edenlerin tümünü kırdılar. Şöyle ki, bunların tümünü kılıçtan geçirerek bitirdiklerinde tüm İsrail Ay kentine gidip oradakileri de kılıçtan geçirdiler. 25*O gün gerek erkek, gerek kadın öldürülenlerin tümü; yani Ay halkının tümü oniki bin kişiydi. 26*Ve Yeşu Ay’ın tüm halkını yok edinceye dek uzattığı mızrağını geri çekmedi. 27*Ama(13) Rabbin Yeşu’ya buyurduğu sözüne göre hayvanları(14) ve kentin ganimetini İsrailliler yağma ettiler. 28*Yeşu Ay kentini yıkıp sonsuzlarca(15) yıkıntı kalmasını istedi ve tâ; bugüne değin böyledir. 29*Ay(16) kralını ağaca asarak akşama dek bıraktılar. Güneş( 17) battıktan sonra Yeşu’nun emriyle ölüsünü ağaçtan indirerek kentin kapısı önüne attılar ve üzerin(18) bugün gördüğümüz taş yığınını yığdılar. 30*O zaman Yeşu İsrail’in Allah’ı Rab ’e Ebal dağında(19) bir sunak (mezbah); 31*Yani Rabbin kulu Musa’nın İsrail oğullarına buyurduğu ve Musa’nın(20) şeriat kitabında yazıldığı gibi, üzerlerine demir dokunulmamış ve işlenmemiş olan taşlardan bir Mezbah yaparak üstünde(21) Rabbe yakılmak için kurbanlar ve esenlik kurbanları sundular. 32*Ve orada Musa’nın İsrail oğulları önünde yazmış olduğu şeriatın bir kopyasını taşlar üzerine(22) yazdılar. 33*Rabbin(23) kulu Musa’nın İsrail kavmine bereket okumak için önceden buyurduğuna göre tüm İsrail; yaşlılar, başkanlar, hakimler, yabancılar(24) ve gerek İsrailli(+) Rabbin(25) Antlaşma Sandığını taşıyan Levili kâhinlerin önünde Tabut’un (sandık) bir yanında ve öbür yanında olarak yarısı Gerazim dağı, diğer yarısı da Ebal dağı önünde durdular. 34*Sonra(26) şeriat sözlerinin tümünü; yani hem(27) bereket ve hem de lanetleri şeriat(yasa) kitabında yazılı olduğuna göre okudu. 35*Musa’nın buyurduğu şeylerin tümünden tüm İsrail toplumunun; kadınla rın(28) çocukların ve aralarında olan yabancıların(29) önünde Yeşu’nun okumadığı hiçbir söz kalmadı.
(1)B.1/9,(2)B.6/2,(3)B.6/21,(4)Tes.20/14,(5)Hak.20/29, (6)Hak.20/3 2, (7) ll.Sam.13/2 8, (8) 5.Ayet, (9) 4.Ayet, (10)Hak.20/34, Vaiz 9/12, (11)Hak.20/36 ve diğ.,(12)Tes.7/2, (13)2.Ayet, (14)Bak Say.31/22ve26, (15)Tes. 13/16, (16)B.10/26, Mez. 107/40, 110/5, (17)Tes.21/23, B.10/27, (18)B.7/26, 10/27, (19)Tes.27/4ve5, (20)Çık.20/25, Tes. 27/5ve6, (21)Çık.20/24, (22) Tes.27/2ve8,(23) Tes.11/29,27/12, (24) Tes. 31/12, (25)Tes.31/9ve25, (+)lbranice: Yerli, (26)Tes.31/11, Nahm.8/3, (27)Tes.28/2,5ve45,29/20ve21,30/19,(28) Tes.31/12, (29)33.Ayet.

9.Bölüm: 1 )İsrail için kralların birleşmeleri, 3)Gibeonlular'ın plânları, 16)Onların köle olmaları.
1*Erden’in berisindeki dağda, ovada ve bütün büyük deniz(1) önünde Lübnan’a kadar olan tüm krallar; yani Hititler(2) Amorîler, Kenanlılar, Perizzîler, Hivîler ve Yebusîler bu olayı işittiklerinde; 2*Yeşu’ya ve İsraile karşı savaşmak için(3) birleştiler. 3*Ama(4) Gibeon halkı Yeşu’nun Eriha ve Ay’a yaptığını(5) duyduklarında; 4*Hileyle hareket ettiler ve kendilerine yiyecek almak için eşeklerine eski çuvallar, paçavralar ile bunlara bağlı şarap tulumları yüklediler. 5*Ayaklarında ise eski yamalı ayakkabıları ve üstlerinde de eskimiş giysileri vardı. Yiyecek ekmeklerinin tümü kurumuş ve küflenmişti. 6*Gilgal’daki(6) ordugâha Yeşu’nun yanına giderek ona ve İsrail’in ileri gelenlerine: - Biz uzak ülkeden geliyoruz; gelin bizimle anlaşın, dediler. 7*İsrail’in sözde kişileri de o Hivîler’e(7) dediler ki: - Eğer siz aramızda yaşıyorsanız neden sizinle(8) anlaşalım? 8*Onlar da Yeşu’ya: - Biz(9) köleleriniz, dediklerinde Yeşu onlara: - Siz kimsiniz ve nereden geliyorsunuz? Dedi. 9*Onlar da ona dediler ki: - Bu kölelerin(10) Allah’ın Yehovah’ın adı için çok uzak ülkeden geldik; çünkü “O”nun(11) şanını ve Mısır’da yaptığı şeylerin tümünü, 10*Ve Erden’in ötesinde olan Amorîler’in iki kralına(12) Heşbon kralı Sihon’a ve Aştorot’ta olan Başan kralı Og’a yaptığı tüm şeyleri duyduk. 11*Böylece yaşlılarımız ile tüm ülkede yaşayanlar bize; yanınıza yol için yiyecek alıp onlara gidin ve biz köleleriniz şimdi bizimle anlaşın; diye söylememizi istediler. 12*Size gelmek üzere çıktığımız gün bu ekmekleri yemek için aldığımızda sıcak ve taze idiler. Bakın; şimdi ise kurumuş ve küflenmişler. 13*Yine bu şarap tulumlarını doldurduğumuzda yeniydiler; ama şimdi yırtıldılar ve giysilerimiz de yolun uzaklığından ötürü eskidi. 14*Bunun üzerine o adamları sözlerine(+) bakarak kabul ettiler ve Rabbin sözüne(13) danışmadılar. 15*Yeşu onlarla(14) konuşup sağ bırakılmaları için onlarla anlaştı ve kavmin beyleri de onlara söz verdi. 16*Onlarla sözleştikten sonra üç gün içinde onların komşusu oldular ve aralarında yaşadıkları işitildi. 17*İsrail oğulları göç edip üçüncü günde onların yaşadıkları kentlere erişti. Onların kentleri Gibeon(15) Kefira, Beerot ve Kiryat Yearim idi. 18*İsrail oğulları’nın bölük(16) başkanları İsrailin Allah’ı Rab hakkı için yemin ettiklerinden onları öldüremeseler de tüm cemaat başkanlarına karşı söylendiler. 19*Ve başkanların tümü bütün topluma doğru: - Biz onlara İsrailin Allah’ı Rab hakkı için yemin ettik ve şimdi onlara dokunamıyoruz. 20*Öyleyse şunu yapalım; onları sağ bırakalım ve ettiğimiz yemin yüzünden başımıza(17) kötülük gelmesin. 21*Başkanlar da onlara şöyle söyledi: - Bunlar sağ kalsınlar; ama tüm toplumun oduncuları(18) ve sucuları olsunlar. Böylece başkanların dediği(19) gibi oldu. 22*Sonra Yeşu onları çağırıp onlara doğru: - Niçin içimizde(20) yaşadığınız halde: ‘Biz sizden çok(21) uzaktayız’ diyerek bizi aldattınız? 23*Şimdi siz hainsiniz(22) ve Allah’ımızın evi için sizden köle, oduncu(23) ve sucudan başka birşey olamaz, dedi. 24*Onlar da Yeşu’ya şöyle dediler: - Senin Allah’ın Yehovah bu ülkenin tümünü size vermeye ve bu ülkedeki tüm yaşayan halkı önünüzden yok etmeye karar verdiğini kulu(24) Musa’ya bildirdiğini gerçekten biliyoruz. Sizin yüzünüzden(25) canımız için çok korktuk ve bu şeyi yaptık. 25*Şimdi işte elindeyiz(26) gözünde doğru olanı bize yap! Dediler. 26*Ondan sonra onlara bu türlü davranarak onları İsrail oğullarının elinden kurtardı ve onları öldürmediler. 27*O gün Yeşu onları topluma ve Rabbin seçtiği yerdeki(27) Mezbah için tâ bugüne dek oduncu(28) ve sucu olarak görevlendirdi.
(1)Say.34/6, (2)Çık.3/17, 23/23, (3)Mez.83/3ve5, (4)B.10/2, ll.Sam.21/1v2, (5)B.6/27, (6)B.5/10, (7)B.11/19, (8)Çık.23/32, Tes.7/2, 20/16, Hak.2/2, (9)Tes.20/11, ll.Krl.10/5, (10)Tes.20/15, (11)Çık.15/14,Yeş.2/10, (12)Say.21/24ve33, (+)Veya: Adamların azıklarına, (13)Say. 27/21, İş.30/1ve2, Bak Hak.1/1, l.Sam.22/10, 23/10 ve11, 30/8, ll.Sam.2/1, 5/19, (14)B.11/19, ll.Sam.21/2, (14)B.18/25,26ve28, Ezr.2/25, (16)Mez.15/4, Vaiz 5/2, (17)Bak ll.Sam.21/1,2ve6, Hez.17/13,15,18ve19, Zek.5/3ve4, Malk.3/5, (18)Tes.29/11, (19)15.Ayet, (20)16.Ayet, (21)6. Ve 9.Ayetler, (22)Tek.9/25, (23)21.ve27. Ayetler, (24)Çık.23/32, Tes.7/1ve2, (25)Çık.15/14, (26)Tek.16/6, (27)Tes.12/5, (28)21.ve 23.Ayetler.

10.Bölüm: 1)Beş kralın Gibeon ile savaşmaları, (6)Yeşu'nun onu kurtarması, 10)Allah'm onların üstüne dolu göndermesi, 12)Yeşu'nun sözüyle güneşin ve Ay'ın durması, 16)Beş kralın bir mağarada gizlenmeleri, 23)Onların çıkarılıp asılmaları, 28)Yedi kralın kentlerinin yıkılması, 43)Yeşu'nun Gilgal'a geri dönmesi.
1*Yeruşalim kralı Adonisedek Yeşu’nun Ay’ı alıp yıktığını; yani Eriha(1) ile kralına ne yaptıysa Ay(2) kentiyle kralına da aynısını yaptığını ve Gibeon(3) halkının da İsraille anlaşarak onlarla yaşadığını işitince çok(4) korktu. 2*Çünkü; Gibeon başkent kentlerinden bir kent gibi büyük olup Ay’ dan daha güçlü ve tüm halkı da cesurdu. 3*Yeruşalim kralı Adonisedek, Hebron kralı Hoham’a, Yarmut kralı Piram’a, Lakiş kralı Yafia’ya ve Eglon kralı De- bir’e adamlar gönderdi. 4* Ve Gibeon’u vurmak için yanıma çıkıp: - Bana yardım ediniz; çünkü(5) Yeşu ve İsrail oğulları ile anlaştılar. 5*Bunun üzerine Amorîleri’in beş kralı Yeruşalim kralı, Hebron kralı, Yarmut kralı, Lakiş kralı ve Eglon kralı ordularının tümüyle toplanarak(6) Gibeon’u kuşatarak onunla savaştılar. 6*Gibeon halkı Gilgal’de(7) olan ordugâha Yeşu’nun yanına adamlar gönderip: - Kölelerini bırakma! Çubuk davranarak bizi kurtar ve bize yardım et. Çünkü; dağlarda yaşayan Amorîlerin krallarının tümü bize karşı birleştiler, dedi. 7*Böylece Yeşu tüm savaşçıları(8) ve tüm güçlü kişilerle birlikte Gilgal’e çıktı. 8*Rab da Yeşu’ya: - Onlardan(9) korkma! Çünkü; onları senin eline teslim ettim ve onlardan(10) hiç kimse sana karşı duramayacaktır, dedi. 9*Yeşu Gilgal’den tüm gece boyunca yukarıya doğru yürüyüp onlara doğru yaklaştı. 10*Rab onları İsrail önünde darmadağın(11) etti. Gibeon’a büyük vuruşla girdi ve onları Horon Evi(12) yokuşu yolunda Azeka(13) ve Makkeda’ya kadar takip ederek yok etti. 11*Onlar İsrailin önünden kaçıp Horon evi yokuşundan inerken; Rab(14) üzerlerine Azeka’ya kadar gökten büyük taşlar yağdırarak onları yok etti! Taşlar gibi dolulardan yok edilenler İsrailoğullarının kılıçla öldürdüklerinden daha çoktu. 12*O zaman; yani Rabbin Amorîleri İsrail oğullarına teslim ettiği günde Yeşu Rabbe İsrailin önünde şunu söyledi: - Ey(15) güneş Gibeon’da ve ey ay sen de Ayyalon(16) deresinde dur. 13*Kavim kendi düşmanlarından intikam alıncaya dek güneş durdu ve ay da yerinde kaldı. İşte(17) bu "Yaşar Kitabında" yazılıdır. Böylece güneş göğün ortasında kalıp tam bir gün boyunca batmadı. 14*Ve Rabbin insan sözünü dinlemesi hakkında ondan önce ve ondan sonra o gün(18) gibi bir gün olmadı. Çünkü(19) Rab, İsrail için savaştı. 15*Sonra(20) Yeşu ve tüm İsrail kendisiyle beraber olarak Gilgal’e ordugâha geri döndüler. 16*Ve o beş kral kaçarak Makkeda’da bir mağaraya gizlendiler. 17*O beş kralın Makkeda’da bir mağarada gizlendikleri Yeşu’ya bildirildi. 18* Yeşu da mağaranın ağzına büyük taşlar yuvarlatarak: - Önüne beklemeleri için bekçiler dikin; 19*Ama siz durmadan düşmanları takip edin ve yakaladıklarınızı öldürün. Onlara kente girmeye fırsat vermeyin; çünkü Allah’ınız Rab onları elinize teslim etti, dedi. 20*Yeşu ve İsrail oğulları onları büyük vuruşla katletmeyi bitirdiğinde; kaçaklar kaçıp korunaklı kentlere girdiler. 21*Kavmin tümü Makkeda’da ordugâha Yeşu’nun yanına esenlikle geri döndüler ve İsrailoğullarına karşı(21) dilini kımıldatan bir kişi kalmadı. 22*Daha sonra Yeşu: - Mağaranın ağzını açın ve bu beş kralı oradan çıkarıp yanıma getirin, dediğinde; 23*Onlar da onun emri üzerine o beş kralı; yani Yeruşalim kralını, Hebron kralını, Yarmut kralını, Lakiş kralını ve Eglon kralını mağradan çıkarıp yanına getirdiler. 24*Ve bu kralları Yeşu’nun yanına getirdiklerinde Yeşu tüm İsrail adamlarını yanına çağırdı ve kendisiyle beraber gitmiş olan cenkçilere: - Buraya gelin, ayaklannızı(22) bu kralların boyunları üzerine basın. Dedikten sonra onlar da yaklaşıp ayaklarını onların boyunları üzerine bastılar. 25*Yeşu onlara: - Sakın bir korku yüreğinize girmesin(23) güçlenip cesur olun. Çünkü onlarla savaşacağınız düşmanlarınızın tümüne Rab böyle yapacaktır(24) dedi. 26*Sonra da Yeşu onlara vurarak öldürdü ve onları beş ağaca astı. Onlar ağaçların(25) üstünde akşama dek asılı kaldılar. 27*Güneş battığında Yeşu onların ağaçtan indirilmelerini emretti ve onları(26) ağaçlardan indirip o gizlendikleri mağaraya attılar. 28*Yeşu o gün Makkeda’yı alarak onun kralını kılıçtan geçirdi ve onun içinde bulunan tüm nüfustan hiç kimse kalmamak üzere öldürdü! Ve Eriha(27) kralına yaptığı gibi Makkeda kralına da aynısını yaptı. 29*Sonra Yeşu tüm İsrail kendisiyle beraber olarak Makkeda’dan Libna’ya geçip Libna ile savaştı. 30*Ve Rab onun kralını da İsrailin eline teslim etti. Onlar da onu ve içinde bulunan nüfusun tümünü, hiçbirini sağ bırakmayarak kılıçtan geçirdiler ve Eriha kralına yaptıkları gibi onun kralına da yaptılar. 31* Yeşu tüm İsrail kendisiyle beraber olarak Libna’dan Lakiş’e geçip onu kuşattı ve onunla savaştı. 32*Rab da Lakiş’i İsrail’in eline teslim etti ve ikinci günde onu aldılar. Libna’ya ne yaptılarsa; ona da yapıp tüm içindekileri kılıçtan geçirdiler. 33*O zaman Gezer kralı Horam Lakiş’e yardım etmek için gitti ve Yeşu onun ile halkından hiçkimseyi arda bırakmayarak vurdu. 34*Sonra Yeşu tüm İsraille birlikte Lakiş’ten Eglon’a geçti ve onu kuşatarak onunla savaştı. 35*Ve hemen o gün onu alıp kılıçtan geçirdiler. Lakiş’e ne yaptılarsa ona da yapıp içindekilerin tümünü öldürdüler. 36*Ve Yeşu tüm İsrail kendisiyle beraber olarak Eglon’dan Hebron’a(28) gittiler. Onu da kuşatarak savaştılar. 37*Onu ele geçirerek on kralını, tüm kentlerini ve içinde bulunan nüfustan hiçkimseyi sağ bırakmadan kılıçtan geçirdiler! Ve Eglon’a ne yaptılarsa ona da yaparak içinde olan nüfusun tümünü katlettiler. 38*Sonra Yeşu tüm İsrail kendisiyle beraber olarak Debir’e(29) dönüp onunla savaştı. 39*Onu, kralını ve tüm kentlerini ele geçirip onları kılıçtan geçirdi. İçinde bulunan nüfusun tümününden hiçbirini sağ bırakmadı ve öldürdü. Hebron’a yaptığını ve Libna ile kralına yaptığı gibi Debir ile kralına da öyle yaptı. 40*Böylece Yeşu tüm ülkeyi; yani dağları ve güneydeki dağın eteklerini, ovalarını ve krallarının tümünü vurdu; hiçbirini sağ bırakmadı. İsrail’in Allah’ının buyurduğuna(30) göre tüm halkı öldürdü. 41*Yeşu onları Kadeş Barnea’dan Gaza’ya(31) dek ve tüm(32) Goşen ülkesini Gibeon’a dek vurdu. 42*Yeşu bu kralların ülkelerini bir defa da aldı; çünkü(33) İsrail için İsrailin Allah’ı Rab cenk ediyordu. 43*Ve Yeşu tüm İsrail kendisiyle beraber olarak Gilgal’deki ordugâha geri döndü.
(1)B.6/21, (2)B.8/22, 26ve28, (3)B.9/15, (4)Çık.15/14-16, Tes.11/25, (5)l.Ayet, B.9/15, (6)B.9/2, (7)B.5/10, 9/6, (8)B.8/1, (9)B.11/6,Hakm.4/14,(10)B.1/5,(11)Hakm.4/15, l.Sam.7/10ve12, Mez.18/14,İş.2 8/2 1 , (12)B.16/3ve5, (13)B. 15/35, (14)Mez. 18/13ve 14, 77/17, İş.30/30, Vah.16/21, (15)İş.28/21, Habk.3/11, (16)Hakm.12/12, (17)ll. Sam. 1/18, (18)Bak İş.38/8, (19)Tes.1/30, 42.Ayet,B.23/3, (20) 43.Ayet, (21) Çık. 11/7, (22) Mez. 107/40,110/5, 149/8 ve9,İş.26/5ve6,Malk.4/3,(23)Tes.31/6ve 8,B. 1/9,(24)Tes.3/21,7/19,(25)B.8/29, (26)Tes.21/23, B.8/29, (27)B. 6/21, (28)Bak B.14/13, 15/13, Hakm.1/10, (29)Bak B.15/15,Hakm.1/11,(30)Tes.20/16ve17,(31)Tek.10/19, (32)B. 11/16, (33)14.Ayet.

11.Bölüm: 1)Merom suyu yanında bazı kralların vurulması, 10)Hatsor'un alınması, 16)Yeşu'nun tüm ülkeyi ele geçirmesi, 21 )Anaklılar'ın yok edilmesi.
1*Hasor kralı Yabin bu olayı işittiğinde Madon kralı Yobab’a, Şimron( 1) kralına ve Akşaf kralına; 2*Kuzey dağlarında, Kinnerot(2) güneyinde olan yerlerde ve ovalarda; batıya doğru olan Dor(3) kasabalarındaki krallara. 3*Yani kuzeyde ve güneyde olan Kenanlılar’a, dağda yaşayan Amorîler’e, Hititler’e, Perizzîler’e, Yebusîler’e ve Hermon’un altında(4) Mitspa(5) ülkesindeki Hivîler’e(6) haber(7) gönderdi. 4*Böylece onların askerlerinin tümü; yani deniz(8) sahilinde olan halk büyük çoklukla, çok kalabalık askerlerle birsürü atlar ve arabalarla çıktılar. 5*Bu kralların tümü birleşerek İsrail ile savaşmak için gidip Merom suyunda birlikte kondular. 6*Ve Rab, Yeşu’ya dedi ki: - Onlardan korkma(9) çünkü yarın bu zaman ben onların tümünü İsrail’in önünde ölü olarak yere düşereceğim ve sen de atlarının(10) sinirlerini kesip arabalarını ateşe vereceksin. 7*Böylece Yeşu tüm savaşçılarla beraber olarak Merom suları yanında ansızın üzerlerine saldırdı. 8*Ve Rab onları İsrail’in eline teslim etmesiyle onları vurdular; ta büyük Sayda’ya ve Misrefot Maim’e(11) dek kuzeydeki Mitspe vadisine kadar onları kovalayarak hiçbiri kalmayıncaya dek vurdular. 9*Yeşu(12) Rabbin kendisine söylediği gibi yaptı atların sinirlerini kesti ve arabalarını ateşe verdi. 10*O zaman Yeşu döndü ve Hetsor’u alıp kralını kılıçla vurdu; çünkü Hetsor önceden tüm bu ülkelerin birincisiydi. 11*İçindeki nüfusun tümünü kılıçtan geçirerek öldürdü; hiçbir kimse kalmadı ve Hetsor’u ateşe verdi. 12*Rabbin kulu(13) Musa’nın buyurduğu gibi Yeşu tüm bu kralların kentlerini ve kralları alıp kılıçtan geçirerek öldürdü. 13*Ama Yeşu’nun yaktığı Hetsor’dan başka tepeler üstündeki kentlerden hiçbirini İsrail yakmadı. 14*Bu kentlerin tüm ganimetlerini ve hayvanlarını İsrail oğulları yağma ettiler; ama hiçbir kimse bırakmadan tüm adamları yok edinceye dek kılıçtan geçirdiler. 15*Rabbin kendi kulu(14) Musa’ya buyurduğu gibi; Musa da(15) Yeşu’ya aynısını buyurmuştu ve Yeşu(16) Rabbin Musa’ya buyurduğu şeyden hiçbir şey noksan bırakmadan aynısını yaptı. 16*Yeşu tüm bu ülkeyi; yani dağları(17) tüm güney yöresini, tüm Goşen(18) ülkesini, ovaları, kırsal kesimleri ve İsrail dağı ile ovasını; 17*Ve Sair’e(19) çıkan Halak dağından ta Hermon dağı altındaki Libnan ovasında olan Baal Gad’a kadar ele geçirerek tüm krallarını(20) tutup onları öldürdü. 18*Yeşu bu kralların tümüyle birçok günler savaştı. 19*Gibeon’da(21) yaşayan Hivîler’den başka İsrail oğulları ile anlaşan hiçbir kent olmadı ve tümünü savaşarak aldılar. 20*Çünkü(22) yürekleri katılaşıp savaşmak için İsrail’e karşı çıkmaları Rab tarafından oldu; tâ ki Rabbin(23) Musa’ya buyurduğu gibi onlara acımadan öldürerek yok etsin. 21*O zaman Yeşu gidip dağlardan Hebron’dan Debir’den, Anab’tan, tüm Yahuda dağlığından ve İsrail dağlarının tümünde Anaklılar’ı kırdı(24). Yeşu onları kentleriyle beraber yok etti. 22*İsrail oğulları ülkesinde Anaklar bırakmadı; ama bir tek Gaza da, Gat’da(25) ve Aşdod’da(26) kaldılar. 23*Yeşu Rabbin(27) Musa’ya buyurduğu gibi tüm ülkeyi ele geçirdi ve Yeşu onu İsraile(28) oymaklarının bölüklerine göre miras olmak için verdi. Ülke(29) savaştan kurtulup güvenli oldu.

(1)B.19/15, (2)Say.34/11, (3)B.17/11, Hak.1/27, I.Krl.4/11, (4)B.13/11, (5)Tek.31/49, (6)Hak.3/3, (7)B.10/3, (8)Tek.22/17, 32/12,Hak. 7/12, I.Sam.13/5, (9)B.10/8, (10) II.Sam.8/4, (11)B.13/6,(12)6.Ayet,(13)Say.33/52, Tes. 7/2,20/16ve17, (14) Çık.34/11ve12,(15)Tes.7/2, (16) B. 1/7, (17) B.12/8, (18)B. 10/41(19)B. 12/7, (20)Tes.7/24, B.12/7, (21)B.9/3ve7, (22)Tes.2/30,Hak.14/4,I.Sam.2/25,I.Krl.12/15,Rom. 9/18, (23)Tes.20/16ve17, (24)Say. 13/22ve33,Tes.1/28,B. 15/13 ve14, (25)I.Sam. 17/4, (26)B.15/46,(27)Say.34/2vediğ., (28)Say. 26/53, B.14, 15,16, 17, 18 ve19, (29)B.14/15, 21/44, 22/4, 23/1.

12.Bölüm: 1)Musa'nın ülkelerini aldığı ve bölüştürdüğü iki kral, 7)Ve Yeşu'nun Erden'in beri tarafında vurduğu otuzbir kral.
1*Erden’in ötesinde kuzeye doğru Arnon(1) vadisinden Hermon(2) dağına kadar ve kuzey yönünde olan tüm yörelerde İsrail oğullarının vurup ülkelerini aldıkları ülkelerin kralları bunlardır: 2*Heşbon’da oturan Amorîler’in(3) kralı Sihon ki bu Arnon vadisi kenarında olan Areor’den ve vadinin ortasından Gilead’ın yarısıyla Ammon oğullarının sınırı olan Yabbok vadisine kadar. 3*Kuzeye(4) doğru Kinnerot denizine dek ve kuzeyde Yeşimot Evi(5) yoluna; güneyde Aştarot Pisga’nın altındaki(6) deniz kesimine; yani tuz denizine dek egemendi. 4*Ve Aştarot(7) ile Edrei’de oturan(8) Cabbarlardan (Refalılar) kalan Başan(9) kralı Og’un ülkelerini aldılar. 5*O Hermon(10) dağında, Selekada(11) Geşurîler’in(12) ve Maakalılar’ın sınırlarında; tüm Başan ile Heşbon kralı Sihon’un sınırı olan Gilead’ın yarısına dek egemendi. 6*Bunları(13) Rabb’in kulu Musa ve İsrailoğulları vurdular. Ülkelerini(14) Rabbin kulu Musa Rubunîlere’e, Gadîler’e ve Manessa oymağının yarısına miras olmak üzere verdi. 7*Erden’in berisi; yani batısındaki Libnan ovasında olan Baal- Gad’tan Seir’e(15) giden Halak dağına kadar Yeşu(16) ve İsrailoğulları’nın vurdukları ülkelerin kralları bunlardır. 8*Yeşu(17) da dağda ovada, kırsal kesim ile dağın eteklerinde, çölde ve güneydeki Hititler(18) Amorîler, Kenanlılar, Perizzîler, Hivîler ile Yebusîler’in ülkelerini İsrail(19) oymaklarının bölüklerine göre miras olmak için verdi. 9*Eriha(20) kralı Beytel yanında olan Ay(21) kralı bir; 10*Oruşalim(22) kralı bir, Hebron kralı bir; 11*Yarmut kralı bir, Lakiş kralı bir; 12*Eglon kralı bir, Gezer(23) kralı bir; 13*Debir kralı(24) bir, Geder kralı bir; 14*Horma kralı bir, Arad kralı bir; 15*Libna(25) kralı bir, Adullam kralı bir; 16*Makkeda(26) kralı bir, El evi(27) kralı bir; 17*Tappuah kralı bir, Hefer(28) kralı bir; 18*Afek kralı bir, Laşşaron kralı bir; 19*Madon kralı bir, Hatsor(29) kralı bir; 20*Şimron Meron(30) kralı bir, Akşaf kralı bir; 21*Taanak kralı bir, Magiddo kralı bir; 22*Kedeş(31) kralı bir, Kermel’de olan Yokneam kralı bir; 23*Dor(32) sırtlarında Dor kralı bir, Gilgal’de(33) olan Goyim kralı bir; 24*Ve Tersa kralı bir olmak üzere tüm kralların sayısı otuz bir idi.
(1)Say.21/24,(2)Tes.3/8ve9, (3)Say.21/24,Tes.2/33ve36, 3/6ve16, (4)Tes.3/17,(5)B.13/20, (6)Tes.3/17, 4/49,(7)Tes. 1/4, (8)Tes.3/11, B. 13/12, (9) Say.21/35,Tes.3/4ve10, (10) Tes.3/8, (11)Tes.3/10,B.13/11 , (12)Tes.3/14, (13)Say. 21/24 ve 33, (14)Say.32/29ve33, Tes. 3/11 ve 12, B.13/8, (15)Tek.14/6, 32/3, Tes.2/1ve4, (16)B.11/17, (17)B.10/40, 11/16, (18)Çık.3/8, 23/23, B.9/1,(19)B. 11/23, (20)B.6/2, (21) B.8/29, (22) B.10/23, (23)B.10/33, (24)B.10/38, (25)B.10/29, (26)B.10/28, (27)B.8/17, Hakm.1/22, (28)I.Krl.4/10, (29)B.11/10, (30)B.11/1, 19/15, (31)B.19/37, (32)B.11/2, (33)Tek.14/1ve2, İş.9/1.

13.Bölüm: 1 )Ele geçirilmemiş ülkelerin sınırı, 8)Rubenliler ile Gadlılar ve Manessa oymağının yarısının mirası, 14-33)Levililer'in mirası; Rab ile kurbanlarının yeterli olması, 15)Rubenliler'in, 24)Gadlılar'ın, 29)Ve Manessa bölüğünün yarısının mirasının sınırları, 32)Balâm'ın öldürülmesi.
1*Yeşu(1) yaşlanmış ve kocamış olduğunda Rab ona dedi ki: - Sen yaşlandın ve kocadın; ama ele geçirilmesi gereken birçok yer daha vardır. 2*Kalan yerler(2) de şunlardır: Tüm Filistinliler’in(3) ülkesi ve tüm(4) Geşur. 3*Mısır(5) karşısında olan Şihor’dan Kenanlılar’ın kuzeye doğru olan Ekron sınırlarına kadar Filistinliler’in(6) beş beyi; yani Gazalılar, Aşdodlular, Aşkelonlular, Gatlılar ve Ekronluiar ile(7) Avîler. 4*Güneyde Kenanlılar’ın tüm ülkesi ve Saydalılar’a ait olan Meara’dan ta Afek’e(8) Amorîler’in(9) sınırlarına değin; 5*Ve Gebalılar’ın(10) ülkesiyle doğudaki Hermon dağının altında olan Baal Gad’tan(11) Hamat’a girilecek yere kadar tüm Libnan. 6*Libnan’dan ta Misrofet-Mayim’e(12) kadar olan dağ halkının tümünü ve Saydalılar’ın tümünü Ben(13) İsrail oğullarının önünden atacağım. Ama sen(14) onu İsraile sana buyurduğum gibi miras olması için kur’a ile bölüştüreceksin. 7*Şimdi bu ülkeyi dokuz oymak ile Manessa’nın yarım bölüğüne miras olmak için bırak. 8*Bunun diğer yarısını da Rubenliler ile Gadlılar, Musa’nın(15) onlara Erden’in ötesinde, kuzeyde verdiği miraslarına göre; Rabbin kulu Musa’nın verdiği gibi aldılar. 9*Yani Arnon vadisi kenarında olan Aroer’den vadinin ortasındaki kenti ve tüm Medeba(16) kırsallarını Dibon’a kadar; 10*Ve Ammon oğulları sınırlarına dek Heşbon’da egemen olan Amorîler’in(17) kralı Sihon’un tüm kentlerini. 11*Gilead’ı(18) Geşurîler’in ve Maakalılar’ın sınırlarını; tüm Hermon dağını Saleka’ya dek tüm Başan’ı; 12*Aştarot’ta ve Edrei’de egemen olan Og’on Başandaki tüm ülkesini aldılar. Bu da(19) zorbaların (Refalar’ın) arta kalanlarından kalmıştı; ama(20) Musa onları vurarak uzaklaştırmıştı. 13*İsrail oğulları Geşurîler(21) ile Maakalılar’ı atmadı; ve bugüne değin Geşurîler ile Maakalılar İsrail’in arasında yaşıyorlar; 14*Ancak Levi(22) oymağına miras vermedi. Onun mirası ona(23) buyurduğu gibi İsrailin Allah’ı Rabbin kurbanlarıdır. 15*Musa, Ruben oğulları oymağı kabilelerine “miras” verdi. 16*Sınırları(24) Arnon vadisi eteklerinde olan Aroer’den vadinin(25) ortasında bulunan kent ve Medeba’nın(26) yanındaki kırsal alanlar. 17*Heşbon ile onun kırlarında olan tüm kentleri: Dibon, Bamot, Baal Evi ve Baal Meon; 18*Yahats(27) Kedemot, Mefaat; 19*Kiryataim(28) Sibma(29) ve Amak dağında Seret -Şahar; 20*Peor Evi, Eşdot Pisga(30) ve Yeşimot Evi. 21*Kırsal(31) alanların tüm kentleriyle Heşbon’da egemen olan Amorîler’in kralı Sihon’un tüm ülkesiydi. Musa onu(32) ve Med(33) beylerinden Evi’yi, Rekem’i, Sur’u, Hur’u ve Reba’yı; yani Sihon’un ülkede yaşayan beylerini vurdu. 22*İsrail oğulları katlettikleri adamlarla beraber Beor oğlu Balam(34) sihirbazını kılıçla öldürdüler. 23*Ruben oğulları sınırları Erden’in sahilidir. Ruben oğulları’nın mirası kabilelerine göre bu kentlerle karyalarıdır. 24*Ve Musa, Gad oymağı oğullarına kabilelerince miras verdi. 25*Sınırları(35) Yazer ve Gilead’ın tüm kentleri; Ammon oğulları(36) ülkesinin yarısı ve Rabba(37) önündeki Aroer’e dek. 26*Ve Heş- bon’dan Ramat Mitspe’ye, Betomi’ye dek. Mahanaim’den Debir’in sınırlarına dek. 27*Vadideki Haram evi(38) Nimra Evi, Sukkot(39) ve Safon’la Heşbon kralı Sihon’un ülkesinin geri kalanı, Erden sahili ve Erden’in ötesi; yani kuzeydeki Kinneret denizinin(40) kenarına kadar oldu. 28*Gad oğullarının mirası kabilelerine göre bu kenler ile kariyelerdir. 29*Musa, Manessa’nın yarı oymağına da miras verdi. Manessa oğullarının yarı oymağının kabilelerine göre olan mirası budur. 30*Ve onların sınırı Mahanaim’den tüm Başan; yani Başan kralı Og’un tüm ülkesiyle Yair’in(41) Başan’da olan tüm kasabaları ki, altmış kenttir; 31*Ve Gilead’ın yarısıyla Başan’da Og’un ülkesinin kentleri olan Aştarot(42) ile Edrei, Manessa’nın oğlu Makir’in oğullarının kabilelelerine göre Makir(43) oğullarının yarısının oldu. 32*Moab’ın kırsal kesimlerinde, Eriha’nın doğusunda ve Erden’in ötesinde Musa’nın miras olmak üzere bölüştürdüğü bunlardır. 33*Ama(44) Musa Levi oymağına miras vermedi. Onların mirası; “O”onlara(45) dediği gibi İsrail’in Allah’ı Rabtir.

(1)BakB.14/10,23/1, (2)Hak.3/1, (3)Yoel3/4, (4)13.Ayet, II.Sam. 3/3,13/37ve38, (5)Yerm.2/18, (6)Hakm.3/3, I.Sam.6/4ve16, Sef. 2/5, (7)Tes.2/23, (8)B.19/30, (9)BakHak.1/34,(10)I.Krl.5/18, Mez. 83/7,Hez.27/9, (11)B.12/7, (12)B.11/8, (13)BakB.23/13, Hak. 2/21ve23, (14)B.14/1ve2, (15)Say.32/33, Tes.3/12ve13, B.22/4, (16)16.Ayet, Say.21/30, (17)Say.21/24ve25, (18)B.12/5, (19)Tes.3/11,B.12/4, (20)Say. 21/24ve35,(21)11. Ayet,(22)Say. 18/20, 23 ve 24,B.14/3ve4,(23)33.Ayet,(24)B.12/2,(25)Say.21/28, (26)9.Ayet,Say.2 1/30, (27) Say.21/23, (28) Say.3 2/3 7, (29)Say.32/38,(30)Tes.3/17,B.12/3,(31)Tes.3/10,(32)Say. 21/24, (33)Say.3 1/8,(34) Say.22/5,3 1/8,(35) Say.32/3 5,(36)Say. 21/26i28ve29, Tes.2/19, Hak.11/13 ve 15 ile karşılaştır, (37)II.Sam. 11/1,12/26, (38) Say.32/36, (39)Tek. 33/17,I.Krl.7/46,(40)Say.34/11, (41)Say. 32/41, I.Trh.2/23,(42)B.12/4,(43)Say. 32/ 39 ve 40,(44) 14.Ayet,B.18/7, (45)Say. 18/20,Tes.10/9, 18/1 ve 2.

14.Bölüm: 1 )Geri kalan dokuz buçuk oymağın mirasının kura ile bölüştürülmesi. 6-14)Hebron'un Kaleb'e verilmesi.
1*Kenan ülkesinde kâhin(1) Eleazar ile Nun oğlu Yeşu ve İsrail oğullarmın atalar boyları başkanlarının miras olmak üzere İsrail oğullarına bölüştürdükleri ve onların aldıkları yerler bunlardır: 2*Dokuz oymak(2) ile bir oymağın yarısına Rabbin Musa tarafından buyurduğu şekilde mirasları kur’a ile verildi. 3*Çünkü(3) Musa iki oymakla bir oymağın yarısına Erden’in ötesinde miras vermişti; ama onların içinde Levililer’e miras verilmedi. 4*Yusuf oğulları(4) Manessa ve Efraim olarak iki oymaktı ve Levililer’e kalmaları için kentler; hayvanlarıyla malları için de onların otlaklarından başka o yörede bir pay vermediler. 5*Aynen(5) Rabbin Musa’ya buyurduğu gibi İsrailoğulları yaptı ve o yöreleri aralarında paylaştılar. 6*Yahuda oğulları Gilgal’da Yeşu’ya yaklaştılar ve Kenizzî(6) Yefunne oğlu Kaleb ona dedi ki: - Sen Rabbin seninle benim aramda Allah adamı Musa’ya Kadeş Barnea’da(7) söylediği(8) sözü biliyorsun. 7*Rabbin kulu Musa, ülkeyi gizlice araştırmak için Kadeş Barnea’dan(9) beni gönderdiği zaman kırk yaşındaydım ve ben de kalbimdeki haberi ona götürdüm. 8*Ama(10) benimle birlikte çıkan kardeşlerim kavmin yüreğini erittiler; ben ise Allah’ım Rabbi(11) sözlerimle övdüm. 9*O gün Musa şöyle yemin etmişti: ‘Allah’ım Rabbi sözlerinle övdüğün için ayağmın(12) bastığı yer kesinlikle(13) sonsuza dek senin ve çocuklarının mirası olacaktır’. 10*İsrail çölde dolaşırken Rab bu sözleri Musa’ya söyleyeli tam kırk beş yıldı ve Rabbin(14) dediği gibi beni bu yaşamda korudu. İşte bugün ben seksenbeş yaşındayım. 11*Musa beni gönderdiği zaman gücüm nasılsa; savaşmak ve çıkıp gitmek(15) için bu gün(16) de gücüm öyledir. 12*Şimdi Rabbin o zaman söylediği dağı bana ver; çünkü orada Anoklular’ın(17) büyük ve sağlam kentleri bulunduğunu o gün kendin işittin. Belki Rab(18) benimle olup Rabbin dediği gibi onları atarım(19). 13*Yeşu da Yefunne oğlu Kaleb’e(20) hayır dua edip ona(21) Hebron’u miras olmak üzere verdi. 14*Bu yüzden Kenizzî Yefunne oğlu Kaleb, İsrailin(22) Allah’ı Rabbe olgunlukla övgü dolu sözler söylediği için Hebron bugüne dek onun mirası(23) oldu. 15*Hebron’un(24) adı önceden Kiryat Arba idi. Sonra(25) ülke savaştan kurtulup güvenli oldu.
(1)Say.34/17ve18, (2)Say.26/55, 33/54, 34/13, (3)B.13/8,32ve33, (4)Tek.48/5, l.Trh.5/1ve2, (5)Say.35/2, B.21/2, (6)Say.32/12, B.15/17, (7)Say. 13/26, (8)Say.14/24ve30, Tes.17/36ve38, (9)Say. 13/6, 14/6, (10)Say.13/31ve32, Tes.1/28, (11)Say. 14/24, Tes. 1/36, (12)Bak Say. 13/22, (13)Say.14/23ve24, Tes.1/36, B.1/3,(14)Say.14/30, (15)Tes. 31/2,(16)Tes.34/7, (17)Say.13/28 ve33, (18)Mez. 18/32ve34, 60/12, Rom.8/31, (19)B.15/14, Hak.1/20, (20)B.22/6, (21)B.10/37, 15/13, Hak.1/20, Bak B.21/11ve12, l.Trh.6/55ve56, (22)8.ve9.Ayetler, (23)B. 21/12, (24)Tek.23/2, B.15/13, (25)B.11/23.

15.Bölüm: 1)Yahuda'nın payının sınırları, 13)Kaleb' i n payı ve kurtuluşu, 16)Kaleb'in kızı Aksa'nın Otniel ile evlenmesi, 18)Kızın babasından bereket alması, 21)Yahuda kentleri, 63)Yebusîler'in uzaklaştırılmadığı.
1*Kabilelerine göre Yahuda oğulları oymağının payı Edom(1) sınırlarına dayanıyordu ve Güneyde Sin çölü(2) sınırlarına kadardı. 2*Güney sınırları Tuz denizi sonunda; yani güneyde olan körfezden; 3*Güneye Akrabbim(3) yokuşuna çıkıp Sin’e doğru geçerek güneydeki Kadeş - Barnea’ya çıkıyor ve Hetsron’dan geçip Addar’a yükselip Karka’ya dönüyordu. 4*Oradan da Atsmon’a(4) geçip Mısır vadisine çıkıyordu ve bu sınır denizde bitiyordu. Güney sınırınız budur. 5*Kuzey sınırı Tuz Denizi olup Erden’in sonlarına kadar idi; ve kuzey sınırı Erden’in ağzında olan denizin körfeziydi. 6*Bu sınır Bogla evine(5) çıkıyor ve kuzeyi Araba evine geçerek sınır Ruben(6) oğlu Boha’nın taşına dek gidiyordu. 7*Bu sınır Akor(7) deresinden Debir’e çıkıp kuzeye doğru vadinin güneyinde olan Adummim yokuşunun önündeki Gilgal’e dönüyor; ve bu sınır En Şemeş sularına doğru geçerek En Rogel(8) pınarına dayanıyor. 8*Yine bu sınır Hinnom(9) oğlu deresine Yebusî(10) yani Oruşalim’in güneyinden çıkıyor. Bu sınır kuzeydeki Refaim(11) deresinin sonlarında, Hinnom deresinin önünde batı yönünde olan dağın başına çıkıyor. 9*Ve bu sınır dağın tepesinden Neftoah(12) suyunun kaynağına uzanıp Efron dağında olan kentlere çıkıyor. Sonra sınır Baala’ya(13) yani; Kiryat-Yearim’e(14) geçiyor. 10*Baala’dan da batıya Seir dağına dek dönüp, kuzeye Kesolon olan Yearim dağının yanından geçiyor ve Şemeş evine inip Timna’ya(15) doğru gidiyor. 11*Bu sınır kuzeye doğru Ekron(16) yanından çıkıyor; sonra sınır Şikkeron’a uzanıp Baala dağına geçerek Yabneel’e çıkıyor ve sınır denizde son buluyor. 12*Batı sınırı büyük(17) denizin sahilidir. Kabilelerine göre Yahuda oğullarının çevresinde olan sınırlar bunlardır. 13*Yeşu Rabbin kendisine olan buyruğuna uyarak(18) Yefunne oğlu Kaleb’i, Yahuda oğulları içinde Anok’un(19) babası Arba’nın kentini; yani Hebron’u payı olarak verdi. 14*Kaleb de Anok’un(20) üç oğlunu; yani Anok’un çocuğu Şeşay(21) Ahiman ve Talma’yı oradan uzaklaştırdı. 15*Ve oradan(22) Debir halkına karşı çıktı. Debir’in adı da önceden Kiryat Sefer’di. 16*Kaleb(23) Kiryat Sefer’i kim vurur ve alırsa; kızım Aksa’yı eşi olmak için ona vereceğim, dedi. 17*Ve Kaleb’in kardeşi Kenaz’ın(24) oğlu Otniel(25) onu aldı. O da kızı Aksa’yı eşi olması için ona verdi. 18*Kadın(26) onun evine giderken babasından bir tarla istemesini Otniel kışkırttı ve eşekten(27) inerken Kaleb ona: - Sana ne oluyor? Diye sordu. 19*Kız da: - Bana bereket(28) ver. Çünkü bana kurak(+) bir yer verdin ve bana su kaynakları da ver, dedi. O da ona yukarıdaki ve aşağıdaki pınarları verdi. 20*Kabilelerine göre Yahuda oğullarının mirası budur. 21*Yahuda oymağının güneyde Edom topraklarına yakın sınır çevresinde olan kentleri Kabtseel, Eder ve Yagur; 22*Kina, Dimona, Adada; 23*Kedeş, Hatsor ve İtnan, 24*Zif, Telem, Bealot; 25*Hatsor Hadatta ve Keriyot Hetsron; yani Hasor; 26*Amam, Şema, Molada; 27*Hatsar Gadda, Heşmon ve Pelet Evi; 28*Hatsar Şual, Beerşeba, Biziotya; 29*Baala, İyim, Etsem; 30*Eltolat, Kesil, Horma; 31*Siglag(29) Madmanna, Sansanna; 32*Lebaot, Şilhim, Ain ve Rimmon idi. 33*Ovada da Eştaol(30) Sora, Aşna; 34*Zanoah, En Gannim, Tappuah, Enam; 35*Yarmut, Adullam, Soko, Azeka; 36*Şaaraim, Aditaim, Gedera ve Gederotaim ondört kent olup köyleri de vardır. 37*Senan, Hadaşa, Migdal-Gad; 38*Dilean, Mitspe, Yokteel(31) 39*Lakiş, Botskat, Eglon; 40*Kabbon, Lahmam, Kitliş; 41*Gederot, Dagon evi, Naama ve Makkeda on altı kent olup köyleri de vardır. 42*Libna, Eter, Aşan; 43*İfta, Aşna, Netsib; 44*Keila, Akzib ve Mareşa dokuz kent olup köyleri de vardır. 45*Ekron ile onun kasabaları ve köyleri; 46*Ve Ekron denize kadar Aşdod çevresinde olan ketleriyle köyleri; 47*Aşdod ve onun kasabalarıyla köyleri; Gaza ve kasabalarıyla köyleri Mısır(32) denizine ve büyük denizin(33) sahiline kadardır. 48*Dağlarda Şamir, Yattir ve Soko; 49*Danna ve Kiryat Sanna (ki, Dabir’dir.) 50*Anab, Eştemo, Anim; 51*Goşen(34) Holon ve Gilo köyleriyle beraber onbir kenttir. 52*Arab, Duma, Eşan; 53*Yanim, Tappuah evi, Afeka; 54*Humta ve Kiryat(35) Arba (ki, Hebron’dur.) ve Sior dokuz kent olup köyleri de vardır. 55*Maon, Karmel, Zif, Yutta; 56*Yizreel, Yokdeam, Zanoah; 57*Kanim, Gibea ve Timna köyleriyle beraber on kent. 58*Halhul, Sur evi, Gedor; 59*Maarat, Anot evi ve Eltekon köyleriyle beraber onaltı kent. 60*Kiryat(36) Baal (ki, Kiryat Yearim’dir.) ve Rabba iki kent olup köyleri de vardır. 61*Çölde Araba evi, Middin ve Sekaka; 62*Nibşan, Tuz kenti ve En Gedi altı kent olup köyleri de vardır. 63*Ama(37) Oruşalim de yaşayan Yebusîler’i Yahuda oğulları atamadılar. Böylece(38) Yebusîler bugüne değin Yahuda oğulları ile beraber Oruşalim (Yeruşalim) de oturuyorlar.

(1)Say.34/3, (2)Say.33/36, (3)Say.34/4, (4)Say.34/5, (5)B.18/19, (6)B.18/17, (7)B.7/26, (8)II.Sam.17/17, I.Krl.1/9, (9)B.18/16, ll.Krl.23/10, Yerm.19/2ve6, (10)B.18/28, Hak.1/21, 19/10, (11)B.18/16,(12)B.18/15,(13)I.Trh.13/6, (14)Hak. 18/12, (15)Tek.38/13, Hak.14/1, (16)B. 19/43, (17)47.Ayet, Say.34/6ve7, (18)B.14/13, (19)B.14/15, (20)Hak.1/10ve20, (21)Say. 13/22, (22)B.10/38, Hak.1/11, (23)Hak.1/12, (24)Say. 32/12, B.14/6, (25)Hak.1/13,3/9, (26)Hak.1/14,(27)Bak Tek.24/64, I.Sam.25/23, (28)Tek.33/11, (+)İbranice: Güneydeki yer; (Osm.), Bazı çevirilerde „Negev” deki topraklar olarak yazılmıştır., (29)I.Sam.27/6, (30)Say.13/24, (31)II.Krl.14/7, (32)4.Ayet, (33)Say. 34/6, (34) B. 10/41,11/16, (35) 13.Ayet,B.14/15, (36)B.18/14, (37)Bak.Hak.1/8ve21, II.Sam.5/6, (38)Hak.1/21.

16.Bölüm: 1)Yusuf oğuları paylarının sınırları, 5)Efraim'in payının sınırı, 10)Kenanlılar'ın atılmadığı.
1*Yusuf oğulları’nın paylarının sınırı Eriha yakınında Erden’den başlayarak doğuya Eriha suyuna ve Eriha’dan dağa uzanan çöl yoluyla El evine; 2*El evinden Luz’a(1) çıkıyor; ve Arkîler sınırına Atarot’a geçiyordu. 3*Batıya doğru Yaflatlılar sınırına ve aşağıdaki(2) Horon evi sınırına Gezer’e(3) değin inip denizle birleşiyordu. 4*Yusuf’un(4) oğulları Manessa ile Efraim miraslarını aldılar. 5*Ve kabilelerine göre Efraim oğullarının sınırı budur. Mirasları olan toprakların sınırları doğuda Atarod Addar’dan(5) yukarıki(6) Horon evine dek olup; 6*Bu sınır denize doğru kuzeye Mikmetat’a(7) çıkıyor ve sınır doğuya doğru Taanat Şilo’ya dönerek oradan da doğudaki Yanoah’a geçiyordu. 7*Yanoah’tan Atarod ve Naara’ya(8) inerek Eriha’ya ulaşıp Erden’de bitiyordu. 8*Bu sınır Tappuah’tan batıya doğru Kana(9) deresine gidip denizle birleşir. Kabilelerine göre İsrail oğulları oymaklarının mirası budur. 9*Manessa oğulları mirası içinde her kent köyleriyle birlikte olarak, Efraim oğulları(10) için ayrılmış kentler vardı. 10*Gezer’de(11) oturan Kenanlılar’ı atmadılar ve bugüne değin Kenanlılar Efraim’in arasında yaşayan ve haraç veren köle oldular.

(1)B.18/13,Hak.1/26,(2)B.18/13,II.Trh.8/5,(3)I.Trh.7/28, I.Krl. 9/15,(4) B.17/14, (5)B.18/13,(6) II.Trh.8/5, (7) B.17/7, (8)I.Trh.7/28, (9)B.17/9, (10)B.17/9, (11)Hak.1/29, Bak I.Krl.9/16.
17.Bölüm: 1)Manessa'nın payı ve onun sınırları,
12) Kenanlılar'ın atılmadıkları, 14)Yusuf oğulları'nın bir pay daha almaları.
1*Yusuf’un(1) ilk oğlu Manessa oymağının payı bu oldu. Manessa’nın(2) ilk oğlu ve Gilead’ın babası Makir savaşçı olduğu için Gilead(3) ile Başan onun oldu. 2*Kabilelerine göre Manessa(4) oğullarının diğer yarısına; yani Abiezer(5) oğulları, Helek oğulları, Asriel oğulları(6) Şekem oğulları, Hefer(7) oğulları ve Şemida oğulları için aşiretlerine göre bir pay verildi. Yusuf’un oğlu Manessa’nın erkek çocukları kabilelerine göre bunlardır. 3*Ama(8) Manessa, Makir, Gilead ve Hefer oğlu Selofhad’ın oğulları olmayıp kızları vardı; ve kızlarının adları bunlardır: Mahla, Noa, Hogla, Milka ve Tirtsa. 4*Bunlar kâhin(9) Eleazar’ın Nun oğlu Yeşu’nun ve başkanlarının önüne gelerek: - Rab(10) Musa’ya; ‘Kardeşleriniz içinde bize miras vermesini’ buyurdu; demeleri üzerine Rabbin buyruğuna göre onlara babalarının kardeşleri arasında miras verdiler. 5*Erden’in ötesinde olan Gilead’e Başan ülkesinden başka Manessa’ya on pay düştü. 6*Çünkü; Manessa’nın oğulları arasında kızları da miras almışlardı! Gilead ülkesi ise Manessa’nın diğer oğullarının oldu. 7*Ve Manessa’nın sınırı Aşer’den Şekem’in karşısında olan Mikmetat’a(11) kadar olup bu sınır sağdan En Tappuah yakınında olan halkın evlerine dek gidiyordu. 8*Tappuah yöresi Manessa’nın idi; ama Manessa’nın sınırındaki Tappuah(12) kenti Efraim oğullarınındı. 9*Bu sınır Kana(13) deresine, derenin güneyine iniyordu. Manessa’nın(14) kentleri arasında bunlar Efraim’in kentleridir. Ve Manessa’nın sınırı derenin kuzeyinden olup denizde(Akdeniz) bitiyordu. 10*Güneyi Efraim’in ve kuzeyi Manessa’nın olup sınırları deniz olarak kuzeyde Aşer’e, doğuda İssakar’a dek erişiyordu. 11*İssakar ile Aşer de Şean evi ile(15) kasabaları, İbleam’la kasabaları, Dor halkıyla kasabaları, Endor halkıyla kasabaları, Taanak halkıyla kasabaları ve Megiddo halkıyla kasabaları; o üç bölük Manessa’nın(16) oldu. 12*Manessa oğulları(17) bu kentleri ele geçiremediler ve Kenanlılar o bölgede inat ederek kaldılar. 13*İsrailoğulları güçlendiğinde Kenanlılar’ı(18) haraca bağladılar; ama onları tamamen uzaklaştırmadılar. 14*Ve Yusuf(19) oğulları Yeşu’ya dedi ki: -Rabb şimdiye kadar beni bereketlemiş olduğu için ve ben çok(20) kalabalık olduğum halde; neden bana miras olmak üzere bir kısmet(21) ve bir pay verdin? Dediler. 15*Yeşu da onlara: - Eğer sen çok kalabalıksan ve Efraim dağı sana dar geliyorsa; ormana çık ve orada Perizzîlerle Refayimler’in(22) ülkesinde kendin için yer aç, dedi. 16* Yusuf oğulları da: - Bu bize yeterli değildir; derelik yörede, Şean evi ile kasabalarında ve Yizreel(23) vadisinde yaşayan tüm kenanlılar’ın demirden(24) arabaları var, dediler. 17*O zaman Yeşu, Yusuf Evi’ne; yani Efraim ile Manessa’ya doğru: - Sen çok kalabalık ve çok güçlüsün. Bunun için sana bir pay yeterli değil; 18*Ama dağ da senin olacak ve orası ormanlıktır orasını kes; etekleri de senin olsun. Çünkü Kenanlılar’ın(25) demirden arabaları olup güçlü olsalar da onları sen atacaksın, dedi.
(1)Tek.41/51,46/20, 48/18, (2)Tek.50/23, Say.26/29, 32/39ve40, l.Trh.7/14,(3)Tes.3/15,(4)Say.26/29-32, (5)Say. 26/30, l.Trh.7/18, (6)Say. 26/31, (7)Say.26/32, (8)Say. 26/33, 27/1,36/2, (9)B.14/1, (10)Say.27/6ve7,(11)B.16/6,(12)B.16/8,(13)B.16/8, (14)B.16/9, (15)l.Sam.31/10,l.Krl.4/12,(16)l.Trh.7/29, (17)Hak.1/27ve28, (18)B.16/10,(19)B.16/4,(20)Tek.48/19,Say.26/34ve37, (21)Tek.48/22, (22)Tek.14/5, 15/20, (23)B.19/18, l.Krl.4/12, (24)Hak.1/19, 4/3, (25)Tes.20/1.
18.Bölüm: l)Meskenin(Çadır'ın) Şilo'da kurulması, (2)Ülkenin geri kalanının yedi parçaya bölünmesi, 10)Bu parçalara kur'a atılması, 11)Bünyamin'in payının sınırı, 21)Ve kentleri.
1*İsrail oğullarının tüm toplumu Şilo’da(1) toplanarak orada(2) Toplanma Çadırı’nı kurdular ve ülke onların egemenliği altına girdi. 2*İsrail oğullarından mirasları kendilerine paylaştırılmamış yedi oymak kalmıştı. 3*Ve Yeşu İsrail oğullarına dedi ki: - Atalarınızın Allah’ı Rabbin size verdiği ülkeye gidip onu almak için daha ne(3) kadar bekleyeceksiniz? 4*Her oymaktan üç adam seçiniz ve ben de onları göndereyim; kalkıp ülkeyi dolaşsınlar ve onu miraslarına göre yazdıktan sonra bana gelsinler. 5*Onu yedi paya bölsünler. Yahuda(4) kendi sınırlarında güneyde kalsın ve Yusuf evi(5) de kuzeyde. 6*Sizler de ülkeyi yedi parçaya bölerek yazılı açıklamayı buraya bana getirin; ben(6) de Allah’ınız Rabbin önünde burada sizin için kur’a atayım. 7*Çünkü(7) Levililer’in aranızda payı yoktur. Onlar Rab için olan kahinliği miras almışlardır. Gad(8) ile Ruben ve Manessa’nın yarı bölüğü kuzeyde Erden’in ötesinde Rabbin kulu Musa’nın onlara verdiği miraslarını aldılar. 8*Ve o adamlar kalkıp gittiler. Yeşu da o ülkeyi yazıp çizmeye gidenlere şöyle buyurdu: - Gidip o ülkeyi dolaşın. Orasını yazdıktan sonra da bana geri dönün ve burada Şilo’da Rabbin önünde sizin için kur’a atacağım, dedi. 9*O adamlar gidip ülkeyi dolaşarak kent, kent yedi parçaya bölüp bir deftere yazdılar ve Şilo’da olan ordugâha Yeşu’nun yanına geri döndüler. 10*Yeşu onlar için Şilo’da Rabbin önünde kur’a attı ve Yeşu orada İsrail oğullarına bölüklerine göre ülkeyi paylaştırdı. 11*Kabilelerine göre Bünyamin oğulları oymağının kurası çıktı ve paylarının(+) sınırı Yahuda oğulları ile Yusuf oğulları arasına düştü. 12*Kuzey(9) yönündeki sınırları Erden’den başlayıp bu sınır kuzeydeki Eriha yanına çıkıyor ve batıdaki dağa çıkarak Aven evi çölünde son buluyor. 13*Sınır oradan Luz’a; yani(10) El evi olan Luz’un güneyine doğru geçtikten sonra sınır aşağıdaki(11) Horon Evi’nin güneyindeki dağın yanından Atarot Addar’a iniyor. 14*Ve sınır batıya giderek güneydeki Horon evinin karşısında olan dağdan güneye doğru dönüyor ve Kiryat Baal’da(12) yani; Yahuda oğullarının kenti olan Kiryat Yearim’de son buluyor. Batı yönü budur. 15*Güney yönü Kiryat Yearim’in ucundan başlayarak sınır batıya doğru gidiyor ve Neftoah suyu(13) kaynağına çıkıyor. 16*Sınır Refaim vadisi kuzeyinde olan Ben Hinnom(14) deresinin karşısındaki dağın sonlarına inerek güneydeki Yebusî sırtında Hinnom deresine ve En Rogel(15) pınarına gidiyor. 17*Sonra kuzey yönünden uzanarak En Şemeş’e çıkıyor ve Adummim yokuşu karşısında olan Gelilot’a çıkıp Ruben(16) oğlu Boha’nın taşına iniyor. 18*Araba’nın(17) karşısından kuzeye doğru geçerek Araba’ya iniyor. 19*Sınır kuzeyde Hogla evi yanından geçerek Tuz Denizi’nin kuzey körfezine, Erden’in güney ucunda son buluyor. Güney sınırı budur. 20*Ve kuzey sınırı Erden’dir. Kâbilelerine göre Bünyamin oğulları’nın mirasının çepçevre kuşattığı sınırları bunlardır. 21*Kabilelerine göre Bünyamin oğulları oymağının kentleri bunlardır: Eriha, Hogla evi, Emek Ketsits; 22*Araba evi, Semeraim, Beytel; 23*Avvim, Para, Ofra; 24*Kefar Ammonî, Ofni ve Geba köyleriyle birlikte on iki kent. 25*Gibeon, Rama, Beerot; 26*Mitspe, Kefira, Motsa; 27*Rekem, İrpeel, Tarala; 28*Sela, Elef, Yebos (Yevus) ki(18) Oruşalim’dir(*) ve Gibeat ile Kiryat ondört kent olup köyleri de vardır. Kabilelerine göre Bünyamin Oğulları’nın mirası budur.

(1)B.19/51,21/2, 22/9, Yerm.7/12, (2)Hak.18/31, l.Sam.1/3ve24, 4/3ve4,(3)Hak. 18/9,(4)B. 15/1, (5)B.16/1ve4, (6)B.14/2, 10.Ayet, (7)B.13/33, (8)B.13/8, (+)İbranice: Kur’a larının!, (9)Bak B.16/1, (10)Tek.28/19, Hak.1/23, (11)B.16/3, (12)Bak B.15/9, (13)B.15/9, (14)B.15/8, (15)B.15/7, (16)B.15/6, (17)B.15/6, (18)B.15/8, (*)Veya Yeruşalim; Kudüs’ün eski adıdır.

19.Bölüm: 1)Şimeon'un, 10)Zebulun'un, 17)İssakar'ın, 32)Naftali'nin, 40)Ve Dan'ın paylarının sınırları ile kentleri, 49)Yeşu'nun payı.
1*İkinci kur’a Şimeon’a; yani kabilelerine göre Şimeon oğulları oymağına çıktı ve onların(1) mirası Yahuda oğullarının mirası içindeydi. 2*Ve miraslarında(2) Beer Şeba veya Şeva Molad’a; 3*Hatsar Şual, Bala, Etsem; 4*Eltolad, Betul(*) Horma; 5*Siglag, Markabot evi, Hatsar Susa; 6*Lebaot - Evi ve Şaruhen köyleriyle beraber on üç kent; 7*Ain, Rimmon, Eter ve Aşan dört kent ve köyleri de vardır. 8*Tüm bu kentlerin çevresinde Baalat Beere ve güneydeki Rama’ya dek olan tüm köyleri de onlarındı. Kabilelerine göre Şimeon oğulları oymağının mirasları bunlardı. 9*Şimeon oğullarının mirası Yahuda oğullarının payından oldu; çünkü Yahuda oğullarının payı kendilerine çok geldiğinden Şimeon(3) oğulları da onların mirası arasından miras aldılar. 10*Ve üçüncü kur’a kabilelerine göre Zebulun oğulları için çıktı; ve onların mirasının sınırı Sarid’e kadardır. 11*Sınırları(4) denize ve Marala’ya doğru çıkıp Dabbeşet’e erişerek Yokneam(5) karşısında olan vadiye doğru gidiyor. 12*Sarid’ten kuzeye Kislot Tabor sınırına dönüp Daberat’ı geçtikten sonra Yafia’ya çıkıyor. 13*Oradan doğuya doğru Gat Hefer’e ve Etkatsin’e geçerek Rimmon’a çıkıp Nea’ya uzanıyor. 14*Sınır oradan kuzeye dönerek Hannaton’a gidiyor ve İftah El deresinde bitiyor. 15*Kattat, Na halal, Şimron, İdala ve Beytlehem on iki kent olup köyleri de vardır. 16*Köylerine göre Zebulun oğulları’nın mirası budur; yani bu kentlerle köyleridir. 17*Dördüncü kur’a İssakar’a; yani kabilelerine göre İssakar oğullarına çıktı. 18*Sınırları: Yizreel, Kesullot, Şunem; 19*Hafaraim, Şion, Anaharat; 20*Rabbit, Kişion, Ebets; 21*Remet, En Gannim, En Hadda ve Patsets evi oldu. 22*Sınır Tabora, Şahatsuma ve Şemeş evine erişerek Erden’de son buluyor. On altı kent olup köyleri de vardır. 23*Kabilelerine göre İssakar oymağının mirası bu kentlerle köyleridir. 24*Ve beşinci kur’a kabilelerine göre Aşer oğulları oymağına çıktı. 25*Sınırları: Helkat, Hali, Beten, Akşaf; 26*Allammelek, Amad ve Mişal oldu ve batıya doğru Karmel’e, Şihor Libnat’a erişiyordu. 27*Kuzeye doğru Dagon evine dönerek kuzeyde Zebulun ve İftah El deresine; Emek evi ile Neiel’e giderek soldaki Kabul’a; 28*Ebron’a, Rehob’a, Ham- mon’a, Kana’ya(6) ve büyük Sayda’ya dek çıkıyordu. 29*Sınır dönüp Rama’ya; güvenli bir kent olan Sur’a(7) kadar varıyor ve Hosa’ya dönerek Akzip sahillerinden(8) denizle birleşiyordu. 30* Ama Umma, Afek ve Rehob yirmi iki kent olup köyleri de vardır. 31*Köylerine göre Aşer oğulları oymağının mirası bu kentler ile köyleridir. 32*Altıncı kur’a Naftali oğulları; yani kabilelerine göre Naftali oğullarına çıktı. 33*Sınırları Helef’ten Saanannim yakınında olan Eylon’dan (büyük meşe ağacı), Adaminekeb’ten ve Yabneel’den Lakkum’a kadar olup Erden’de son buluyor. 34*Sı- nır(9) batıya Aznot Tabor’a dönerek oradan Hukkok’a gidiyor ve güneye Zebulun’a erişerek, batıda Aşer’e ve kuzeyde Erden’den Yahuda’ya gidiyordu. 35*Bu dayanıklı kentler Siddim, Ser, Hammat, Rakkat, Kinneret; 36*Adama, Rama, Hatsor; 37*Kedeş, Edrei, Enhatsor; 38*İron, Migdal El, Horem, Anat evi, Şemeşti evi ve köyleriyle beraber on dokuz kent. 39*Kabilelerine göre Naftali oğulları oymaklarının mirası bu kentlerle köyleridir. 40*Yedinci kura kabilelerine göre Dan oğulları oymağına çıktı. 41*Miraslannın sınırları: Sor, Eştaol, İrşemeş; 42*Şaalabbin(10) Ayyalon, İtla; 43*Elon, Tümna, Ekron; 44*Elteke, Gibbeton, Baalat; 45*Yehud, Bene Berak, Gat Rimmon; 46*Meyarkon ve Yafa önünde(11) olan sınırları da kapsıyor. 47*Dan oğullarının(12) sınırları kendilerine dar geldi. Bu yüzden Dan oğulları kalkıp Leşem ile savaştılar; onu alarak kılıçtan geçirdiler ve onu elde ettikten sonra içinde oturdular. Ona babalarının adından ötürü Dan(13) ismini verdiler. 48*Kabilelerine göre Dan oğullarının mirası bu kentlerle köylerdir. 49*Sınırlarına göre ülkenin bölüştürülmesini bitirdikten sonra; İsrail oğulları kendi ortalarında Nun oğlu Yeşu’ya miras verdiler. 50*Rabbin buyruğuna göre ona istediği kenti; yani Efraim dağındaki Timnat Serah’ı(14) verdiler. O da kenti onararak içinde yaşadı. 51*Kâhin(15) Eleazar ile Nun oğlu Yeşu; İsrail oğulları oymaklarının atalar başkanlarının Şilo’da(16) Rabbin önünde, Toplanma Çadırı kapısında kur’a ile bölüştürdükleri mirasları bunlardır ve ülkenin bölüştürülmesini tamamladılar.
(1)9.Ayet,(2)I.Trh.4/28,(*)BakYud.6/14,(3)1.Ayet, (4)Tek. 49/13,(5) 12/22,(6)B. 11/8,Hak.1/31, (7)II.Sam. 5/11 ,(8)Tek.3 8/5 ,Hak. 1 /31 ,Mik. 1/14,(9)Tes.33/23, (10) Hak.1/35,(11)Res.lşl.9/36,(12)BakHak.18,(13)Hak. 18 /29,(14)B.24/30,(15)Say.34/17,B.14/1,(16)B. 8/1 ve 10.
20.Bölüm: 1)Allah'ın emriyle altı sığınma kenti (iltica kenti) tayini.
1*Rab, Yeşu’ya dedi ki: 2*İsrail oğullarına şunu söyle: Musa vasıtasıyla size söylediğim sığınma(1) kentlerini kendinize seçin. 3*Bilerek veya bilmeyerek bir kimseyi vuran katil oraya kaçsın. Ve sizin için kan öcünü alandan sığınacak yer olsun. 4*Bu kentlerden birine kaçan ve kentin(2) kapısında duran yaşlılara(+) olayı anlatsın. Onlar da onu kentin içine, yanlarına kabul ederek ona bir ev versinler ve yanlarında otursun. 5*Hasmı(3) onu takip ettiğinde katili onun eline teslim etmesinler. Çünkü onun öteden beri komşusuna düşmanlığı olmayıp plânsızca vurmuştur. 6*O da yargı(4) için meclis önünde duruncaya dek ve o günlerde olan baş kahin ölünceye dek o kentte yaşasın. Sonra katil dönüp kendi kentine ve kendi evine; yani içinden kaçtığı kente gitsin. 7*Galile’de Naftali dağında; Kedeş(5) ve Efraim dağında Şekemi(6) ile Yahuda(7) dağında Kiryat-Arba’yı(8) yani Hebron’u ayırdılar. 8*Kuzeydeki Eriha karşısında Erden’in ötesinde olarak Ruben oymağından, çöldeki Betseri(9) ile Gad oymağından Gilead’da Ramot’u(10) ve Manessa oymağından Başan’da Golan’ı(11) ayırdılar. 9*Tüm İsrail(12) oğulları için ve aralarında yaşayan yabancılar için ayrılan kentler bunlardır ki bir kimseyi yanlışlıkla vuran adam oraya kaçsın ve meclis(13) önünde durmadıkça hasmı tarafından öldürülmesin.
(1)Çık.21/13, Say.35/6,11ve14, Tes.19/2ve9, (2)Rut 4/1ve2, (+)İbranice:Yaşlılann kulağına, (3)Say.35/12, (4)Say.35/12 ve25,(5)B.21/32, I.Trh.6/76, (6)B.21/21, II.Trh.10/1, (7)Luk.1/39, (8)B.14/15, 21/11ve13, (9)Tes.4/43, B.21/36, I.Trh.6/78, (10)B.21/38, I.Krl.22/3, (11)B. 21/27, (12)Say.35/15, (13)6.Ayet.

21.Bölüm: 1)Oymakların paylarından kırk sekiz kentin Levililer'e kur'a ile verilmesi, 43)Rabbin İsrail oğullarına kendi vaadine göre rahat ettirmesi.
1*Levililer’in atalar evi başkanları kahin(1) Eleazar ile Nun oğlu Yeşu’ya ve İsrail oğulları oymaklarının atalar başkanlarına yaklaşarak; 2*Kenan ülkesinde Şilo’da(2) onlara doğru: - Rab(3) bize kalmamız için kentler ve hayvanlarımız için otlaklar verilmesini Musa tarafından buyurmuştu, dediler. 3*Böylece İsrail oğulları Rabbin sözüne göre kendi miraslarından Levililer’e bu kentlerle otlaklarını verdiler. 4*Kohatlılar’ın kabileleri için kura çıktı ve Levililer’den kâhin(4) Harun’un oğullarına Yahuda oymağından, Şimeon oymağından, Bünyamin oymağından kur’a(5) ile on üç kent düştü. 5*Geri(6) kalan Kohat oğulları için Efraim oymağı kabilelerinden, Dan oymağı kabilelerinden ve Manessa oymağının yarısından kur’a ile on kent düştü. 6*Gerşon(7) oğulları için İssakar oymağı kabilelerinden, Aşer oymağından, Naftali oymağından ve Başan’daki manessa oymağının yarısından kur’a ile on üç kent düştü. 7*Kabilelerine göre Merari(8) oğullarına Ruben ile Gad oymağından ve Zebulun oymağından on iki kent düştü. 8*Böylece Rabbin(9) Musa vasıtasıyla buyurduğu şekilde İsrail oğulları(10) Levililer’e bu kentlerle otlaklarını kur’a ile verdiler. 9* Yahuda oğulları oymağından ve Şimeon oğulları oymağından adı önde anılan bu kentleri verdiler. 10*Bunlar(11) Levi oğullarından, Kohatlılar kabilelerinden olan Harun oğullarının oldu; çünkü ilk kur’a onlar için atıldı. 11*Onlara(12) Yahuda(13) dağında Anak’ın(14) babası Arba’nın kenti(15) olan Hebron’u ve çevresinde olan otlağı verdiler. 12*Ama kentin(16) tarlası ile köylerini Yefunne oğlu Kaleb’e malı olsun diye verdiler. 13*Bu şekilde kahin(17) Harun’un oğullarına katiller için sığınma kenti olan Hebron’u(18) otlağıyla(22), Libna’yı(19) otlağıyla; 14*Yattir’i(20) otlağıyla, Eştemoa’yı(21) otlağıyla; 15*Holon’u otlağıyla Debir’i(23) otlağıyla; 16*Ain’i(24) otlağıyla, Yutta’yı(25) otlağıyla ve Şemeş evini(26) otlağıyla bu iki oymaktan dokuz kent olarak verdiler. 17*Bünyamin oymağından Gibeon’u(27) otlağıyla, Geba’yı(28) otlağıyla; 18*Anatot’u otlağıyla ve Almon’u(29) otlağıyla dört kent verdiler. 19*Harun oğullarının tüm kâhinlik kentleri otlaklarıyla on üç kenttir. 20*Kohat(30) oğulları kabilelerine; yani Kohat oğullarından geriye kalan Levililer’in kuralarına düşen kentler Efraim oymağından idi. 21*Ve onlara Efraim dağında katillerin sığınma kenti olarak Şekem(31) ile otlağını, Gezer ile otlağını; 22*Kibtsaim ile otlağını ve Horon evi ile otlağını verdiler ki, dört kenttir. 23*Dan oymağından Elteke’yi otlağıyla, Gibbeton’u otlağıyla; 24*Ayyalon’u otlağıyla, Gat Rimmon’u otlağıyla dört kent. 25*Ve Manessa oymağının yarısından Taanak ile otlağını ve Gat Rimmon ile otlağını iki kent olarak verdiler. 26*Geri kalan Kohat oğulları kabilelerinin tüm kentleri otlaklarıyla on tanedir. 27*Levililerin(32) kabilelerinden Gerşon oğullarına Manessa’nın yarı kabilesinden katillerin sığınma kenti olmak üzere Başan’da olan Golan(33) ile otlağını ve Be Eştere ile otlağını iki kent; 28*Ve İssakar oymağından Kişon’u otlağıyla ve Deberat’ı otlağıyla; 29*Yar- mut ile otlağını, En Gannim ile otlağını dört kent; 30*Aşer oymağından Mişalla otlağını, Abdon ile otlağını; 31*Helkat ile otlağını, Rehob ile otlağını dört kent; 32*Naftali oymağından katillerin sığınma kenti olmak üzere Galile’deki Kedeş’i(34) otlağı ile, Hammot Dor ile otlağını ve Kartan ile otlağını üç kent verdiler. 33*Kabilelerine göre Gerşonlular’ın tüm kentleri otlaklarıyla birlikte on üç tanedir. 34*Merari oğulları(35) kabilelerine; yani geri kalan Levililer’e Zebulun oymağından Yokneam’ı otlağıyla, Karta’yı otlağıyla; 35*Dimna’yı otlağıyla, Nahalal’ı otlağıyla dört kent; 36*Ruben oymağından Betser(36) ile otlağını, Yahats ile otlağını; 37*Kademot ile otlağını, Mefaat ile otlağını dört kent; 38*Ve Gad oymağından katillerin sığınma kenti olmak üzere Gilead’ta olan Ramot(37) ile otlağını, Mahanaim ile otlağını; 39*Heşbon ile otlağını, Yazer ile otlağını tümü dört kent olarak verdiler. 40*Kabilelerine göre Merari oğullarına; yani Levililerin kabilelerinden geri kalanlara kur’a ile düşen kentlerin tümü on iki kent idiydi. 41*İsrail oğulları(38) mülkü içinde Levililerin tüm kentleri otlaklarıyla kırk sekiz kent idi. 42*Bu kentlerin her birinin çevresinde otlağı vardı; ve bu kentlerin tümü böyledir. 43*Rab, atalarına vermeğe yemin ettiği ülkenin(39) tümünü İsraile verdi. Onlar da ona sahip olup içinde yaşadılar. 44*Rab, atalarına yemin ettiği gibi onlara rahat yüzü(40) gösterdi. Düşmanlarından(41) hiçbiri önlerinde duramadı ve düşmanlarının tümünü Rab onların ellerine bıraktı. 45*Ve Rab(42) İsrail Evi için ne kadar iyi sözler söylemişse onlardan hiçbirini değiştirmeden tümünü yerine getirdi.

(1)B.14/1, 17/4, (2)B.18/1, (3)Say.35/2, (4)8.ve19.Ayetler, (5)B.24/33, (6)20.Ayet ve diğ., (7)27.Ayet, (8)34.Ayet ve diğ., (9)say.35/2, (10)3.Ayet, (11)4.Ayet, (12)l.Trh.6/55, (13)B.20/7, Luk.1/39,(14)B.15/13ve14,(15)Tek.23/2, (16)B.14/14, I.Trh.6/56, (17)I.Trh.6/57 vediğ.,(18)B.15/54,20/7,(19)B.15/42, (20)B.15/48, (21)B.15/50, (22)I. Trh.6/58, B. 15/51, (23)B.15/49, (24)I.Trh.6/59, B.15/42, (25)B. 15/55, (26)B.15/10, (27)B.18/25, (28)B.18/24, (29)I.Trh.6/60, (30)5.Ayet, I.Trh.6/66, (31)B.20/7, (32)6.Ayet, I.Trh.6/71, (33)B.20/8, (34)B.20/7, (35)7.Ayet, I.Trh.6/77, (36)B.20/8, (37)B.20/8, (38)Say.35/7, (39)Tek.13/15, 15/18, 26/3, 28/4ve13, (40)B.11/23, 22/4, (41)Tes.7/24, (42)B.23/14.

22.Bölüm: 1)Rubenliler, Gadlar ve Manessa'nın yarım oymağından bereketlerin kendi miraslarına gönderilmeleri, 10)Onların tanıklık mezbahı (Sunağı), 11 )Diğer oymakların bundan ötürü gazaplanması; 21)Ama sonra yatıştırılmaları.
1*O zaman Yeşu Rubenliler ile Gadlıları ve yarım Manessa oymağını çağırarak onlara şöyle söyledi: 2*Siz Rabbin(1) kulu Musa’nın size tüm buyurduğunu yapın ve size(2) buyurduğum her şeyde benim sözümü dinleyin. 3*Tâ bugüne dek; bu uzun günlerde kardeşlerinizi bırakmayarak Allah’ınız Rabbin tutmak için size verdiği buyruklarını yapın. 4*Ve şimdi Allah’ınız Rab, kardeşlerinize dediği gibi onlara rahat vermiş olduğundan; sizler şimdi çadırlarınıza dönüp Erden’in(3) ötesinde Rabbin kulu Musa’nın mülk olmak için size verdiği ülkeye gidiniz. 5* Ancak Rabbin kulu Musa’nın size bildirdiği buyruğu ve şeriatı yerine getirmeye daha çok dikkat(4) ediniz. Şöyle ki(5) Allah’ınız Rabbi sevip tüm yollarında giderek buyruklarını yapınız; ve “O”na sadık kalarak "O”na tüm kalbinizden ve tüm canınızdan ibadet ediniz. 6*Sonra Yeşu onlara bereket(6) okuyarak onları serbest bıraktı; onlar da çadırlarına gittiler. 7*Manessa’nın yarım oymağına Musa, Başan’da mal vermiş olup, diğer(7) yarısına da kardeşleriyle birlikte Erden’in berisinde; yani batısında Yeşu verdi. Hem de Yeşu onları çadırlarına gönderdiğinde onlara bereket okudu. 8*Onlara çok mallar, hayvanlarla gümüş, altın, bakır, demir ve birçok giysilerle çadırlarınıza geri dönüp düşmanlarınızdan(8) aldığınız ganimeti kardeşleriniz ile bölüşünüz, dedi. 9*Böylece Ruben oğulları ile Gad ve Manessa’nın yarım oymağı; Rabbin Musa vasıtasıyla olan sözüne göre mülk olmak için aldıkları ülkeye, Gilead’a(9) gitmek için Kenan ülkesinde olan Şilo’dan, İsrailoğullarının yanından çıkıp gittiler. 10*Kenan ülkesinde olan Erden’in kenarına geldiklerinde; Ruben oğulları ile Gad oğulları ve Manessa’nın yarım oymağı orada Erden’in yanında Mezbah görünüşlü büyük bir Sunak yaptılar. 11*İsrail oğulları Ruben oğullarıyla Gad oğulları ve yarım Manessa oymağının Kenan ülkesinin önünde, Erden’in kenarında İsrailoğullarının geçtikleri yerde bir Mezbah yaptıklannı(10) işitti. 12*Ve İsrail oğulları(11) bunu duyduğunda İsrail oğullarının tümü onlara karşı savaşa çıkmak için Şilo’da toplandılar. 13*İsrail oğulları; Ruben(12) oğulları, Gad oğulları ve Manessa’nın yarım oymağına Gilead yöresine kahin Eleazar’ın(13) oğlu Finehas’ı; 14*Ve onunla beraber tüm İsrail oymaklarının her kabilesinden birer başkan ve her(14) biri İsrailin binlerinde kabile başkanı olarak on başkan gönderdiler. 15*Onlar Gilead yöresine; Ruben oğulları, Gad oğulları ve yarım Manessa oymağının yanına giderek onlara dediler ki: 16*Rabbin tüm cemaati böyle söylüyor; bugün(15) Rabbe baş kaldırarak kendinize “Mezbah” yapmakla, Rabbin yolundan dönüp İsrail’in Allah’ına karşı bu yaptığınız hainlik nedir? 17*Peor’un(16) kötülüğü bize yetmedi mi ki, daha bugüne dek ondan temizlenemedik ve Rabbin toplumuna o afet geldi. 18*Bu gün sizler Rabbin yollarından saptınız. Şimdi bu gün Rabbe asi olursanız “O" da yarın tüm İsrail toplumuna(17) gazaba gelecektir. 19*Ama eğer mülk olmak üzere aldığınız ülke kirlenmişse, oradan(18) Rabb’in Evi bulunan yere; yani Rabbin mülkü olan tarafa geçin, malınız aramızda olsun. Allah’ımız Rabbin Mezbahından başka kendinize bir sunak yaparak Rabbe baş kaldırmayın ve bize karşı gelmeyin. 20*Zerah oğlu Akan(19) bu lanetli şeyle hainlik ederek tüm İsrail toplumu üstüne gazap getirmedi mi? Ve bir tek o kişi yaptığı şeyle yok olmadı. 21*Ruben oğulları, Gad oğulları ve yarım Manessa oymağı da yanıt vererek İsrail binlerinin başkanlarına şöyle söylediler: 22*Her şeye gücü yeten Yehovah - Allah, her şeyin övgü(20) sebebi Yehovah ve İsrail bunu bilsin ki; eğer asilik ve eğer Rabbe hainlik var ise bugün bizi sağ bırakmasın. 23*Eğer biz Rabbin yollarından saparak onun (mezbahın) üstünde kurban yakmak, ekmek sunusu veya üstünde esenlik kurbanları sunmak düşüncesiyle kendimize bir Mezbah yaptıksa Rab kendisi(21) arasın. 24*Ama bunu biz korkumuzdan yaptık. Sakın yarın sizin çocuklarınız, bizim çocuklarımıza doğru: ‘Ey! Ruben oğulları ve Gad oğulları İsrailin Allah’ı Rab ile sizin ne ilginiz var? 25*Rab sizinle bizim aramızda Erden’i sınır koydu ve Rabb’te sizin payınız yoktur, diyerek oğullarınız bizim oğullarımızın Rabb’ten korkmalarına neden olacaktır. 26*Bu yüzden dedin ki: Bir sunak (mezbah) bina edelim; yakılacak kurbanlar ve sunular için değil; 27*Ancak(22) bizimle sizin ve bizden sonra soyumuzun arasında tanıklık olsun ki, yakmalık(23) kurbanlarımız, kurbanlarımız ve esenlik sunularımız ile Rabbin ibadetini onun önünde yapabilelim; ve yarın çocuklarınız çocuklarımıza ‘Rab’ten sizin payınız yoktur’ demesinler. 28*Eğer yarın bize ve soyumuza böyle derlerse Rabbin sunağının (mezbahının) örneğine bakınız ki, onu atalarımız yapmıştır. Bu ise yakmalık sunular ve kurbanlar için olmayıp ancak bizimle sizin aranızda tanıklık içindir diyelim; dedik. 29*Haşa! Rabbe baş kaldırıp da, bugün Rabbin yollarında saparak, Evi önünde olan Allah’ımız Rabbin sunağından başka; yakmalık(24) kurban, ekmek sunusu ve kurbanlar için bir sunak yapalım. 30*Kahin Finehas ve onunla beraber olan cemaat başkanları ve İsrailin binlerinin başkanları; Ruben oğulları, Gad oğulları ve Manessa oğullarının söyledikleri sözleri işittiklerinde kendilerine iyi göründü. 31*Ve Kâhin Eleazar oğlu Finehas; Ruben oğulları, Gad oğulları ile Manessa oğullarına: - Rabbe bu kötülüğü yapmadığınız için bugün Rabbin aramızda(25) olduğunu anladık. Şimdi İsrail oğullarını Rabbin elinden kurtardınız, dedi. 32*Sonra kâhin Eleazar oğlu Finehas; başkanlar, Ruben oğulları ve Gad oğulları yanından, Gilead topraklarından Kenan ülkesine İsrailoğullarının yanına geri dönerek onlara yanıt verdiler. 33*Bu durum İsrail oğullarına hoş göründü ve İsrail oğulları Allah’a hamd edip(26) yücelterek; artık Ruben oğulları ve Gad oğullarının yaşadıkları ülkeyi yıkmak için onlara karşı savaşa gidelim, demediler. 34*Ruben oğullarıyla Gad oğulları o sunağa(27) Ed(*) adını verdiler; çünkü Yehovah’ın Allah olduğuna bu aramızda tanıktır, dediler.
(1)Say.32/20,Tes.3/18,(2)B.1/16ve17,(3)Say.32/33,Tes.29/8, B. 13/8, (4)Tes.6/6ve17,11/22,(5) Tes.10/12, (6) Tek.47/7, Çık.39/43, B. 14/13,ll.Sam.6/18,Luk.24/50,(7)B.17/5, (8)Say.31/27,l.Sam.30/24,(9)Say.32/1,26 ve 29, (10)Tes.13/12ve diğ.,Hak. 20/12,(11)Hak. 20/1, (12)Tes.13/14,Hak.20/12, (13)Çık.6/25,Say.25/7, (14)Say.1/4, (15)BakLev.17/8ve9, Tes. 12/13ve14, (16) Say.25/3ve4,Tes.4/3, (17) Say. 16/22, (18)B. 18/1,(19)B.7/1ve5, (20)l.Krl. 8/39, Eyp. 10/7,23/10, Mez.44/21,139/1 ve 2,Yerm.12/3,ll.Kor. n/11ve31,(21)Tes. 18/19, l.Sam.20/16, (22)34.Ayet,Tek.31/48,B.24/27, (23)Tes. 12/5,6,11,12,17,18,26ve27,(24)Tes.12/13ve14, (25)Lev.26/11 ve 12, ll.Trh.15/2, (26)l.Trh.29/20,Nahm.8/6, Dan.2/19, Luk.2/28, (27)B.24/27, (*)Yani: Tanık.

23.Bölüm: 1)Yeşu'nun İsrail oğullarına, 3)Allah'ın nimetlerini, 5)Vaadlerini, 11)Ve tehditlerini söyleyerek öğüt vermesi.
1*Rab birçok günlerden sonra; Rab çevredeki düşmanların tümünden İsraile rahat(1) yüzü göstermiş ve Yeşu da kocayarak(2) yaşlanmıştı. 2*Yeşu tüm İsrail ile yaşlıları, beyleri, yargıçları ve başkanları çağırarak(3) onlara dedi ki: - Artık ben yaşlandım ve kocadım. 3*Ve siz Allah’ınız Rabbin bu milletlerin tümüne sizin gözünüz önünde yaptığı tüm şeyleri gördünüz. Çünkü Allah’nız(4) Rab sizin için savaştı. 4*İşte bu(5) kalan milletleri ve bitirdiğim milletlerin tümünü Erden’den ve batıdaki büyük denize dek oymaklarınıza göre size miras olmak için kur’a ile bölüştürdüm. 5*Ve Allah’ınız Rab önünüzden onları(6) kovacak ve atacaktır. Siz de Allah’ınız(7) Rabbin size dediği gibi ülkelerini miras alacaksınız. 6*Böylece Musa’nın(8) Tevrat kitabında yazılı olanın tümünü büyük çabayla tutup yapmak için sarsılmayın ve ondan(9) sağa veya sola sapmayın. 7*Şöyle ki, yanınızda kalan bu(10) milletlerle antlaşmayın, onların(11) ilâhlarının adlarını anarak yemin etmeyin ve onlara secde kılmayın. 8* Ancak bugüne dek yaptığınız gibi Allah’ınız(12) Rabbe sadık kalın. 9*Rab(13) önünüzden büyük ve güçlü milletleri attı; bugüne dek kimse önünüzde duramadı(14). 10*Sizden(15) bir kişi bin kişiyi kovalayacak; çünkü size(16) dediği gibi sizin için Allah’ınız Rab kendisi savaşacaktır. 11*Böylece siz(17) Allah’ınız Rabbi sevmek için kendinize daha çok dikkat ediniz. 12*Eğer bir şekilde dönüp(18) yanınızda kalan bu milletlerin artıklarıyla uzlaşır; onlar sizinle ve siz de onlarla(19) akraba olursanız; 13*Araştırın ve anlayın ki Allah’ınız(20) Rab artık bu milletleri önünüzden atmayacak ve tâ siz Allah’ınız Rabbin size verdiği bu iyi ülke üzerinden yok oluncaya dek onlar size(21) kement, tuzak, bedeninize dürtü(*) ve gözlerinize diken olacaktır. 14*İşte bugün ben tüm(22) dünyanın gittiği yola gidiyorum. Siz de Allah’ınız Rabbin sizin için söylediği iyi sözlerin tümünden hiçbirini(23) yürütmeden noksan kalmadığını ve onlardan hiçbiri yerine getirilmekten geri kalmadan, tümünün bilginiz içinde olduğunu tüm yüreğiniz ve tüm canınızla biliyorsunuz. 15*Allah’ınız(24) Rabbin sizin için buyurduğu iyi şeylerin tümü size yapıldığı gibi tâ; Allah’ınız Rabbin size verdiği bu güzel ülkenin üstünden, Rab sizi yok edinceye dek tüm bu kötü(25) şeyleri üzerinize getirecektir. 16*Allahınız Rabbin size emrettiği anda(ahte) karşı gelerek gidip başka Tanrılara hizmet ve secde ettiğiniz zaman; üstünüze Rabbin gazabı alevlenir ve size verdiği güzel yerin üstünden çabucak yok olursunuz.
(1) B.21/44, 22/4, (2)B.13/1, (3)Tes.31/28, B.24/1l.Trh.28/1, (4)Çık.14/14, B.10/14ve42, (5)B.13/2ve6, 18/10, (6)Çık.23/30, 33/2,34/11 ,Tes. 11/23,B.13/6,(7)Say.33/53,(8)B.1/7,(9)Tes. 5/32,28/14,(10)Çık.23/33,Tes.7/2ve3, Sül.Mes.4/14, Efs.5/11, (11)Çık. 23/13, Mez. 16/4, Yerm. 5/7,Tsef.1/5, Bak Say.32/38, (12)Tes. 10/20, 11/22, 13/4, B.22/5, (13)Tes.11/23, (14)B.1/5, (15)Lev.26/8, Tes.32/30, Bak Hak.3/31, 15/15, ll.Sam.23/8, (16)Çık.14/14, 23/27, Tes.3/22, (17)B.22/5, (18)İbr.10/38ve39, ll.Petr.2/20ve21, (19)Tes.7/3, (20)Hak.2/3, (21)Çık.23/33, Say. 33/55, Tes.7/16, l.Krl.11/4, (22)l.Krl.2/2, Bak İbr.9/27, (23)B.21/45,Luk.21/33,(24)Tes.28/63,(25)Lev.26/16,Tes. 28/15 ve 16, (*): Üğendire.
24.Bölüm: 1)Yeşu'nun tüm İsraili Şekem'e toplaması, 2)Atalarına bağışlanan lütufları anlatması, (14)Onlarla Allah arasında söz almak! 26)Tanıklık taşı, 29)Yeşu'nun tüm yaşamı, ölümü ve gömülmesi, 32)Yusuf'un kemiklerinin gömülmesi, 33)Eleazar'ın ölümü ve gömülmesi.
1*Yeşu İsrailin tüm oymaklarını Şekem’e(1) topladı ve İsrailin(2) yaşlılarını, beğlerini, yargıçlarını ve başkanlarını çağırdı. Onlar da Allah’ın(3) önünde durdular. 2*Yeşu tüm halka şöyle dedi: - İsrailin Allah’ı Rab böyle söylüyor. İbrahim’in ve Nahor’un babası olan atalannız(4) eski devirlerde nehirin öte tarafında yaşıyor ve başka(5) Tanrılara tapınıyorlardı. 3*Ben(6) de babanız İbrahim’i nehirin ötesinden alıp onu bütün Kenan ülkesinde dolaştırarak soyunu çoğalttım ve ona(7) İshak’ı; 4*İshak’a da Yakup(8) ile Esav’ı verdim. Ve Esav’a(9) Seir dağını miras olmak için verdim. Ama Yakup(10) çocuklarıyla Mısır’a indi. 5*Musa(11) Harun’u gönderdi ve Mısır’ı(12) içinde yaptığım şekilde vurduktan sonra sizi çıkardım. 6*Böylece(13) atalarınızı Mısır’dan çıkardım; denize(14) kadar geldiniz. Mısırlılar(15) da atalarınızı arabalar ve atlar ile kızıldenize dek takip ettiler. 7*Rabbi(16) çağırdıklarında sizinle(17) Mısırlılar arasını karanlık yaparak, denizi(18) onların üstüne örttüm. Gözleriniz Mısır’da(19) ne yaptığımı gördü ve uzun zaman(20) çölde yaşadınız. 8*Sizi Erden’in ötesinde yaşayan Amorîler’in ülkesine götürdüm. Onlar(21) sizinle savaştıklarında onları elinize teslim ettim ve ülkelerini kazandınız; Ben de onları önünüzde yok ettim. 9*Moab(22) kralı Sippor oğlu Balak kalkıp İsraille savaştı ve size lanet okumak için Beor oğlu Balam’ı davet etmeye adamlar(23) gönderdi. 10*Ama(24) Balam’ı dinlemek istemediğimden o size ancak(24) bereket okudu ve sizi onun elinden kurtardım. 11*Sonra Erden’den(26) geçerek Eriha’ya geldiniz ve Eriha’nın(27) adamları Amorîler, Perizzîler, Kenanlılar, Hititler, Gargaşîler, Hivîler ve Yebusîler sizinle savaştıklarında onları elinize teslim ettim. 12*Ve önünüzden(28) eşek arısını gönderdim. Onlar da kılıcın(29) ve yayın olmaksızın Amorîler’in iki kralını önünüzden attılar. 13*Size içinde emek çekmediğiniz bir ülke ve yapmadığınız(30) kentler verdim; orada yaşadınız. Dikmediğiniz bağlardan ve zeytinliklerden yiyorsunuz. 14*Şimdi(31) Rabten korkun. O’na sadık kalın(32) ve alçakgönüllülük ile ibadet edin. Nehirin ötesinde atalarınızın Mısır’da(33) tapındıkları(34) Tanrıları (yüreğinizden) kovup Rabbe ibadet edin. 15*Eğer Rabbe ibadet etmek gözünüzde iyi değilse; kime? Yani nehrin(35) ötesinde atalarınızın tapındıkları ilâhlara mı; yoksa ülkenizde yaşadığınız Amorîler’in(36) ilâhlarına mı tapınacağınızı bugün düşünün(37). Ama(38) ben ve ev halkım Yehovah’a ibadet edeceğiz. 16*Halk da buna şöyle yanıt verdi: - Haşa ki, biz Yehovah’ı bırakıp başka ilâhlara tapınalım. 17*Çünkü bizim Allah’ımız Yehovah’tır. O bizi ve atalarımızı esirlik evi olan Mısır’dan çıkarıp, gözlerimiz önünde bu olağanüstü işleri yaparak bizi gittiğimiz tüm yollarda ve aralarından geçtiğimiz milletlerin tümü içinde korudu. 18*Tüm kavimleri ve ülkede yaşayan Amorîleri önümüzden Yehovah attı. Biz de Yehovah’a ibadet edeceğiz; çünkü Allah’ımız “O”dur, dediler. 19*Yeşu da kavme: - Siz(39) Yehovah’a tapınamazsınız. Çünkü “O” kutsal(40) Allah ve kıskanç(41) Allah’tır; isyan(42) ve günahlarınızı bağışlamaz. 20*Eğer(43) Yehovah’ı bırakıp başka ilâhlara tapınırsanız. “O ”(44) size iyilik ettikten sonra bile dönecek ve sizi belaya uğratarak yok edecektir, dedi. 21*Halk da Yeşu’ya: - Hayır; ancak biz Yehovah’a ibadet edeceğiz, dediler. 22*Yeşu da halka: - “O”na ibadet etmek için kendinize(45) Yehovah’ı seçtiğinize siz kendi kendinize tanıksınız, dedi. Onlar da: - Tanığız, dediler. 23*Öyleyse şimdi aranızda(46) olan yabancı ilâhları atın ve yüreğinizi İsrail’in Allah’ı Yehovah’a döndürün, dedi. 24*Halk da Yeşu’ya: - Allah’ımız Yehovah’a tapınır ve “O”nun sözlerini dinleriz, dediler. 25*Yeşu o gün kavimle(47) antlaştı; Şekem’de(48) onlara yasalar ve kurallar koydu. 26*Ve Yeşu(49) bu sözleri Rabbin şeriat kitabına yazdı; sonra büyük bir(50) taş alarak orada Rabbin kutsal mekânı yanındaki meşe(51) ağacının altına(52) dikti. 27*Yeşu tüm halka: - İşte bu taş bize(53) tanık olsun. Çünkü o(54) Rabbin bize söylediği tüm sözleri duymuş olduğundan; Allah’ınıza karşı ayak dirememek için size tanıktır. 28*O zaman Yeşu(55) herkesi kendi mirasına gitmek için serbest bıraktı. 29*Bu olaydan(56) sonra Rabbin kulu Nun oğlu Yeşu yüz on yaşında iken öldü. 30*Ve onu kendi mirasının sınırları içinde Gaaş dağının kuzeyinde olan Efraim dağındaki Timnat Serah’da(57) gömdüler. 31*İsrail Yeşu’nun tüm günlerinde ve Yeşu’dan sonra sağ kalan Rabbin(58) İsrail için yaptığı işlerin tümünü bilen yaşlıların günlerinde Rabbe(59) ibadet etti. 32*Yusuf’un kemiklerini(60) [Ki, İsrail oğulları Mısır’dan getirmişti.] Şekem’de gömdüler. Şöyle ki Şekem’in babası Hamor oğullarından, Yakup’un yüz(61) parça gümüşe karşılık satın almış olduğu tarlanın payına (defn ettiler) ve o Yusuf oğullarının mirası oldu. 33*Harun oğlu Eleazar da öldü ve onu Efraim dağında kendi oğlu Finehas’a(62) verilen tepede gömdüler.

(1)Tek.35/4,(2)B.23/2,(3)l.Sam.10/19,(4)Tek.11/26ve31, (5)Tek.31/53,(6)Tek.12/1,Res.İşl.7/2ve3,(7)Tek.21/2ve3, Mez.127/3,(8)Tek.25/24-26,(9)Tek.36/8,Tek.2/5, (10)Tek.46/1ve 6,Resİşl.7/15,(11)Çık.3/10,(12)Çık.7,8,9,10ve12, (13)Çık.12/37 ve51, (14)Çık.14/2, (15)Çık.14/9, (16)Çık.14/10, (17)Çık.14/20, (18)Çık.14/27ve28,(19)Tes.4/34, 29/2, (20)B.5/6, (21)Say.21/21 ve33,Tes.2/32,3/1, (22) BakHak.1 1/25, (23) Say.22/5, Tes.23/4,(24)Tes.23/5, (25)Say.23/11ve20,24/10, (26)B.3/14ve17, 4/10-12,(27)B.6/1,10/1,11/1,(28)Çık.23/28,Tes.7/20, (29)Mez. 44/3ve6, (30)Tes.6/10ve11,B.11/13, (31)Tes.10/12,l.Sam.12/24, (32)Tek.17/1,20/5, Tes.18/13, Mez.119/1, ll.Kor. 1/12, Efs.6/24, (33)Hez. 20/7ve8, 23/3, (34)Ayet 2/23, Lev.17/7, Hez.20/18, (35)14.Ayet, (36)Çık.23/24,32ve33, 34/15, Tes.13/7, 29/18, Hak.6/10, (37)Bak Rut 1/15, l.Krl.18/21, Hez.20/39, Yuh.6/67, (38)Tek. 18/19,(39) Mat.6/24, (40)Lev.19/2,l.Sam.6/20, Mez.99/5ve9,İş.5/16,(41)Çık.20/5,(42)Çık.23/21, (43)l.Trh.28/9, ll.Trh.15/2, Ezr.8/22, İş.1/28, 65/11,12, Yerm.17/13, (44)B.23/15, İş.63/10, Res.İşl.7/42, (45)Mez.119/173, (46)14.Ayet, Tek. 35/2, Hak. 10/16,l.Sam.7/3,(47)Bak.Çık.15/25,ll.Krl.11/17, (48)26.Ayet, (49)31/48ve52, Tes.31/19,21ve26, B.22/27,28 ve 34, (50)Hak. 9/6, (51) Tek.35/4, (52) Bak.Tek.28/18,B.4/3, (53)Tek.31/48ve52,Tes.31/19,21ve26,B.22/27,28ve34,(53)Tes.32/1, (55)Hak.2/6, (56)Hak. 2/8, (57)B.19/50, Hak.2/9, (58)Bak Tes.11/2, 31/13, (59)Hak.2/7, (60)Tek. 50/25, Çık.13/19, Bak Ekl.49/19, (61)Tek.33/19, (62)Çık.6/25, Hak.20/28.